مصادیق تعزیر: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

مصادیق تعزیر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۹

۹۸۶ بایت حذف‌شده ، ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

Am.gashool

۴۶۵

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 مصادیق تعزیر را بیان کنید.
 {{پایان سوال}}
-{{پاسخ}}تعزیر منحصر در شکل خاصی از مجازات نیست و حاکم شرع می‌تواند با توجه به صلاحدید خود، نوع و شکل و مقدار آن را مشخص کند. زدن، زندانی کردن، توبیخ، سرزنش، تبعید، تحریم، اخذ غرامت مالی و... همه می‌تواند از مصادیق تعزیر باشد.
+{{پاسخ}}تعزیر منحصر در شکل خاصی از مجازات نیست و قاضی می‌تواند با توجه به جرم و مجرم، نوع و شکل و مقدار تعزیر را مشخص کند. شلاق، حبس، محرومیت از برخی حقوق اجتماعی، توبیخ، سرزنش، تبعید، ممنوعیت از برخی مشاغل، جریمه نقدی و... می‌تواند از مصادیق تعزیر باشد.
 ==عمومیت معنای تعزیر در مجازات‌ها==
@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 تعزیر در فقه اهل تسنن نیز دامنه گسترده‌ای دارد. برخی از فقهای اهل تسنن در این باره نوشته‌اند: «تعزیر باب وسیعی دارد که به حاکم و قاضی اجازه می‌دهد، در تمام جرایمی که شارع حد و کفاره‌ای بر آن مقرر نکرده، مجازات مناسبی قرار دهد که با وضع هر جامعه و هر گناهی تناسب داشته باشد، خواه زندان باشد یا زدن یا تبعید یا توبیخ یا غیر آن».<ref>الجزیدی، عبدالرحمان، الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۵، ص۴۰۰.</ref>
-در قانون مجازات اسلامی، تعزیر به این صورت تعریف شده‌است: «تعزیر مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعـی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می گردد...»<ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۱8</ref> همچنین به تصریح قانون مجازات اسلامی «نوع، مقدار، کیفیت اجراء و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق، سقوط و سایر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین می‌شود.»<ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۱۸</ref> در قانون مجازات کنونی جنبه اصلاحی تعزیر نسبت به جنبه تنبیهی برجسته‌تر است.<ref> زراعت، عباس، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی، تهران، انتشارات ققنوس، ۱۳92، ج۱، ص۸۰.</ref>
+در قانون مجازات اسلامی، تعزیر به این صورت تعریف شده‌است: «تعزیر مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعـی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می گردد...»<ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۱8</ref> همچنین به تصریح قانون مجازات اسلامی «نوع، مقدار، کیفیت اجراء و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق، سقوط و سایر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین می‌شود.»<ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۱۸</ref> بنابراین، از منظر قانون مجازات کنونی انواع مجازات تعزیری توسط قانونگذار تعیین شده و قاضی به تناسب جرم و مجرم وی را به یک یا چند مجازات تعزیری منطبق بر عمل ارتکابی محکوم می‌کند. شایان ذکر است که در قانون مجازات کنونی جنبه اصلاحی تعزیر نسبت به جنبه تنبیهی برجسته‌تر است.<ref> زراعت، عباس، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی، تهران، انتشارات ققنوس، ۱۳92، ج۱، ص۸۰.</ref>
 ==مجازات‌های مختلف در تعزیر==
-با توجه به معنای لغوی تعزیر، عبارات فقها، و روایات اسلامی که در ابواب مختلفه فقه وارد شده، می‌توان گفت: تعزیر انحصار به زدن ندارد، به ویژه که تعیین نوع و مقدار آن در صلاحدید حاکم شرع می‌باشد و فلسفه تعزیرات، تأدیب و منع بوده و جنبه اصلاحی دارد؛ بنابراین حاکم شرع باید طبق مصالح فرد و جامعه، شرایط زمانی و مکانی، ویژگی‌های اخلاقی، روانی و حتی خصوصیات جسمانی بزهکار به تعیین و اجرای کیفر تعزیری اقدام نماید. موارد زیر را می‌توان جزء تعزیرات به شمار آورد:
+با توجه به معنای لغوی تعزیر، عبارات فقها، و روایات اسلامی که در ابواب مختلفه فقه وارد شده، می‌توان گفت: تعزیر انحصار به زدن ندارد، به ویژه که تعیین نوع و مقدار آن در صلاحدید حاکم شرع می‌باشد و فلسفه تعزیرات، تأدیب و منع بوده و جنبه اصلاحی دارد؛ بنابراین حاکم شرع باید طبق مصالح فرد و جامعه، شرایط زمانی و مکانی، ویژگی‌های اخلاقی، روانی و حتی خصوصیات جسمانی بزهکار به تعیین و اجرای کیفر تعزیری اقدام نماید.
