|
|
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) |
خط ۴: |
خط ۴: |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
|
| |
|
| {{پاسخ}}لطیف از اسماء الهی، هفت بار در قرآن آمده است و به معنای مهربان، بامهر، دقیق، باریکبین، آگاه به تمام امور پنهان و پیدا و جزئیات و کسی که خوبی و محبت میکند است. مفسران گفتهاند دقت در جزئیات و ظرایف مخلوق و نرمی و مهربانی با مخلوقات از ویژگی نام لطیف است. لطیف در قرآن پنج بار همراه با کلمه خبیر به معنای آگاه آمده است که نشاندهنده نزدیکی به این معنا را دارد. | | {{پاسخ}}لطیف یکی از اسماء الهی , در لغت به معنای مهربانی و خوشخویی است و در فعالیتها به معنی کار بسیار ظریف.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، تهران، دارالکتب اسلامیه، چاپ بیست و دوم، ج۱۴، ص۱۵۸.</ref> لطیف در قرآن، کلماتی مانند مهربانی، محبت، دقت، ظرافت و تدبیر را دربر میگیرد.<ref>اسماء و صفات خدا در قرآن، جعفر سبحانی، ماهنامه مکتب اسلام ۱۳۷۶، شماره ۶</ref> |
|
| |
|
| صفت «لطيف»، بر وزن فعيل، به معناى فاعل و از ريشه «لطف» است.<ref>دانشنامه عقايد اسلامی، محمدی ریشهری، محمد، ج۷، ص۱۲۱</ref> لطیف که یکی از اسماء الهی است از ماده لطف میباشد که در لغت به معنای رفق و مهربانی و خوشخویی است(لسان العرب). و در کارها و فعالیتها به معنی کار بسیار ظریف و باریک است و اگر به [[رحمت الهی|رحمت]]های خاص الهی، لطف گفته میشود نیز به خاطر همین ظرافت آن است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، تهران، دارالکتب اسلامیه، چاپ بیست و دوم، ج۱۴، ص۱۵۸.</ref> لطف (بضمّ اوّل): رفق، مدارا، نزدیکی.<ref>تفسير احسنالحديث، قرشی، سید علی اکبر، ج۷، ص۷۴</ref>
| | {{جعبه نقل قول|لاَّ تُدْرِکُهُ الأَبْصَارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ<ref>سور انعام، آیه۱۰۳.</ref> |
|
| |
|
| «ابن فارس» میگوید: این لفظ دو معنى بیش ندارد، یکى حاکى از «رفق» و «مهربانى» و دیگرى حاکى از «ریزى و باریکى» است.<ref>اسماء و صفات خدا در قرآن، جعفر سبحانی، ماهنامه مکتب اسلام ۱۳۷۶، شماره ۶</ref>
| | چشمها او را نمىبينند و او چشم ها را مىبيند. و او دقيق و آگاه است.}} |
|
| |
|
| لطیف در قرآن، کلماتی مانند مهربانی و محبت و دقت و ظرافت و تدبیر را دربرمیگیرد.<ref>اسماء و صفات خدا در قرآن، جعفر سبحانی، ماهنامه مکتب اسلام ۱۳۷۶، شماره ۶</ref> | | لطیف هفت بار<ref>آیه ۱۰۳ سوره انعام، آیه ۱۰۰ سوره یوسف، آیه ۶۳ سوره حج، آیه ۱۶ سوره لقمان، آیه ۱۹ سوره شورا، آیه ۱۴ سوره ملک، آیه ۳۴ سوره احزاب</ref> در قرآن ذکر شده است که پنج بار همراه خبیر آمده است. معناى لطيف اين است كه خداوند خالق مخلوقات ظريف و حتّى كوچك و ناپيدا است! امّا اينكه در غالب آيات قرآن «لطيف» با «خبير» همراه شده، به خاطر آن است «خبير» به گفته بعضى از محققان اشاره به آگاهى عميق و علم به حقايق و احاطه دقيق است، و اين معنا با معناى لطيف تناسب بسيار نزديكى دارد.<ref>پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۴، ص۳۶۵</ref> |
|
| |
|
| {{جعبه نقل قول|لاَّ تُدْرِکُهُ الأَبْصَارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ<ref>سور انعام، آیه۱۰۳.</ref>|چشمها او را نمىبينند و او چشم ها را مىبيند. و او دقيق و آگاه است.}}
