نقش امام سجاد(ع) در حماسه عاشورا و حفظ آثار آن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در [[روز عاشورا]] امام سجاد(ع) به خاطر بیماری نتوانست در میدان جنگ شرکت نمایند اما بعد از قیام عاشورا برای روشنگری مردم، تبیین معارف و پرده‌برداری از چهره واقعی [[بنی‌امیه]]، اقداماتی انجام دادند گاه در قالب خطبه و [[دعا]] و گاه با گریه و مرثیه برای [[امام حسین(ع)]] یاد و خاطره حماسه عاشورا را زنده نگه داشتند و با تربیت شاگردان دستاوردهای این قیام حفظ شد.
{{درگاه|امام حسین}}
در [[روز عاشورا]] امام سجاد(ع) به خاطر بیماری نتوانست در میدان جنگ شرکت نماید اما بعد از قیام عاشورا برای روشنگری مردم، تبیین معارف و پرده‌برداری از چهره واقعی [[بنی‌امیه]]، اقداماتی انجام دادند؛ گاه در قالب خطبه و [[دعا]] و گاه با گریه و مرثیه برای [[امام حسین(ع)]] یاد و خاطره حماسه عاشورا را زنده نگه داشتند و با حمایت ضمنی و نامحسوس از قیام‌های شیعی، قیام امام حسین(ع) را تکمیل نموده و با تربیت شاگردانی دستاوردهای حماسه عاشورا را حفظ نمودند.


==قیام امام حسین(ع)==
==قیام امام حسین(ع)==
امام حسین(ع) بر اساس وظیفه الهی خویش و با هدف احیای [[اسلام]] و جلوگیری از انحراف در دین و برای زنده نمودن سنت نبوی و روشن نمودن این قضیه که اسلام راستین غیر از آن اسلامی است که بنی امیه در جامعه مطرح کرده‌اند، قیام نموده و برای همیشه تاریخ روشن کرد که مکاتب و مذاهب خارج از مسیر اهل بیت باطل است. آن حضرت با قربانی کردن خود و بهترین یارانش در این راه، هدف خود را به آیندگان درس داده و نشان داد که فرزند رسول خدا و معیار حق و اسلام و قرآن است و بنی امیه و سایر خلفا از مسیر حق خارج هستند. در حقیقت هدف امام پاسداری از امامت بود که [[امام سجاد(ع)]] با مواضع خاص که با توجه به شرایط خاص زمان خود این هدف امام را محافظت نمود و استمرار مسیر هدایت را با امامت استوار نمود و تمام اهداف قیام امام حسین را در دوره اسارت و پس از آن تبیین نمود.
امام حسین(ع) بر اساس وظیفه الهی خویش و با هدف احیای [[اسلام]] و جلوگیری از انحراف در دین و برای زنده نمودن سنت نبوی و روشن نمودن این قضیه که اسلام راستین غیر از آن اسلامی است که بنی‌امیه در جامعه مطرح کرده است، قیام نموده و برای همیشه تاریخ روشن کرد که مکاتب و مذاهب خارج از مسیر اهل‌بیت(ع) باطل است. آن حضرت با قربانی کردن خود و بهترین یارانش در این راه، هدف خود را به آیندگان درس داده و نشان داد که فرزند رسول خدا و معیار حق و اسلام و قرآن است و بنی امیه و سایر خلفا از مسیر حق خارج هستند. در حقیقت هدف امام پاسداری از امامت بود که [[امام سجاد(ع)]] با مواضع خاص و در شرایط خاص زمان خود این هدف امام را محافظت نمود و استمرار مسیر هدایت را با امامت استوار نمود و تمام اهداف قیام امام حسین(ع) را در دوره اسارت و پس از آن تبیین نمود.


برای رهایی از ذلت و بردگی و بازیابی عزّت و آزادگی و فراهم ساختن زمینه یک انقلاب ریشه‌دار و بنیادی در سطح گسترده بر ضدّ بیداد و اختناق، راهی جز آگاهی و بیدار سازی مردم نیست؛ امام حسین(ع) برای رسیدن به هدف مهم به امر [[خداوند]] قیام نمود.
==اقدامات امام سجاد(ع) در حفظ حماسه عاشورا==
 
