نفس اماره: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۰۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۲
خط ۳۱: خط ۳۱:


== جهاد با نفس ==
== جهاد با نفس ==
پیامبر(ع) گفته است بهترین جهادها، جهاد کسی است که با نفس خود که میان دو پهلوی اوست پیکار کند.<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی، ۱۳۶۶. ص۶۶۳.</ref>خصلت مؤمن این است که هیچگاه به نفس خود از نظر شرارت نکردن اعتماد نمی‌کند.<ref>مطهری، مرتضی، انسان کامل، تهران، صدرا، بیتا، ص۲۲۷.</ref>
عالمان دینی جهاد با نفس را اولين و برترين جهاد و از برجسته‌ترين واجبات الهى و با ثواب‌ترين آنها در نزد خداوند متعال‌ می‌دانند.<ref>مدرسى، سيد محمد تقى، احكام عبادات، انتشارات محبان الحسين( ع)، قم، ۱۳۸۱، ص۶۰۴.</ref>
 
پیامبر(ع) گفته است بهترین جهادها، جهاد کسی است که با نفس خود که میان دو پهلوی اوست پیکار کند.<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی، ۱۳۶۶. ص۶۶۳.</ref>خصلت مؤمن این است که هیچگاه به نفس خود از نظر شرارت نکردن اعتماد نمی‌کند.<ref>مطهری، مرتضی، انسان کامل، تهران، صدرا، بیتا، ص۲۲۷.</ref> آنچه از قرآن کریم استفاده میشود اصلاح و تزکیه و تهذیب نفس است نه کشتن آن.<ref>یادداشت‌های استاد، مطهری، مرتضی، تهران، صدرا، ۱۳۹۰، ج۲، ص۱۳۵.</ref>


تهذیب نفس و تحصیل اخلاق آدمیت از هر چیزی دشوارتر و سخت‌تر است. مبارزه کردن با نفس اماره سر پنجه‌ای بسیار قوی‌تر از عقل و ایمان می‌خواهد. پیامبر(ص) گفته است قوی‌ترین شما آن کس است که در هنگام غضب و خوشحالی، نفس اماره زمام را از کف عقل او نگیرد، قوی‌ترین شما آن کس نیست که بازوی قوی‌تر داشته باشد، بلکه آن کس است که روحیه قوی‌تر داشته باشد.<ref>مطهری، مرتضی، بیست گفتار، تهران، صدرا، ۱۳۶۸، ص۲۸۰.</ref>
تهذیب نفس و تحصیل اخلاق آدمیت از هر چیزی دشوارتر و سخت‌تر است. مبارزه کردن با نفس اماره سر پنجه‌ای بسیار قوی‌تر از عقل و ایمان می‌خواهد. پیامبر(ص) گفته است قوی‌ترین شما آن کس است که در هنگام غضب و خوشحالی، نفس اماره زمام را از کف عقل او نگیرد، قوی‌ترین شما آن کس نیست که بازوی قوی‌تر داشته باشد، بلکه آن کس است که روحیه قوی‌تر داشته باشد.<ref>مطهری، مرتضی، بیست گفتار، تهران، صدرا، ۱۳۶۸، ص۲۸۰.</ref>
خط ۴۱: خط ۴۳:
بر اهمیت‌ جهاد نفس‌، در احادیث‌، تأكید شده‌ است‌. در حدیثی‌، وجوب‌ آن‌ به‌مثابه‌ وجوب‌ جهاد با دشمن‌ و در حدیثی‌ دیگر، جهاد نفس‌ وظیفه‌ دائم‌ مؤمن‌ دانسته‌ شده‌ است‌. درباره‌ دشواری جهاد نفس‌ گفته‌اند كه‌ مردم‌ به‌ طور عادی‌ یك‌بار می‌میرند ولی‌ كسی‌ كه‌ در مسیر جهاد نفس‌ و مبارزه‌ با شیطان‌ و هواهای‌ نفسانی‌ خود قرار می‌گیرد،روزی‌ هفتاد بار می‌میرد. بر اساس‌ حدیثی‌ در این‌ باب‌، انسان‌ وقتی‌ می‌تواند مالك‌ نفس‌ خود شود كه‌ پیوسته‌ با آن‌ مبارزه‌ كند. همچنین‌ جهاد با نفس‌ ثمره‌ شناخت‌ آن‌ دانسته‌ شده‌ است‌. در پاره‌ای‌ دیگر از احادیث‌ جهاد نفس‌ به‌ منزله‌ بهای‌ بهشت‌ است‌.<ref>ناصری‌مقدّم‌، حسین‌، «جهاد نفس»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱۱، ذیل مدخل.</ref>
بر اهمیت‌ جهاد نفس‌، در احادیث‌، تأكید شده‌ است‌. در حدیثی‌، وجوب‌ آن‌ به‌مثابه‌ وجوب‌ جهاد با دشمن‌ و در حدیثی‌ دیگر، جهاد نفس‌ وظیفه‌ دائم‌ مؤمن‌ دانسته‌ شده‌ است‌. درباره‌ دشواری جهاد نفس‌ گفته‌اند كه‌ مردم‌ به‌ طور عادی‌ یك‌بار می‌میرند ولی‌ كسی‌ كه‌ در مسیر جهاد نفس‌ و مبارزه‌ با شیطان‌ و هواهای‌ نفسانی‌ خود قرار می‌گیرد،روزی‌ هفتاد بار می‌میرد. بر اساس‌ حدیثی‌ در این‌ باب‌، انسان‌ وقتی‌ می‌تواند مالك‌ نفس‌ خود شود كه‌ پیوسته‌ با آن‌ مبارزه‌ كند. همچنین‌ جهاد با نفس‌ ثمره‌ شناخت‌ آن‌ دانسته‌ شده‌ است‌. در پاره‌ای‌ دیگر از احادیث‌ جهاد نفس‌ به‌ منزله‌ بهای‌ بهشت‌ است‌.<ref>ناصری‌مقدّم‌، حسین‌، «جهاد نفس»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱۱، ذیل مدخل.</ref>


غزالی اساسی‌ترین‌ راه‌ اصلاح‌ نفس‌ را مخالفت‌ با تمایلات‌ نفسانی‌ می‌داند، یعنی‌ سپردن‌ راهی‌ مخالف‌ با آنچه‌ نفس‌ می‌پسندد.<ref>ناصری‌مقدّم‌، حسین‌، «جهاد نفس»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱۱، ذیل مدخل.</ref>
[[غزالی]] اساسی‌ترین‌ راه‌ اصلاح‌ نفس‌ را مخالفت‌ با تمایلات‌ نفسانی‌ می‌داند، یعنی‌ سپردن‌ راهی‌ مخالف‌ با آنچه‌ نفس‌ می‌پسندد. [[قشیری‌]] به‌ پنج‌ مرحله‌ جهاد نفس‌ اشاره‌ کرده‌ که‌ عبارت‌اند از: ترک‌ همه‌ محرّمات‌، ترک‌ چیزهای‌ شبهه‌ ناک‌، ترک‌ مباحات‌، ترک‌ کل‌ عُلقه‌ها و سرانجام‌ این‌ که‌ در همه‌ اوقات‌ هر چه‌ را که‌ باعث‌ انصراف‌ شخص‌ از خدا می‌شود ترک‌ کند. <ref>ناصری‌مقدّم‌، حسین‌، «جهاد نفس»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱۱، ذیل مدخل.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۲۲۷

ویرایش