| | [[طبرسی]] برای معنای لطیف سه قول گزارش میکند: مدارا کننده. آنکه حاجت تو را با مدارا برآورد. آنکه به دقائق امور دانا است.<ref>تفسير احسنالحديث، قرشی، سید علی اکبر، ج۷، ص۷۴</ref> برخی میگویند لطیف يعنى كسى كه به بندگان خود نيكى مىكند و از راهى كه نمىدانند به ايشان لطف مىكنند يعنى نرمى و مدارا مىنمايد.<ref>آداب راز و نياز به درگاه بى نياز (ترجمه عدة الداعى)، ابن فهد حلي؛ مترجم محمدحسين نائيجي، ج۱، ص۲۹۸</ref> |
| | از [[امام رضا(ع)]] نقل شده که فرمود: اینکه میگوئیم خداوند لطیف است به خاطر آن است که مخلوقاتِ لطیف آفریده و به خاطر این است که از اشیاء لطیف و ظریف و ناپیدا آگاه است… این احتمال نیز در تفسیر این کلمه وجود دارد که منظور از لطیف بودن خداوند آن است که ذات پاک او چنان است که هرگز با احساس کسی درک نمیشود؛ بنابراین او لطیف است زیرا هیچکس از ذات او آگاه نیست.<ref>مکارم شیرازی، همان، ج۵، ص۳۸۷.</ref> |
|
| |
|
| لطیف هفت بار<ref>آیه ۱۰۳ سوره انعام، آیه ۱۰۰ سوره یوسف، آیه ۶۳ سوره حج، آیه ۱۶ سوره لقمان، آیه ۱۹ سوره شورا، آیه ۱۴ سوره ملک، آیه ۳۴ سوره احزاب</ref> در قرآن ذکر شده است که پنج بار همراه خبیر آمده است. معناى لطيف اين است كه خداوند خالق مخلوقات ظريف و حتّى كوچك و ناپيدا است! امّا اينكه در غالب آيات قرآن «لطيف» با «خبير» همراه شده، به خاطر آن است «خبير» به گفته بعضى از محققان اشاره به آگاهى عميق و علم به حقايق و احاطه دقيق است، و اين معنا با معناى لطيف تناسب بسيار نزديكى دارد. اين واژه از ماده «لطف» به معناى كار ظريف و باريك و مهر و محبت است، و به موجودات كوچك و نرم، و حركتهاى ظريف، و انجام كارهاى دقيق، و امورى كه با حواسّ انسان درك نمىشود نيز اطلاق مىگردد.<ref>پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۴، ص۳۶۵</ref> مرحوم كفعمى در مصباح مىگويد: خواندن خداوند به اين وصف در مشكلات، تأثير عميقى در برطرف شدن ناراحتىها دارد.<ref>مصباح کفعمی، صفحه ۳۲۲، پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۴، ص۳۶۴</ref>
| | از [[امام رضا(ع)]] نقل شده که فرمود: اینکه میگوئیم خداوند لطیف است به خاطر آن است که مخلوقاتِ لطیف آفریده و به خاطر این است که از اشیاء لطیف و ظریف و ناپیدا آگاه است… این احتمال نیز در تفسیر این کلمه وجود دارد که منظور از لطیف بودن خداوند آن است که ذات پاک او چنان است که هرگز با احساس کسی درک نمیشود؛ بنابراین او لطیف است زیرا هیچکس از ذات او آگاه نیست.<ref>مکارم شیرازی، همان، ج۵، ص۳۸۷.</ref> |
| | |
| [[شهید مطهری]] درباره معنای لطیف میگوید لطافت یک چیز عبارت است از نوعی صفت در شیء که حس ظاهر به طور آشکار آن را درک نمیکند، یک دقت و ذوق و بینشی میخواهد که انسان بتواند آن را درک کند.<ref>مجموعه آثار، ط-صدرا، مطهری، مرتضی، ج۷، ص۵۳۳</ref> [[طبرسی]] برای معنای لطیف سه قول گزارش میکند: مدارا کننده. آنکه حاجت تو را با مدارا برآورد. آنکه به دقائق امور دانا است.<ref>تفسير احسنالحديث، قرشی، سید علی اکبر، ج۷، ص۷۴</ref> برخی میگویند لطیف يعنى كسى كه به بندگان خود نيكى مىكند و از راهى كه نمىدانند به ايشان لطف مىكنند يعنى نرمى و مدارا مىنمايد و لطف يعنى خوبى كردن و كرامت دادن. گاهى لطيف را به معناى لطف در تدبير و فعل مىگيرند.<ref>آداب راز و نياز به درگاه بى نياز (ترجمه عدة الداعى)، ابن فهد حلي؛ مترجم محمدحسين نائيجي، ج۱، ص۲۹۸</ref>
