معنای آیه «عرش خدا بر آب قرار دارد»: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

معنای آیه «عرش خدا بر آب قرار دارد» (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۶

۳٬۸۰۷ بایت حذف‌شده ، ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۳

جز

تغییر جزئی در متن

Mnazarzadeh

automoderated

۱٬۲۷۴

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
-{{شاخه
- | شاخه اصلی = کلام
- |شاخه فرعی۱ = آفریدگار
- |شاخه فرعی۲ = اسماء و صفات الهی
- |شاخه فرعی۳ =
-}}
 {{سوال}}
-منظور از اين آیه که «عرش خدا بر آب قرار داشته است»<ref>سوره هود، آیه 7</ref> چيست؟
+منظور از این آیه که «عرش خدا بر آب قرار داشته است» چیست؟
 {{پایان سوال}}
+{{جعبه اطلاعات آیه
+ | عنوان =
+ | تصویر =
+ | توضیح تصویر =
+ | اندازه تصویر =
+ | نام‌های دیگر =
+ | واقع در سوره =هود
+ | شماره آیه =۷
+ | جزء =۱۲
+ | شأن نزول =
+ | مکان نزول =[[مکه]]
+ | موضوع =قدرت و احاطه خداوند
+ | درباره =
+ | سایر =
+ | آیات مرتبط =
+}}
+{{پاسخ}}
+خداوند در [[سوره هود]] از عرش خود با این بیان که بر روی آب است، یاد کرده است. عرش به نوع کاملی از احاطه بر دیگران که از علم و قدرت ناشی شده، ‌اشاره دارد. کلمه ماء (آب) نیز به ماده اولیه همه چیز، که حیات به آن وابسته است، معنا شده است. با توجه به نکات فوق معنای آیه را چنین دانسته‌اند: خداوند با علم و قدرت خویش به وسیله آب تمام عالم را خلق و آماده زیستن کرده است و آب را عامل حیات عالم قرار داده است.
-{{پاسخ}}
+==متن آیه==
-از کلمه عرش تعابیر مختلفی ارائه شده است که با بررسی روایات و بررسی لغتی این کلمه، به نوع کاملی از احاطه بر دیگران که از علم و قدرت ناشی شده است بر می خوریم، همانطور که در زبان فارسی هم وقتی تعبیر می شود که فلانی بر تخت نشست، به معنای این که به قدرت رسید. کلمه ماء نیز به دو معنای ماده اولیه همه چیز، یا اینکه حیات همه چیز به آن وابسطه است گرفته اند، بنابر این معنای آیه اینطور می شود که خداوند با علم و قدرت خویش به وسیله ماء تمام عالم را خلق و آماده زیستن کرده است، یا اینکه با علم و قدرت خویش ماء را عامل حیات عالم قرار داده است.
+{{قرآن بزرگ|وَكَانَ عَرْشُهُ عَلَى الْمَاءِ|ترجمه=و عرش او بر روى آب قرار دارد|سوره=هود|آیه=۷}}
 ==معنای کلمه عرش==
-از کلمه [[عرش الهی|عرش]] تعابير مختلفي ارائه شده است. با تأمل در احاديث و روايات وارده از [[ائمه اطهار (ع)]] به دو تعبير علم و قدرت بر مي خوريم که به نوع کاملي از احاطه بر بندگان و مخلوقات اشاره دارد.<ref>ر.ک: کليني، محمد بن يعقوب، کافي، تهران، دارالکتب اسلاميه، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۳۱.</ref> عرش در اصل به معني سقف يا شیئی سقف دار است و به تخت هاي بلند همانند تخت هاي سلاطين گذشته نيز عرش گفته مي شود. اما اين کلمه بعدها به معني قدرت نيز به کار رفته است.
