میکروب بر اساس روایات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در برخی از آیات و روایات، اشاره به میکروب به چشم می‌خورد. در رجوع به آیات و روایات باید دو نکته را مد نظر داشته باشیم، اول این که در بسیاری از موارد موجودات ریزی که با چشم دیده نمی‌شوند سخن گفته شده. دوم این که معصومین(ع) در این زمینه‌ها با کلی‌گویی و استفاده از استعاره و مجاز سخن گفته‌اند.
{{درگاه|کرونا}}
تعابیری در قرآن و روایات به‌صورت کلی آمده که مقصود از آن‌ها را میکروب دانسته‌اند. قرآن عامل بیماری حضرت ایوب(ع) را «مس شیطان» ذکر کرده که به نظر مفسران، مقصود از آن، میکروب است. در روایات اسلامی اصطلاح «شیطان» را برای معرفی میکروب مضر و بیماری‌زا استفاده شده است. با اینکه کلمه شیطان عموما معادل ابلیس دانسته می‌شود، اما به هر موجودی که از حد خود تجاوز و سرکشی کند، شیطان گفته می‌شود. در روایات نیز به مراقبت از خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها در مقابل شیطان و خارج کردن زباله از خانه به دلیل این که محل زندگی شیطان می‌شود، اشاره شده است.


در روایات اسلامی، اصطلاح «شیطان» برای معرفی میکروب مضر و بیماری‌زا استفاده شده است. معمولاً شیطان معادل ابلیس در نظر گرفته می‌شود، اما از نظر لغوی به هر موجودی که از حد خود تجاوز و سرکشی کند شیطان گفته می‌شود، در نتیجه ابلیس هم یکی از مصادیق شیطان است.
محققان در رجوع به آیات و روایات، به دو نکته توجه داده‌اند:


در قرآن عامل بیماری حضرت ایوب(ع) «مسّ شیطان» ذکر شده است که به نظر می‌رسد در آن منظور از شیطان میکروب است. در روایات نیز به مراقبت از خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها در مقابل شیطان و خارج کردن زباله از خانه به دلیل این که محل زندگی شیطان می‌شود اشاره شده است.
* در روایات بسیاری از موجودات ریزی که با چشم دیده نمی‌شوند، سخن گفته شده است.
* معصومان(ع) در این زمینه‌ها با کلی‌گویی و استفاده از استعاره و مجاز سخن گفته‌اند.


== استفاده از لفظ «شیطان» برای موجودات مضر ==
== استفاده از لفظ «شیطان» برای موجودات مضر ==
از اصطلاحات شایع در روایات اسلامی، اصطلاح «شیطان» برای معرفی میکروب مضر و بیماری‌زا است؛ در عرف، شیطان معادل ابلیس در نظر گرفته شده است، اما واقعیت آن است که ابلیس یکی از موارد شیطان است، همچنان که در قرآن‌کریم می‌فرماید: {{قرآن|شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِن|ترجمه=شیاطینی از انسان و جنیان|سوره=انعام|آیه=۱۲۲}}. بنابراین در میان انسان‌ها و جنیان شیاطینی وجود دارند. در لسان‌العرب ذیل ماده «شَطَنَ» آمده است: «والشَیطانُ کلُّ عادٍ مُتَمَرّد من الجِنِّ و الانسِ و الدّوابّ»؛ «هر متجاوز سرکش را شیطان گویند، خواه از جن یا انس یا از جنبندگان باشد».
از اصطلاحات شایع در روایات اسلامی، اصطلاح «شیطان» برای معرفی میکروب مضر و بیماری‌زا است؛ در عرف، شیطان معادل ابلیس در نظر گرفته شده است، اما واقعیت آن است که ابلیس یکی از مصادیق شیطان است، همچنان که در قرآن‌کریم می‌فرماید: {{قرآن|شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِن|ترجمه=شیاطینی از انسان و جنیان|سوره=انعام|آیه=۱۲۲}}. بنابراین در میان انسان‌ها و جنیان شیاطینی وجود دارند. در لسان‌العرب ذیل ماده «شَطَنَ» آمده است: «والشَیطانُ کلُّ عادٍ مُتَمَرّد من الجِنِّ و الانسِ و الدّوابّ»؛ «هر متجاوز سرکش را شیطان گویند، خواه از جن یا انس یا از جنبندگان باشد».


