معنای غیب و شهادت در آیه ۸ سوره جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
منظور از غیبت و شهادت در آیه شریفه: {{قرآن|ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَه}} چیست؟ آیا عالم شهادت همین عالم مادی نیست؟ پس چگونه بعد از مرگ انسان به عالم ماده برمی‌گردد؟!
منظور از غیبت و شهادت در آیه شریفه: {{قرآن|ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَه}} چیست؟ آیا عالم شهادت همین عالم مادی نیست؟ پس چگونه بعد از مرگ انسان به عالم ماده برمی‌گردد؟!
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}آیه ۸ [[سوره جمعه]] صراحت به این موضوع دارد که خداوند دانا به امور غیب و شهادت است. غیب و شهادت در این آیه را مفسران به اعمال ظاهری و پنهانی بندگان تفسیر کرده‌اند که خداوند به همه آنها آگاه است. معنای دیگر غیب و شهادت، می‌تواند دنیا و آخرت باشد. غیب به هر چیزی می‌گویند که از ادراک انسان پنهان است اما برای خداوند عیان و شهادت است.


== متن آیه ==
== متن آیه ==
خط ۱۲: خط ۱۱:
| ترجمه = بگو: «آن مرگى كه از آن مى‌گريزيد، قطعاً به سر وقت شما مى‌آيد؛ آنگاه به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانيده خواهيد شد، و به آنچه [در روى زمين‌] مى‌كرديد، آگاهتان خواهد كرد.»
| ترجمه = بگو: «آن مرگى كه از آن مى‌گريزيد، قطعاً به سر وقت شما مى‌آيد؛ آنگاه به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانيده خواهيد شد، و به آنچه [در روى زمين‌] مى‌كرديد، آگاهتان خواهد كرد.»
}}
}}
مراد از «عالِم الغیب» خداوند تبارک و تعالی است. و آیه می‌فرماید: پس از مرگ به محضر کسی می‌روید که آگاه به جهان غیب و شهود است و او از اعمال شما به شما خبر می‌دهد. و لذا انسان پس از مرگ به عالم ماده بر نمی‌گردد، گرچه ممکن است روح مرده، پس از مرگ و قبل از قیامت گاهی به دنیا برگردد، چرا که جایگاه ارواح مردگان پس از مرگ، عالم برزخ است. قرآن کریم می‌فرماید: {{قرآن|... وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ}}<ref>مؤمنون/ ۱۰۰.</ref><nowiki> … و پشت سر آنان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند.»}}</nowiki><ref>ر. ک. قرائتی، محسن، معاد، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ سوم، ۱۳۶۸، ص۱۲۹–۱۳۷.</ref>
== معنای غیب ==
غیب در اصل به معنای چیزی است که پوشیده و پنهان است و چون عالم ماورای محسوسات از حس ما پوشیده است، به آن غیب گفته می‌شود. هر آنچه مورد ادراک حسی قرار گیرد شهادت است و در غیر این صورت در حوزه غیب قرار می‌گیرد.<ref>مفهوم‌شناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی، ناصر الدین  اوجاقی، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره ۹، شماره ۳۴</ref> غیب به کلیه اموری گفته می‌شود که از حس انسان پنهان است از این جهت ایمان به خدا و روز جزا ایمان به غیب دانسته شده است.<ref>پیام قرآن، ناصر مکارم شیرازی، ج۷، ص۲۲۳</ref>


== معنای غیب ==
غیب و شهود دو نقطه مقابل یکدیگرند. شهود عالم محسوسات است و جهان غیب ماورای حس است. غیب و شهادت جزو معانی نسبی هستند، یعنی یک چیز ممکن است نسبت به چیزی غیب و نسبت به چیز دیگر شهادت باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.</ref> بنابر این غیب و شهادت نسبت به افراد عالم و جاهل متفاوت می‌باشد. و هر قدر دانسته‌های یک فرد بیشتر باشد، چیزهایی که از او پنهان هستند کم خواهند بود. فلذا برای خدایی که علم او نامحدود است و هیچ چیز نیست که از حیطه و دائره علمی او خارج باشد، همه چیز شهادت و آشکار و روشن است و برای او هیچ غیب و نمایی وجود ندارد.
«غیب» در اصل به معنای چیزی است که پوشیده و پنهان است و چون عالم ماورای محسوسات از حس ما پوشیده است، به آن غیب گفته می‌شود.


غیب و شهود دو نقطه مقابل یکدیگرند، شهود عالم محسوسات است و جهان غیب ماورای حس است خداوند متعال در سوره جمعه، آیه ۸ می‌فرماید: {{قرآن|ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَه فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}} … سپس به سوی کسی که دانای پنهان و آشکار است بازگردانده می‌شوید؛ آن‌گاه شما را از آنچه انجام می‌دادید خبر می‌دهد!»
واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم بکار برده شده است و ده بار در کنار کلمه شهادت آمده است. غیب در آیات قرآن در دو مفهوم کلی به اشیایی که دور از ادراک کلی هستند و اشیایی که به دور از هر نوع ادراک و علمی هستند اطلاق شده است. قرآن کریم گاهی از سرگذشت پیشینیان به عنوان غیب یاد می‌کند، گاهی از ایمان به غیب سخن می‌گوید، گاهی غیب را به خداوند نسبت می‌دهد و گاهی از غیب و شهادت حرف می‌زند.<ref>مفهوم‌شناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی، ناصر الدین  اوجاقی، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره ۹، شماره ۳۴</ref> در قرآن، تنها خداوند را آگاه به غیب معرفی می‌کند. و حتی [[پیامبر(ص)]] هم دانستن علم غیب را از خود نفی می‌کند.