+عرش در لغت به معنی سقف یا شیء سقف‌دار است و به تخت‌های بلند همانند تخت‌های سلاطین گذشته گفته می‌شود و در تعابیر نیز کنایه از قدرت و استیلاء است. در احادیثی از [[ائمه اطهار(ع)]] به دو تعبیر علم و قدرت اشاره شده است که به نوع کاملی از احاطه بر مخلوقات اشاره دارد.<ref>نگاه کنید به کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۳۱.</ref> تعبیر{{قرآن|الرحمن علی العرش استوی}} (طه / ۵.) به معنای قدرت و علم بر مخلوقات است. در زبان فارسی نیز زمانی که می‌گویند پادشاه بر تخت نشست کنایه از این است که به قدرت رسید.
-همان گونه که واژه تخت در فارسي نيز به همين معني استعمال مي شود. وقتي مي گويند فلان کس بر تخت نشست يا تختش فرو ريخت کنايه از اين است که به قدرت رسيد و يا قدرتش نابود شد. هم چنين وقتي مي گويند پادشاهي بر تخت شاهي نشست يعني علاوه بر اينکه بر زيردستان خود قدرت دارد، داراي علم نيز هست و به کم و زياد امور جامعه و مردم آگاه است. پس هنگامي که حق تعالي مي فرمايد: {{قرآن|الرحمن علي العرش استوي}} (طه / ۵.) منظور آن است که بر تخت قدرت و علم بر مخلوقات نشست. بنابراين عرش هم به معناي علم است و هم به معناي قدرت، کنايه از اينکه به همه مخلوقات احاطه دارد آن هم احاطه همراه با علم و قدرت.
 ==معنای کلمه ماء در آیه==
-اما کلمه ماء که در آيه مورد بحث است بعضي از مفسران گفته اند ماء براي چيزي که مايع و مذاب باشد به کار مي رود مثلا قرآن در [[سوره مرسلات]] آيه ۲۰ راجع به [[خلقت انسان]] مي فرمايد: {{قرآن|الم نخلقکم من ماء مهين}} آيا ما شما را از آب بي ارزش نيافريديم؟ از اين آيه به خوبي استفاده مي شود کلمه ماء براي غير از آب معمولي هم به کار مي رود، بر همین اساس مي توان، نظريه آن دسته از مفسراني که گفته اند منظور از کلمه ماء مواد اوليه موجودات باشد که به صورت مايع و مذاب بوده است را به اين صورت تفسير کرد که علم و قدرت خدا مافوق و محيط ماده مذاب اوليه موجودات بود که آنها را به اين صورت آفريده که مشاهده مي شوند (يعني خداوند از چنان علم و قدرتي برخوردار است که توانست از چنين مايعي، جهاني اين چنيني خلق کند) آيه ۳۰ [[سوره انبياء]] هم اين معنا را تأييد مي کند و مي فرمايد: {{قرآن|أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ کفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ کانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء کلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ}} يعني آيا آن افرادي که کافر شدند نديدند (و نمي بينند) که آسمان ها و زمين، به يکديگر پيوسته بودند بعداً ما آنها را گشوديم و از يکديگر جدا کرديم.<ref>نجفي، محمد جواد، تفسير آسان، کتابفروشي اسلاميه، ۱۳۶۴ش، ج۷، ص۲۲۷.</ref>
+برخی مفسران ماء را کنایه از هر چیز مایع دانسته‌اند. خداوند در [[سوره مرسلات]] راجع به [[خلقت انسان]] می‌فرماید: {{قرآن|الم نخلقکم من ماء مهین| ترجمه= آیا ما شما را از آب بی‌ارزش نیافریدیم؟|سوره=مرسلات|آیه=۲۰}} از این آیه استفاده می‌شود که کلمه ماء برای غیر از آب متعارف نیز به کار می‌رود.
