نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر (كتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۷: خط ۵۷:
در فصول دیگر این بخش از کتاب نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر از شخصیت‌های اصلاح‌گر در جهان اسلام یاد شده است. در فصلی از سید جمال‌الدین اسدآبادی و آرمان‌ها و امتیازات او سخن گفته می‌شود.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۱۷-۳۸.</ref> در دیگر فصول به شیخ محمد عبده<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۳۹-۴۲.</ref>، عبدالرحمن کواکبی<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۴۳-۴۶.</ref> و محمد اقبال لاهوری<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۴۹-۵۴.</ref> پرداخته شده است. در همین بخش، به افول اندیشه اصلاحی در جهان عرب و علل آن<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۴۷-۴۸.</ref> و حرکت‌های اصلاحی در جهان تشیع<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۵۵-۶۰.</ref> نیز اشاره شده است.   
در فصول دیگر این بخش از کتاب نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر از شخصیت‌های اصلاح‌گر در جهان اسلام یاد شده است. در فصلی از سید جمال‌الدین اسدآبادی و آرمان‌ها و امتیازات او سخن گفته می‌شود.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۱۷-۳۸.</ref> در دیگر فصول به شیخ محمد عبده<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۳۹-۴۲.</ref>، عبدالرحمن کواکبی<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۴۳-۴۶.</ref> و محمد اقبال لاهوری<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۴۹-۵۴.</ref> پرداخته شده است. در همین بخش، به افول اندیشه اصلاحی در جهان عرب و علل آن<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۴۷-۴۸.</ref> و حرکت‌های اصلاحی در جهان تشیع<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۵۵-۶۰.</ref> نیز اشاره شده است.   


=== بخش دوم: نهضت اسلامی ایران ===
== بخش دوم: نهضت اسلامی ایران ==
در این بخش از کتاب نهضت های اسلامی در صد ساله اخیر مرتضی مطهری به نهضت اسلامی ایران که در سال ۱۳۴۲ش آغاز شده می‌پردازد.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۶۳.</ref> مطهری برای شناخت نهضت اسلامی در ایران واکاوی مباحثی را لازم می‌داند:
در این بخش از کتاب نهضت های اسلامی در صد ساله اخیر مرتضی مطهری به نهضت اسلامی ایران که در سال ۱۳۴۲ش آغاز شده می‌پردازد.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۶۳.</ref> مطهری برای شناخت نهضت اسلامی در ایران واکاوی مباحثی را لازم می‌داند:


خط ۶۴: خط ۶۴:
* رهبری نهضت که از نظر مطهری، علاوه بر شرایط عمومی یک رهبر، باید فردی اسلام‌شناس باشد و همین موجب می‌شود که روحانیت بیشترین صلاحیت را برای رهبری جنبش داشته باشد. در این قسمت، مطهری بدون اشاره مستقیم، امام خمینی را به‌عنوان مصداق کامل رهبر نهضت اسلامی معرفی می‌کند.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۷۵-۹۰.</ref>  
* رهبری نهضت که از نظر مطهری، علاوه بر شرایط عمومی یک رهبر، باید فردی اسلام‌شناس باشد و همین موجب می‌شود که روحانیت بیشترین صلاحیت را برای رهبری جنبش داشته باشد. در این قسمت، مطهری بدون اشاره مستقیم، امام خمینی را به‌عنوان مصداق کامل رهبر نهضت اسلامی معرفی می‌کند.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۷۵-۹۰.</ref>  
* آفات نهضت اسلامی ایران از نظر مطهری نفوذ اندیشه‌های بیگانه در ایدئولوژی اسلامی نهضت، تجددگرایی افراطی، ناتمام‌گذاشتن نهضت، رخنه فرصت‌طلبان، ابهام در طرح‌های آینده نهضت و تغییر در اهداف آن است.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۹۱-۱۰۲.</ref>  
* آفات نهضت اسلامی ایران از نظر مطهری نفوذ اندیشه‌های بیگانه در ایدئولوژی اسلامی نهضت، تجددگرایی افراطی، ناتمام‌گذاشتن نهضت، رخنه فرصت‌طلبان، ابهام در طرح‌های آینده نهضت و تغییر در اهداف آن است.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۹۱-۱۰۲.</ref>  
در انتهای کتاب نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مطهری به شرایط موفقیت یک مصلح می‌پردازد و با تکیه بر جمله‌ای از امام علی(ع) در نهج البلاغه<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۰۷.</ref> عدم مُصانِعه، عدم مُضارِعه و عدم وجود طمع بردگی را سه شرط موفقیت مصلح معرفی می‌کند. مصانعه به‌معنای سازشکاری و ملاحظه‌کاری برای رسیدن به قدرت، مضارعه به‌معنای همرنگ‌شدن با جامعه‌ای که می‌خواهد آن را اصلاح کند و بردگی خصوصیت اخلاقی طمع که مخالف آزادی و آزادگی است که شرط مهم یک مصلح است.<ref>مطهری، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، مقدمه ناشر، ص۱۰۳-۱۰۷.</ref> 


== منابع ==
== منابع ==
۶٬۸۱۴

ویرایش