البته باید به این نکته نیز توجه کرد که غیب و شهادت جزو معانی نسبی هستند، یعنی یک چیز ممکن است نسبت به چیزی غیب و نسبت به چیز دیگر شهادت باشد.<ref>. ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۲۲.</ref>
[[علامه طباطبایی]] معنای غیب و شهادت در آیه ۸ سوره جمعه را اعمال ظاهری و پنهانی بندگان می‌داند که خداوند از آنها آگاه است.<ref>ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص۴۵۲


برای مثال، اگر فرض کنیم شخصی داخل خانه باشد و فردی دیگر بیرون خانه، اشیایی که داخل خانه می‌باشد برای آن که داخل است همگی آشکار می‌باشد ولی برای شخصی که خارج خانه هست همان اشیاء جزو امور غیبی و نمایی است که از آن‌ها اطلاعی ندارد.
</ref>


بنابر این غیب و شهادت نسبت به افراد عالم و جاهل متفاوت می‌باشد. و هر قدر دانسته‌های یک فرد بیشتر باشد، چیزهایی که از او پنهان هستند کم خواهند بود. فلذا برای خدایی که علم او نامحدود است و هیچ چیز نیست که از حیطه و دائره علمی او خارج باشد، همه چیز شهادت و آشکار و روشن است و برای او هیچ غیب و نمایی وجود ندارد.
== عالم غیب و شهادت ==
معنای علم خدا به غیب و شهادت این است که در حقیقت همه چیز برای او شهادت است. و غیب و شهود موجودات نسبت به هم، همه برای خدا شهادت است.<ref>قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref>


بنابراین، معنای علم خدا به غیب و شهادت این است که در حقیقت همه چیز برای او شهادت است. و غیب و شهود موجودات نسبت به هم، همه برای خدا شهادت است.<ref>. ر.ک. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref>
به تعبیر دیگر معنای آیه {{قرآن|عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}} این است که اموری که ممکن است علم صاحبان علم به آن احاطه یابد و اموری که خارج از حد وجودشان نیست و نیز اموری که ممکن نیست علم صاحبان علم به آن تعلق گیرد به خاطر خارج بودن از حد وجودشان، هر دو قسم برای خداوند متعال معلوم و روشن است، چون او به تمام چیزها احاطه کامل دارد.<ref>فصلت/ ۵۴.</ref>


به تعبیر دیگر معنای آیه {{قرآن|عالم الغیب و الشهاده}} این است که اموری که ممکن است علم صاحبان علم به ان احاطه یابد و اموری که خارج از حد وجودشان نیست و نیز اموری که ممکن نیست علم صاحبان علم به آن تعلق گیرد به خاطر خارج بودن از حد وجودشان، هر دو قسم برای خداوند متعال معلوم و روشن است، چون او به تمام چیزها احاطه کامل دارد؛ {{قرآن|... الا انه بکل شیء محیط<ref>فصلت/ ۵۴.</ref> آگاه باشید که خداوند به همه چیز احاطه دارد!
در آیه یاد شده (سوره جمعه، آیه ۸) یهودیان را تهدید کرده و خطاب به آن‌ها فرموده: چه بخواهند و چه نخواهند مرگ آن‌ها را فرا می‌گیرد سپس با ستم کاری و گناه به سمت خدا برمی‌گردند و خداوند به حقیقت اعمال ظاهری و پنهانی آن‌ها آگاه است چون خداوند عالم به غیب و شهادت است و هیچ عملی از آنان بر خدا پوشیده نیست. عالم شهادت، شامل عالم مادی و غیرمادی نیز می‌شود و منظور از شهادت، آگاهی خداوند به اعمال ظاهری آنان است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ق، ج۱۹، ص۳۰۹–۳۱۱.</ref>


در آیه یاد شده (سوره جمعه، آیه ۸) یهودیان را تهدید کرده و خطاب به آن‌ها فرموده: چه بخواهند و چه نخواهند مرگ آن‌ها را فرا می‌گیرد سپس با ستم کاری و گناه به سمت خدا برمی‌گردند و خداوند به حقیقت اعمال ظاهری و پنهانی آن‌ها آگاه است چون خداوند عالم به غیب و شهادت است و هیچ عملی از آنان بر خدا پوشیده نیست. عالم شهادت، شامل عالم مادی و غیرمادی نیز می‌شود و منظور از شهادت، آگاهی خداوند به اعمال ظاهری آنان است.<ref>ر. ک. طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ق، ج۱۹، ص۳۰۹–۳۱۱.</ref>
مراد از «عالِم الغیب» خداوند است. و آیه می‌فرماید: پس از مرگ به محضر کسی می‌روید که آگاه به جهان غیب و شهود است و او از اعمال شما به شما خبر می‌دهد. و لذا انسان پس از مرگ به عالم ماده بر نمی‌گردد، گرچه ممکن است روح مرده، پس از مرگ و قبل از قیامت گاهی به دنیا برگردد، چرا که جایگاه ارواح مردگان پس از مرگ، عالم برزخ است. قرآن کریم می‌فرماید: {{قرآن|... وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ|سوره=مومنون|آیه=۱۰۰|ترجمه=… و پشت سر آنان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند.}}<ref>قرائتی، محسن، معاد، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ سوم، ۱۳۶۸، ص۱۲۹–۱۳۷.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
خط ۵۰: خط ۵۰:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۶۰: خط ۶۰:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}