معنای جبار از اسماء الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

  |شاخه فرعی۳ =  

توضيحاتي درباره اسم جبار از اسماء الهي بدهيد.

کلمه جبار در اصطلاح [[اسماء الهی]] به دو معنا به کار می رود، یکی به معنای جبران کننده، یعنی هر چه بالقوه است را او بالفعل می کند. معنای دیگری نیز در کلمه جبار به کار می رود و آن سلطنت و عظمت بر دیگران است که خداوند به هر کس بخواهد اراده خود را بر او تحمیل می کند.

==جبار به معنای جبران کننده==

کلمه جبّار در مورد [[خداوند]] به دو اصطلاح به کار مي رود. يکي به معناي جبران کننده يعني او آنچه را كه بالقوه است به بالفعل جبران کرده و تکميل مي کند. با عنايت به کلام [[علامه حلّي]] مي‌توان گفت: چون خداوند [[واجب الوجود]] است و هر چيزي مستند به اوست، در نتيجه هر چه بالقوه و استعداد است را او به بالفعل تبديل مي کند، چون خود، بالفعل محض است.<ref>شيرواني، علي، ترجمه و شرح کشف المراد، انتشارات دارالعلم، ۱۳۸۶، ج۱، ص۷۶.</ref>  

مرحوم حاج [[ملاهادي سبزواري (ره)]] مي فرمايند: جبّار از کلمه جبر به معني تلافي و تدارک است و ماهيات به لحاظ آنکه دائم بين وجود و عدم بوده و ممکن الوجود هستند؛ خداوند اين امکان را در آنها با اعطاي وجود جبران کرده و تبديل به وجوب مي نمايد (منتهي وجوب بالغير) پس خلل و کمبود هاي آنان را پوشانده و نقصان آنها را جبران مي کند.<ref>سبزواري، ملا هادي؛ شرح الاسماء الحسني، مکتبه بصيرتي، ص۲۵۴.</ref>

==جبار به معنای سلطنت و اراده==

معناي ديگر جبار، کسي است که سلطنت داشته و اراده اش نافذ است. مرحوم [[علامه طباطبائي (ره)]] مي فرمايند: کلمه جبار صيغه مبالغه از جبر يعني شکسته را اصلاح کننده است و بنابراين جبّار کسي است که اراده اش نافذ است و اراده خود را بر هر کس که بخواهد به [[جبر]] تحميل مي کند.<ref>طباطبايي، سيد محمد حسين؛ الميزان، ترجمه: موسوي سيدمحمد باقر، دفتر انتشارات اسلامي، ج۱۵، ص۴۲۲</ref>

به عبارت ديگر جبار به معناي کسي است که بر ديگران عظمت و سلطنت داشته باشد و اين خود يکي از صفات خداوند است که در خصوص ديگران مذموم و در خصوص او ممدوح است براي اينکه در غير خدا معنايش اين است که بنده خدا، جباريت را به خود مي بندد «در حالي که سزاوار آن نيست».<ref>همان، ج۱۹، ص۳۸۲.</ref>

۱. تفسيرالميزان و تفسير نمونه، ذيل آيه ۱۰۳، سوره انعام مراجعه شود.  

==منابع==

  | ناوبری =  

  | نمایه =  

  | بازبینی =  

  | تکمیل =