| |
|
| |
|
| از [[امام رضا(ع)]] نقل شده که فرمود: اینکه میگوئیم خداوند لطیف است به خاطر آن است که مخلوقاتِ لطیف آفریده و به خاطر این است که از اشیاء لطیف و ظریف و ناپیدا آگاه است… این احتمال نیز در تفسیر این کلمه وجود دارد که منظور از لطیف بودن خداوند آن است که ذات پاک او چنان است که هرگز با احساس کسی درک نمیشود؛ بنابراین او لطیف است زیرا هیچکس از ذات او آگاه نیست.<ref>مکارم شیرازی، همان، ج۵، ص۳۸۷.</ref>
| | [[علامه طباطبائی]] میفرماید: |
|
| |
|
| [[علامه طباطبائی]] میفرماید:<ref>علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج۷، ص۴۰۵.</ref>
| | لطیف به معنای رقیق و نفوذ کننده است. وقتی خدای تعالی محیط باشد به هر چیزی، و احاطهاش هم احاطه حقیقی باشد قهراً شاهد و ناظر بر هر چیزی خواهد بود و پیدا و پنهان هر چیزی را خواهد دید و به ظاهر و باطن هر چیزی عالم خواهد بود. ناظر بودن او بر تمامی احوال یک موجود او را از اینکه در همان حال بر سایر موجودات ناظر و واقف باشد بازنمیدارد و هیچ چیزی حجاب و فاصله بین او و بین موجودی دیگر نمیشود پس او هم چشمها را میبیند و هم آنچه را که چشمها میبینند.<ref>علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج۷، ص۴۰۵.</ref> |
|
| |
|
| {{نقل قول|لطیف به معنای رقیق و نفوذ کننده است. وقتی خدای تعالی محیط باشد به هر چیزی، و احاطهاش هم احاطه حقیقی باشد قهراً شاهد و ناظر بر هر چیزی خواهد بود و پیدا و پنهان هر چیزی را خواهد دید و به ظاهر و باطن هر چیزی عالم خواهد بود. ناظر بودن او بر تمامی احوال یک موجود او را از اینکه در همان حال بر سایر موجودات ناظر و واقف باشد بازنمیدارد و هیچ چیزی حجاب و فاصله بین او و بین موجودی دیگر نمیشود پس او هم چشمها را میبیند و هم آنچه را که چشمها میبینند.}}
| | مکارم شیرازی: |
|
| |
|
| {{مطالعه بیشتر}}
| | و اگر خدا را به عنوان لطيف توصيف مىكنيم نيز به همين معنى است، يعنى او خالق اشياى ناپيدا و داراى افعالى است كه از محيط قدرت استماع بيرون است، بسيار باريك بين و فوق العاده دقيق مىباشد. حديث جالبى در اين زمينه از" فتح بن يزيد جرجانى" از امام على بن موسى الرضا ع نقل شده يك معجزه علمى محسوب مىشود، حديث چنين است كه امام مىفرمايد: اينكه مىگوئيم خداوند لطيف است به خاطر آن است |
|
| |
|
| ==مطالعه بیشتر==
| | كه مخلوقات لطيف آفريده و به خاطر اين است كه از اشياء لطيف و ظريف و ناپيدا آگاه است. است كه هرگز با احساس كسى درك نمىشود، بنا بر اين او لطيف است زيرا هيچ كس از ذات او آگاه نيست، و خبير است چون از همه چيز آگاه است. اين معنى نيز در بعضى از روايات اهل بيت ع به آن اشاره شده است و بايد توجه داشت كه هيچ مانعى ندارد كه هر دو معنى از اين كلمه اراده شده باشد.<ref>« تفسير نمونه، ج5، ص۳۸۶- 387.</ref> |
| ۱. تفسیرالمیزان و تفسیر نمونه، ذیل آیه ۱۰۳، سوره انعام مراجعه شود.
| |
|
| |
|
| ==منابع== | | ==منابع== |