ویژگی شیاطین، سرکشی و تجاوزگری است و انسان یا جن یا هر جنبنده‌ای که در محدوده عمل خود سرکشی کند، شیطان خوانده می‌شود و ابلیس بزرگ‌ترین شیطان است، از این‌رو با توجه به سرکشی و اضرار به انسان، بهترین تعبیر برای میکروب مضر، استفاده از نام «شیطان» بوده است که در لسان روایات بسیار وارد شده است.
ویژگی شیاطین، سرکشی و تجاوزگری است و انسان یا جن یا هر جنبنده‌ای که در محدوده عمل خود سرکشی کند، شیطان خوانده می‌شود و ابلیس بزرگ‌ترین شیطان است، از این‌رو با توجه به سرکشی و اضرار به انسان، بهترین تعبیر برای میکروب مضر، استفاده از نام «شیطان» بوده است که در لسان روایات بسیار وارد شده است.
خط ۲۵: خط ۲۷:


=== در روایات ===
=== در روایات ===
روایات بسیاری از معصومین(ع) وارد شده است که در آنها به میکروب پرداخته شده است که نمونه‌هایی بیان می‌گردد:
روایات بسیاری از معصومین(ع) وارد شده است و در آنها به میکروب پرداخته شده است که نمونه‌هایی بیان می‌گردد:


از جمله توصیه‌های اسلام که بدان بسیار سفارش شده است، مراقبت از خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها در برابر میکروب است؛ میکروب‌ها وقتی بر روی غذا بنشینند، به بخشی از آن‌که مورد نیازشان است حمله و از آن استفاده می‌کنند و شروع به تکثیر می‌کنند؛ از زنده آن‌ها زهرابه‌ای به نام زهرابه «یُرونی» ترشح و هر کدام که بمیرند، بدن متلاشی شده آن‌ها به‌عنوان زهرابه درونی بر روی غذا قرار می‌گیرد و چون بزاق هر موجود زنده، برای هضم غذایش به‌کار می‌رود و در بیشتر جانداران، مواد مترشّحه برای هضم، سمّی است؛ لذا اگر به جای ترشح زهرابه میکروب، بگوییم بزاق میکروب، بی‌جا نخواهد بود.<ref>پاک‌نژاد، رضا، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر(ص)، تهران: اسلامیه، ۱۳۶۰، ج۱، ص۵۹.</ref>
از جمله توصیه‌های اسلام که بدان بسیار سفارش شده است، مراقبت از خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها در برابر میکروب است؛ میکروب‌ها وقتی بر روی غذا بنشینند، به بخشی از آن‌که مورد نیازشان است حمله و از آن استفاده می‌کنند و شروع به تکثیر می‌کنند؛ از زنده آن‌ها زهرابه‌ای به نام زهرابه «یُرونی» ترشح و هر کدام که بمیرند، بدن متلاشی شده آن‌ها به‌عنوان زهرابه درونی بر روی غذا قرار می‌گیرد و چون بزاق هر موجود زنده، برای هضم غذایش به‌کار می‌رود و در بیشتر جانداران، مواد مترشّحه برای هضم، سمّی است؛ لذا اگر به جای ترشح زهرابه میکروب، بگوییم بزاق میکروب، بی‌جا نخواهد بود.<ref>پاک‌نژاد، رضا، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر(ص)، تهران: اسلامیه، ۱۳۶۰، ج۱، ص۵۹.</ref>
خط ۴۶: خط ۴۸:


== منابع ==
== منابع ==
* اين مقاله برگرفته شده است از مقاله «میکروب، سرایت و قرنطینه در اسلام» اثر روح الله رضوی، مجله پاسخ، شماره هجدهم تابستان ۱۳۹۹.
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = مسائل روز
  | شاخه اصلی = مسائل روز
|شاخه فرعی۱ = کرونا
| شاخه فرعی۱ = کرونا
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۶۰: خط ۶۳:
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه = شد
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
۱۱٬۸۷۷

ویرایش