معنای رمضان

سؤال

رمضان به چه معناست؟

رمضان کلمه‌‌ای است عربی از ماده «رَمْض» به معنای سوزاندن.[۱] رمضان به‌شدت گرما و تابش آفتاب بر رمل (شن) هم معنا شده است.[۲] در اصطلاح مسلمانان رمضان نام ماه نهم از ماه‌های هجری قمری می‌باشد. در این ماه هر ساله، مسلمانان به دستور خداوند روزه می‌گیرند. معانی مختلفی برای رمضان در متون حدیثی نقل شده است:

  • از پیامبر اسلام(ص) نقل شده که ماه رمضان را رمضان نامیده‌اند برای اینکه در این ماه گناهان انسان سوزانده می‌شود.[۳]
  • از رسول خدا(ص) نقل شده که رمضان اسمی از اسماء خداوند است.[۴]
  • از امام صادق(ع) نقل شده که رمضان ماه خوبی است؛ این ماه در زمان رسول‌ الله(ص) ماه پر برکت نامیده شد.[۵]

در فرهنگ اسلامی رمضان جایگاه خاصی دارد و مورد توجه فرق مختلف اسلامی است. معصومان(ع) و بزرگان دین و اهمیت خاصی برای آن قائل هستند. آنان این ماه را ماه رحمت، برکت، مغفرت و میهمانی خداوند خوانده‌اند.[۶] رمضان ماه نزول قرآن بر رسول خدا(ص) است.[۷] رمضان بهار قرآن خوانده شده است؛ چنانچه از امام محمد باقر(ع) نقل شده که برای هر چیزی بهاری است و بهار قرآن ماه رمضان است.[۸] رمضان ماه پذیرش توبه‌ها و ماه بخشش گناهان است؛ چنانچه که از پیامبر اسلام(ص) نقل شده که ماه رمضان مثل ماه‌های دیگر نیست؛ بلکه ماهی است که وقتی می‌آید برکت و رحمت را به همراه دارد و آنگاه که می‌رود آمرزش گناهان را به‌دنبال دارد.[۹]

منابع

  1. قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مؤسسۀ فرهنگی درس‌هایی از قرآن، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۳۷۰.
  2. المجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۴۱.
  3. المحمدی الری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، قم، موسسة دارالحدیث‌ العلمیة و الثقافیة، مرکز للطباعة والنشر، ۱۴۳۷ق، ج۴، ص۱۷۶.
  4. الحر العاملی، محمد بن الحسن، وسایل الشیعه، تحقیق عبدالرحيم الربانی الشيرازی، بیروت، دار احياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۲۳۲.
  5. الحر العاملی، وسایل الشیعه، ج۷، ص۲۵۹.
  6. الصدوق، محمد بن علی، الامالی، تهران نشر کتابچی، ۱۳۷۶ش، ص۹۳.
  7. سورهٔ بقره، آیهٔ ۱۸۵.
  8. الحر العاملی، وسایل الشیعه، ج۷، ص۲۱۸.
  9. الصدوق، الامالی، ص۵۵.