۷٬۰۶۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
چنان‌که مشاهده می‌شود، در این نگرش، محور اصلی پاسخ را دعوت به تعبد نسبت به احکام خدا و تعهد به سنت رسول اکرم(ص) تشکیل می‌دهد که این همان روح شریعت و مبنای دینداری است و بدون آن اسلام و مسلمانی، شعاری بیش نیست! | چنان‌که مشاهده می‌شود، در این نگرش، محور اصلی پاسخ را دعوت به تعبد نسبت به احکام خدا و تعهد به سنت رسول اکرم(ص) تشکیل می‌دهد که این همان روح شریعت و مبنای دینداری است و بدون آن اسلام و مسلمانی، شعاری بیش نیست! | ||
دلایل | ==دلایل فقهی== | ||
در قرآن کریم، فقط در یک | در قرآن کریم، فقط در یک آیه {{قرآن|وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلَّا خَطَأً ۚ وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَىٰ أَهْلِهِ...|ترجمه=هیچ مؤمنی را نسزد که مؤمنی را بکشد، مگر آنکه این عمل از روی خطا و اشتباه اتفاق افتد. و کسی که مؤمنی را از روی خطا و اشتباه بکشد، باید یک برده مؤمن آزاد کند، و خون بهایی به وارثان مقتول پرداخت نماید|سوره=نساء[۴]|آیه=۹۲}} از دیه نام برده شده است که در آن به مقدار و تفاوت دیه زن و مرد اشاره نشده است؛ اما در روایات به این مساله پرداخته شده است. | ||
==روایات== | |||
روایاتی که بر نصف بودن دیه زن نسبت به مرد، دلالت دارند، دو دسته‌اند: | |||
* ناظر به قتل نفس | |||
* دیه اعضا و جراحات | |||
سند اغلب این روایات صحیح است. | |||
امام صادق فرمود: آهسته باش ای آبان! آنچه گفتیم حکم پیامبر خدا(ص) است. زن تا یک سوم دیه با مرد برابر است. هرگاه به این حد رسید به نصف بر می‌گردد. ای آبان! تو از در قیاس با من وارد شدی و هرگاه قیاس در سنت راه یابد، دین نابود می‌شود" | از امام صادق(ع) نقل شده که «دیه زن نصف دیه مرد است» و در روایات دیگر همین محتوا آمده است.<ref>محمد بن الحسن الحر العاملی؛ وسایل الشیعه، ج۱۹، ص۱۵۲–۱۵۱، روایات ۱و۲و۳، باب ۵، ابواب دیات نفس، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.</ref> | ||
درباره دیه اعضا و جراحات، در حدیث ابان بن تغلب از امام صادق یکی از مستندات اصلی فقها در باب حرمت قیاس است: «از امام صادق(ع) سؤال کردم: نظر شما درباره مردی که یک انگشت از انگشتان زنی را قطع کرده، چیست؟ فرمود: ده شتر، دو انگشت؟ بیست شتر، سه انگشت؟ سی شتر، اگر چهارتا را برید؟ دیه‌اش بیست شتر است. گفتم: منزه است خداوند، این چه حکمی است؟ (دیه سه انگشت بیش‌تر از دیه چهار انگشت)! زمانی که در عراق بودیم این حکم را شنیدیم اما از گوینده آن بی‌زاری جستیم و گفتیم این از القائات شیطان است. | |||
امام صادق فرمود: آهسته باش ای آبان! آنچه گفتیم حکم پیامبر خدا(ص) است. زن تا یک سوم دیه با مرد برابر است. هرگاه به این حد رسید به نصف بر می‌گردد. ای آبان! تو از در قیاس با من وارد شدی و هرگاه قیاس در سنت راه یابد، دین نابود می‌شود"<ref>محمد بن یعقوب الکلینی، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، (تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۶۷) ج۷، ص۲۹۹، ج۶، ص۲۹۵، ح ۱.</ref> و نظایر این روایت که همه معتبرند. ۷ همانگونه که پیش‌تر اشاره شد، محور پاسخ را در این روایات تعبد تشکیل می‌دهد. | |||
اهل سنت نیز از پیامبر(ص) و امام علی(ع) و صحابه نقل کرده‌اند که "دیه زن نصف دیه مرد است"۸. | اهل سنت نیز از پیامبر(ص) و امام علی(ع) و صحابه نقل کرده‌اند که "دیه زن نصف دیه مرد است"۸. | ||
| خط ۴۶: | خط ۵۳: | ||
۲. محمد بن الحسن الحر العاملی؛ وسایل الشیعه، (بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا) ج۱۹، ص۲۶۸، حدیث۱، باب ۴۴، دیات الاعضا. | ۲. محمد بن الحسن الحر العاملی؛ وسایل الشیعه، (بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا) ج۱۹، ص۲۶۸، حدیث۱، باب ۴۴، دیات الاعضا. | ||
۴. همان، ص۱۵۲–۱۵۱، روایات ۱و۲و۳، باب ۵، ابواب دیات نفس. | ۴. همان، ص۱۵۲–۱۵۱، روایات ۱و۲و۳، باب ۵، ابواب دیات نفس. | ||
۵. همان. | ۵. همان. | ||
۷. وسایل الشیعه، همان، ص۱۲۲، ح ۱و۲، ابواب قصاص الطرف، و ص۲۹۵، ح ۱، باب ۳، ابواب دیات الشجاح و الجراح. | ۷. وسایل الشیعه، همان، ص۱۲۲، ح ۱و۲، ابواب قصاص الطرف، و ص۲۹۵، ح ۱، باب ۳، ابواب دیات الشجاح و الجراح. | ||