|
|
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{شروع متن}} | | {{شروع متن}} |
| {{شاخه
| | |
| | شاخه اصلی =
| |
| |شاخه فرعی۱ =
| |
| |شاخه فرعی۲ =
| |
| |شاخه فرعی۳ =
| |
| }}
| |
| {{سوال}} | | {{سوال}} |
| در فلسفه بلایا گفته شده که خداوند میخواهد بندگانش را آزمایش کند، آیا راههای دیگری غیر از بلایا وجود ندارد که آزمایش کند؟ | | در فلسفه بلایا آمده است که خداوند بندگانش را آزمایش میکند، آیا راه دیگری برای آزمایش بندگان وجود ندارد؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| یکی از سنتهای حتمی و اجتنابناپذیر الهی که در آیات بسیاری و همچنین روایات بدان اشاره شده است مسئله امتحان و آزمایش مؤمنین است؛ که قرآن میفرماید: {{قرآن|أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ}}<nowiki> (آيا همينكه انسانها بگويند ما ايمان آوريم رها میشوند و مورد آزمايش قرار نمیگيرند.)}}</nowiki><ref>عنکبوت/ ۲.</ref>
| | {{درگاه|کرونا}} |
| | هر خیر و شری میتواند وسیله آزمایش الهی باشد. مطابق آیات قرآن، همه نعمتها اعم از اموال و اولاد، پول و ثروت، مقام و جایگاه، و هر زینت دنیوی و نیز همه مصایب و بلایا از جمله مرگ عزیزان، فقر و تنگدستی، مشکلات معیشتی، گرفتاریها در زندگی و... از مصادیق آزمایش الهی است. |
|
| |
|
| آنچه که از مجموع آیات قرآن استفاده میشود این است که امتحان الهی منحصر به نوع خاص نیست، بلکه هر گروه و جمعیتی و هر فردی به نحوی مورد امتحان الهی قرار میگیرند و این آزمایشها در چهرههای گوناگون به سراغ انسانها میآید؛ که به چند مورد آن که در قرآن هم ذکر شده اشاره میکنیم:
| | == امتحان با بلایا و سختیها == |
| | در قرآن آمده است خداوند با هر خیر و شری بندگانش را امتحان می کند.<ref>سوره انبیاء آیه ۳۵</ref> از این جهت هر شر و بلایی می تواند آزمایشی از سوی خداوند باشد. این بلا و مصایب میتواند، فقر، گرسنگی، مشکلات مالی و معیشتی، بیماری، مرگ عزیزان، انواع محرومیتها و... باشد.<ref>سوره بقره آیه ۱۵۵. سوره فجر آیه ۱۶</ref> در قرآن به بعضی از مصادیق آزمایش با بلا اشاره شده است:{{قرآن|ترجمه=و قطعاً شما را به چيزى از [قبيلِ] ترس و گرسنگى، و كاهشى در اموال و جانها و محصولات مىآزماييم؛ و مژده ده شكيبايان را.|سوره=بقره|آیه=۱۵۵}} |
|
| |
|
| == ۱. امتحان با بلایا و نقصانها == | | == امتحان با نعمت و ثروت == |
| برخی را خداوند با محرومیتها و بلاها و نقصانها مورد امتحان قرار میدهد. قرآن کریم میفرماید: {{قرآن|وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الَّثمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ}} «قطعاً شما را با چیزی از ترس ـ گرسنگی ـ زیان مالی و کمبود میوهها آزمایش میکنیم و بشارت باد بر صابران»<ref>بقره/ ۱۵۵.</ref>
| | خداوند برای تربیت انسان او را مورد امتحان قرار میدهد و با امور مختلفی او را میآزماید؛ و چنین نیست که امتحانات الهی همیشه به وسیله حوادث سخت و ناگوار باشد، بلکه با نعمتها و آسایشها و زینتهای دنیا<ref>سوره کهف آیه ۷.</ref> مورد امتحان قرار میدهد،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref> در قرآن آمده است که با خیر و شر مردم مورد آزمایش قرار می گیرند.<ref>سوره انبیاء آیه ۳۵</ref> که خیر همه نعمتها و زینتهای دنیوی از جمله فرزند، مال و ثروت، خانواده، است.<ref>سوره تغابن آیه ۳۱، سوره فجر آیه ۱۵.</ref> |
|
| |
|
| برخی انسانها، در زمان گرفتاریها و ابتلائات سخت زندگی، تحمل و صبر را در مقابل آنها از دست داده و زبان به گلایه و شکایت در مقابل خدا باز میکنند و عدالت و حکمت خداوند را زیر سؤال میبرند یا از فضل و رحمت الهی ناامید میشوند، در نتیجه در این امتحان الهی، موفق بیرون نمیآیند. آنان به جای آن که بیش از پیش به خدا و رحمت واسعه او امیدوار باشند و بیشتر در مقابل خداوند خاضع و شکر گذار باشند و از خدا در رفع این موانع و مشکلات و دادن صبر و شرح صدر، کمک و یاری بجویند، بلکه بالعکس کاملاً از درگاه الهی دور و ناسپاس میشوند. اما برخیها از این امتحان پیروز و سر بلند بیرون میآیند و خدا هم، گناهان آنها را میبخشد و هم درجات او را بالا میبرد و بیشتر او را دوست میدارد. پس چنین نیست که همه انسانها همواره در مقابل سختی و شدائد رو به درگاه الهی بیاورند و با موفقیت از این آزمون بیرون بیایند؛ و لذا چنین نیست که همه انسانها در سختی و مشقت به یاد خدا بوده و از امتحان الهی سر بلند بیرون آیند.