-#زدن به اشکال مختلف.
-#زندانی کردن با کیفیت و کمیت متفاوت.
-#اخذ غرامت مالی، یعنی گرفتن مال، یا توقیف کردن آن برای مدت معین.
-#توبیخ و سرزنش کردن به‌طور آشکار یا پنهان.
-#تبعید و ترک مراوده.
-#تحریم اقتصادی، سیاسی.
-#ممنوع الخروج کردن از کشور، یا از شهر یا حتی تحت نظر قرار دادن در منزل.
-#محروم کردن از مناصب و حقوق اجتماعی.
-#منع از اشتغال به کسب، در مدت معین.
-#معرفی مجرم به جامعه از طریق رسانه‌ها به صورت محدود یا گسترده.
-#محروم کردن از بعضی افتخارات، مانند محروم کردن از لباس مقدس روحانیت نسبت به افراد متخلف که اهل این کسوت هستند و امور دیگری که می‌تواند اثر بازدارنده داشته و افراد متخلف و مجرم را از تکرار گناه و دیگران را از انجام، مثل آن جلوگیری کنند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، پیام قرآن، قم، مدرسه الامام علی بن ابیطالب، ۱۳۷۴، ج۱۰، ص۲۱۴–۲۱۵.</ref>
 کارکرد اصلی تعزیرات جنبه بازدارندگی آن است، که به تناسب افراد و شرایط زمانی و مکانی می‌تواند متفاوت باشد و نقش تعزیرات در تأمین عدالت اجتماعی و امنیت قضایی و تضمین حقوق انسان‌ها مورد تأیید بیشتر حقوقدانان است.<ref>فیض، علیرضا، مقارنه و تطبیق در حقوق جزای عمومی اسلام، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۹، ص۵۳۴، حسینی، سید محمد، مجازات‌های مالی در حقوق اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۲، ص۱۱۵–۱۵۷.</ref>
 قانون مجازات اسلامی، مجازات تعزیری را به هشت درجه دسته بندی کرده و در هر دسته انواعی را جای داده‌است؛ از جمله: ۱. حبس کوتاه مدت یا طولانی مدت، ۲. جزای نقدی، ۳. مصادره کل اموال، ۴. انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی، ۵. محرومیت از حقوق اجتماعی شش ماه تا پانزده سال بسته به نوع جرم، ۶. شلاق ازسی و یک تا نود و نه ضربه بسته به نوع جرم، ۷. انتشار حکم قطعی در رسانه ها و... .<ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۱۹</ref>
-شایان ذکر است که به موجب قانون مجازات اسلامی قاضی دادگاه می‌تواند در برخی از جرائم تعزیری متناسب با جرم ارتکابی یک یا چند مورد از مجازات تکمیلی زیر را نیز علاوه بر مجازات تعزیری اصلی مقرر نماید:
-«۱. اقامت اجباری در محل معین
+شایان ذکر است که به موجب قانون مجازات اسلامی،  قاضی در برخی از جرائم تعزیری می‌تواند  متناسب با شخصیت مجرم و جرم ارتکابی، یک یا چند مورد از مجازات تکمیلی زیر را نیز علاوه بر مجازات تعزیری اصلی مقرر نماید: «۱. اقامت اجباری در محل معین، ۲. منع از اقامت در محل یا محل های معین، ۳. منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین، ۴. انفصال از خدمات دولتی و عمومی، ۵.  منع از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری، ۶. منع از داشتن دسته چک ویا اصدار اسناد تجارت، ۷. منع از حمل سلاح، ۸. منع از خروج اتباع ایران از کشور، ۹. اخراج بیگانگان از کشور، ۱۰. الزام به خدمات عمومی
-۲. منع از اقامت در محل یا محل های معین
-۳. منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین
+۱۱. منع از عضویت در احزاب، گروه ها و دستجات سیاسی یا اجتماعی، ۱۲. توقیف وسایل ارتکاب جرم یا رسانه یا مؤسسه دخیل در ارتکاب جرم، ۱۳. الزام به یادگیری حرفه، شغل یا کار معین، ۱۴. الزام به تحصیل، ۱۵. انتشار حکم محکومیت قطعی» <ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۲۳</ref> این مجازات‌های تکمیلی نیز از مصادیق مجازات تعزیری قلمداد می‌شود.
-۴. انفصال از خدمات دولتی و عمومی
-۵.  منع از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری
-۶. منع از داشتن دسته چک ویا اصدار اسناد تجارت
-۷. منع از حمل سلاح
-۸. منع از خروج اتباع ایران از کشور
-۹. اخراج بیگانگان از کشور
-۱۰. الزام به خدمات عمومی
-۱۱. منع از عضویت در احزاب، گروه ها و دستجات سیاسی یا اجتماعی
-۱۲. توقیف وسایل ارتکاب جرم یا رسانه یا مؤسسه دخیل در ارتکاب جرم
-۱۳. الزام به یادگیری حرفه، شغل یا کار معین
-۱۴. الزام به تحصیل
-۱۵. انتشار حکم محکومیت قطعی» <ref>قانون مجازات اسلامی، ماده ۲۳</ref> این مجازات‌های تکمیلی را نیز از مصادیق مجازات تعزیری قلمداد می‌شود.
 {{پایان پاسخ}}