-برخي ديگر از مفسرين مانند [[علامه طباطبائي]] ماء در آيه مذکور را عبارت از همين آب معمولي گرفته اند که حيات همه موجودات به آن وابسته است. ايشان مي فرمايند: آنچه ما از موجودات زنده مي بينيم از آب آفريده شده اند پس ماده آب، ماده حيات هر جنبنده است پس بر آب بودن عرش کنايه است از اينکه مالکيت خداي تعالي در آن روز (خلقت آسمان ها و زمين) مستقر بر اين آب بود که گفتيم مايع حيات و زندگي است.<ref>طباطبايي، سيد محمد حسين، الميزان، ترجمه موسوي همداني، سيد محمد باقر، دفتر انتشارات اسلامي، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۲۴.</ref>
+برخی دیگر مانند [[علامه طباطبائی]]، ماء در سوره هود، را آب معمولی دانسته‌اند که حیات همه موجودات به آن وابسته است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه موسوی همدانی، سید محمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۲۴.</ref>
 ==معنا و مفهوم آیه==
-از مطالب سابق نتايج زير حاصل مي شود:
+مفسران در تفسیر آیه {{قرآن|و کان عرشه علی الماء}} معتقدند بر آب بودن عرش؛ کنایه است از اینکه مالکیت خداوند در آن روز (خلقت آسمان‌ها و زمین) مستقر بر آب بود که این آب، مایع حیات و زندگی است. اصل زندگی و حیات در جهان به آب وابسته است و البته این هم نشانی از علم و قدرت خداوند است.
-۱. در آيه ۷ [[سوره هود]] از آيه {{قرآن|و کان عرشه علي الماء}} مي فهميم که معناي عرش، علم و قدرت است و وقتي مي گوييم خداوند بر عرش قرار گرفت يعني بر مخلوقات خود احاطه علمي و قدرت دارد مثل کسي که از بالا به منطقه اي نگاه کند.
-۲. منظور از ماء، يا مواد اوليه عالم است که خداوند از روي علم و قدرت خود آن را تبديل به جهاني به اين عظمت و قابل زندگي براي ما نمود و يا مايع حيات و آب است که قسمت اعظم اجزاي صاحبان روح را تأمين مي کند، در هر صورت معلوم مي شود اصل حيات عالم از ماء است و هم چنين اصل زندگي و حيات در جهان به آن وابسته است. به عبارت ديگر اگر منظور از ماء، مايع اوليه باشد، به اين معناست که اصل حيات و شروع آن از اين ماده مذاب بوده است و اگر منظور از ماء آب معمولي و مايع حيات باشد به اين معناست که اصل حيات موجودات عالم به آن وابسته است. و البته اين هم نشاني از علم و قدرت خداست.
-{{پایان پاسخ}}
-{{مطالعه بیشتر}}
-==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:==
-۱ـ تفسير منهج الصادقين، ملا فتح الله کاشاني، کتاب فروشي اسلاميه، ۱۳۴۴ش، ج۴، ص۴۰۲.
-۲ـ تفسير الميزان و تفسير نمونه، ذيل آيه ۷ سوره هود.
-۳ـ تفسير ملا شريف لاهيجي، موسسه مطبوعات علمي، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۴۱۲.
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
 ==منابع==
 {{پانویس}}
+{{شاخه
+ | شاخه اصلی = کلام
+ | شاخه فرعی۱ = آفریدگار
+ | شاخه فرعی۲ = اسماء و صفات الهی
+ | شاخه فرعی۳ =
+}}
 {{تکمیل مقاله
   | شناسه = شد
@@ خط ۵۰: / خط ۵۰: @@
   | ویرایش = شد
   | لینک‌دهی = شد
   | ناوبری =
-  | نمایه =
+  | نمایه = شد
   | تغییر مسیر = شد
-  | بازبینی =
+ | ارجاعات =
-  | تکمیل =
+ | بازبینی نویسنده =
+  | بازبینی =شد
+  | تکمیل =
   | اولویت = ج
   | کیفیت = ج
@@ خط ۶۰: / خط ۶۲: @@
 {{پایان متن}}
-[[رده:سوره هود]]
+[[Category:عرش]]
+[[Category:شناخت خدا]]
+[[Category:جهان‌شناسی]]
+[[رده:عرش]]
+[[رده:شناخت خدا]]
+[[رده:جهان‌شناسی]]