==اقدامات امام سجاد در حفظ حماسه عاشورا==
===شرکت در نبرد روز عاشورا===
===شرکت در نبرد روز عاشورا===
در روز عاشورا امام سجاد(ع) به سختی بیمار بود، با این وجود وقتی ندای «هل من ناصر» امام حسین(ع) را شنید، با آنکه از شدّت ضعف و ناتوانی قدرت برداشتن شمشیر را نداشت، راه میدان را در پیش گرفت، [[ام‌کلثوم]] خواست مانع شود؛ امام سجاد(ع) فرمود: «ای عمه دست از من بردار و بگذار تا پیش روی پسر پیغمبر(ص) جهاد کنم» سید الشهداء(ع) به خواهرش فرمود: «باز دار او را تا کشته نگردد و زمین از نسل آل محمّد(ص) خالی نماند» بدین ترتیب امام زین العابدین(ع) با وجود بیماری شدید در جهاد شرکت جست و به عنوان مطیع مطلق ولایت به سوی خیمه بازگشت تا به گونه‌ای دیگر برای ادامه جهاد وارد عرصه پیکار شود.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، تهران، مکتبه الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۷۱ ش، ج۴۵، ص۴۶.</ref>
در روز عاشورا امام سجاد(ع) به سختی بیمار بود، با این وجود وقتی ندای «هل من ناصر» امام حسین(ع) را شنید، با آنکه از شدّت ضعف و ناتوانی قدرت برداشتن شمشیر را نداشت، راه میدان را در پیش گرفت، [[ام‌کلثوم]] خواست مانع شود؛ امام سجاد(ع) فرمود: «ای عمه دست از من بردار و بگذار تا پیش روی پسر پیغمبر(ص) جهاد کنم» سید الشهداء(ع) به خواهرش فرمود: «باز دار او را تا کشته نگردد و زمین از نسل آل محمّد(ص) خالی نماند» بدین ترتیب امام زین العابدین(ع) با وجود بیماری شدید در جهاد شرکت جست و به عنوان مطیع مطلق ولایت به سوی خیمه بازگشت تا به گونه‌ای دیگر برای ادامه جهاد وارد عرصه پیکار شود.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، تهران، مکتبه الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۷۱ ش، ج۴۵، ص۴۶.</ref>
خط ۲۴: خط ۲۳:


====خطبه شام====
====خطبه شام====
مردم شام در اثر تبلیغات چهل ساله معاویه شناخت صحیحی از اسلام و خاندان نبوت(ع) نداشتند. امام سجاد(ع) با کلام خود در مجلس یزید و در مقرّ حکومت اموی غوغایی ایجاد کرد و در میان قشرها مختلف مردم چنان تحوّلی به وجود آورد که یزید ترسید شورش شود و به مؤذن دستور داد اذان بگوید امّا با ادامه سخنان امام(ع) فشار افکار عمومی بر یزید اوج گرفت و او مجبور شد بر خلاف مواضع قاطع قبلی، خود را تبرئه کند و مسئولیت فاجعه کربلا را به گردن ابن زیاد اندازد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۳۷.</ref>
مردم شام در اثر تبلیغات چهل ساله معاویه شناخت صحیحی از اسلام و خاندان نبوت(ع) نداشتند. امام سجاد(ع) با کلام خود در مجلس یزید و در مقرّ حکومت اموی غوغایی ایجاد کرد و در میان اقشار مختلف مردم چنان تحوّلی به وجود آورد که یزید ترسید شورش شود و به مؤذن دستور داد اذان بگوید امّا با ادامه سخنان امام(ع) فشار افکار عمومی بر یزید اوج گرفت و او مجبور شد بر خلاف مواضع قاطع قبلی، خود را تبرئه کند و مسئولیت فاجعه کربلا را به گردن ابن زیاد اندازد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۳۷.</ref>


====خطبه مدینه====
====خطبه مدینه====
خط ۳۳: خط ۳۲:


===برخورد با عالمان درباری===
===برخورد با عالمان درباری===
اینان کسانی بودند که فکر و ذهن مردم را به سوی بنی‌امیه جهت می‌دادند و آنان را با وضعی که بنی‌امیه خواستار آن بودند در جامعه حاکم باشد، عادت می‌دادند و افکار ناشایست و فرهنگ نادرست اموی را در قالب اسلام به خورد مردم می‌دادند به عنوان مثال برخورد شدید امام(ع) با محمّد بن مسلم زهری محدث برجسته درباری است.<ref>قمی، شیخ عباس، سفینه البحار، تهران، کتابخانه ثنایی، ج۱، ص۵۷۳.</ref>
اینان کسانی بودند که فکر و ذهن مردم را به سوی بنی‌امیه جهت می‌دادند و آنان را با وضعی که بنی‌امیه خواستار آن بودند در جامعه حاکم باشد، عادت می‌دادند و افکار ناشایست و فرهنگ نادرست اموی را در قالب اسلام به خورد مردم می‌دادند به عنوان مثال برخورد شدید امام(ع) با محمّد بن مسلم زهری محدث برجسته درباری از این قبیل اقدامات امام(ع) می‌باشد.<ref>قمی، شیخ عباس، سفینه البحار، تهران، کتابخانه ثنایی، ج۱، ص۵۷۳.</ref>


===زنده نگه داشتن یاد عاشورا===
===زنده نگه داشتن یاد عاشورا===
واقعه عاشورا در افکار عمومی برای حکومت اموی بسیار گران تمام شد و مشروعیت آن را زیر سؤال بود، امّا برای اینکه این فاجعه عظیم فراموش نشود امام با گریه بر شهیدان و زنده نگه داشتن خاطره آنان مبارزه منفی را به صورت گریه ادامه داد.<ref>الاربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، بیروت، دار الاضواء، نوبت دوم، ۱۴۰۵ هـ ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref> شکی نیست که این اشک‌های سوزان ریشه عاطفی داشت، امّا چگونگی برخورد آن حضرت با این موضوع اثر و نتیجه سیاسی داشت. یادآوری مکرّر قضیه کربلا نمی‌گذاشت ظلم و جنایات حکومت بنی‌امیه از خاطره‌ها فراموش شود.
واقعه عاشورا در افکار عمومی برای حکومت اموی بسیار گران تمام شد و مشروعیت آن را زیر سؤال برده و عاقبت موجبات سقوط آن را بوجود آورد، امّا برای این‌که این رخداد عظیم فراموش نشود امام با گریه بر شهیدان و زنده نگه داشتن خاطره آنان مبارزه منفی را به صورت عزاداری ادامه داد.<ref>الاربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، بیروت، دار الاضواء، نوبت دوم، ۱۴۰۵ هـ ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref> شکی نیست که این اشک‌های سوزان ریشه عاطفی داشت، امّا چگونگی برخورد آن حضرت با این موضوع اثر و نتیجه سیاسی داشت. یادآوری مکرّر قضیه کربلا نمی‌گذاشت ظلم و جنایات حکومت بنی‌امیه از خاطره‌ها فراموش شود.


بنابراین سید الشهداء(ع) حماسه بزرگی در روز عاشورا و در زمین کربلا خلق نمود و امام سجاد(ع) این حادثه تاریخی را از قید زمان و مکان رها نمود و شعار «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» را جاودانه ساخت.
بنابراین سید الشهداء(ع) حماسه بزرگی در روز عاشورا و در زمین کربلا خلق نمود و امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) این واقعه تاریخی را از قید زمان و مکان رها نموده و شعار «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» را جاودانه ساختند.


===تربیت شاگردان===
===تربیت شاگردان===
تربیت شاگردان و اصحاب خاصّی که هر یک از آنها حافظ دستاوردهای مکتب عاشورا و امامت بودند.
تربیت شاگردان و اصحاب خاصّی که هر یک از آنها حافظ دستاوردهای مکتب عاشورا و امامت بودند از دیگر اقدامات این امام همام بود؛ در وضعیتی که بسیاری از شاگردان خاص اهل بیت(ع) در واقعه کربلا و پیش و پس از آن به شهادت رسیده بودند امام(ع) تلاش نمودند شاگردان خالصی را تربیت نمایند تا چراغ فروزان مکتب را همچنان پرفروغ نگه دارند.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
خط ۵۷: خط ۵۶:
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی = تاریخ
| شاخه اصلی = تاریخ
|شاخه فرعی۱ = تاریخ و سیره معصومان
| شاخه فرعی۱ = تاریخ و سیره معصومان
|شاخه فرعی۲ = امام سجاد(ع)
| شاخه فرعی۲ = امام سجاد(ع)
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۶۷: خط ۶۶:
  | لینک‌دهی =شد
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
خط ۷۶: خط ۷۶:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:کربلا]]
[[رده:صحیفه سجادیه]]
[[رده:درگاه امام حسین(ع)]]
۷٬۲۲۸

ویرایش