| | از اموری که انسانها با آن امتحان میشوند، داشتن مال و فرزند است. خداوند به این نوع امتحان در سوره تغابن اشاره کرده است: {{قرآن|أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَه|ترجمه=اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش شما هستند.|سوره=تغابن|آیه=۱۵}} مال و فرزند از مهمترین وسائل امتحان انسانها میباشند، زیرا جاذبه اموال و عشق و علاقه به فرزندان، کشش نیرومندی را در انسان ایجاد میکند و چه بسا در مواردی رضای خداوند از رضایت آنها جدا میشود و انسان سخت در فشار قرار میگیرد و برای او تصمیمگیری مشکل خواهد شد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref> |
|
| |
|
| == ۲. امتحان با نعمت و ثروت ==
| | چگونگی بدست آوردن اموال، چگونگی خرج کردن آنها، طرز نگهداری و میزان دلبستگی و علاقه به آن، همگی میدانهای آزمایش بشر هستند. بسیار افرادی هستند که از نظر عبادات معمولی و تظاهر به دین و مذهب بسیار سخت گیر و با دقت هستند، اما هنگامی که پای یک مسئله مالی به میان میآید، همه چیز را فراموش میکنند. یا برای رفاه خانواده و فرزندان دست به هر حرام و کارهای ناحقی میزنند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۳۸.</ref> |
| گروهی را خداونی با نعمت و امکانات مادی مورد آزمایش قرار میدهد، و نعمتهای فراوان مادی و امکانات به آنان ارزانی میکند، تا ببیند آیا جزو شاکران است یا به نعمتها کفران نموده و از امتحان الهی سر بلند بیرون نمیآید.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ پنجم، ج۱۶.</ref> خدای متعال در قرآن کریم به آنان اشاره کرده است، و میفرماید: {{قرآن|أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَه}} «اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش شما هستند.»<ref>تغابن/ ۱۵.</ref> و این قسم خود دارای مصادیق و انواعی است که به پاره ای از آنها اشاره میشود:
| |
|
| |
|
| الف: امتحان با فرزند و مال و ثروت؛ از جمله اموری که انسانها با آن مورد ابتلاء و امتحان واقع میشوند، داشتن مال و فرزند است، خدای متعال به این نوع از امتحان در آیه فوق اشاره کرده و میفرماید: {{قرآن|أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَه}} «اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش شما هستند.»<ref>تغابن/ ۱۵.</ref>
| | داشتن پُست و مقام جزو نعمات الهی است که انسانها با آن امتحان و آزمایش میشوند، در قرآن حضرت سلیمان آن مقامات را لطف خداوند می داند تا شاکر باشد یا کافر.<ref>سوره نمل آیه ۴۰.</ref> |
| | |
| بدون تردید مال و فرزند از مهمترین وسائل امتحان انسانها میباشند، چرا که جاذبه اموال از یک سو و عشق و علاقه به فرزندان از سوی دیگر، کشش نیرومندی را در انسان ایجاد میکند و چه بسا در مواردی رضای خداوند تعالی از رضایت آنها جدا میشود، انسان سخت در فشار قرار میگیرد و برای او تصمیمگیری مشکل خواهد شد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref>
| |
| | |
| چگونگی بدست آوردن اموال، چگونگی خرج کردن آنها، طرز نگهداری و میزان دلبستگی و علاقه به آن همگی
| |
| میدانهای آزمایش بشر هستند. بسیار کسانند که از نظر عبادات معمولی و تظاهر به دین و مذهب بسیار سخت گیر و با دقتند، اما هنگامی که پای یک مسئله مالی به میان میآید، همه چیز را فراموش میکنند. یا برای رفاه خانواده و فرزندان دست به هر حرام و کارهای ناحقی میزنند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۳۸.</ref> داستان قارون که در ابتداء از خوبان بود، امّا مال و ثروت بین او و حضرت موسی(ع) جدائی انداخت از جمله نمونه هاست که داستان آن مفصلاً در سوره قصص آمده است.
| |
| | |
| ب: امتحان با نعمت پست و مقام؛ داشتن پست و مقام جزو نعمات الهی است که انسانها با آن امتحان و آزمایش میشوند، خدای متعال در این مورد از زبان سلیمان چنین میآورد: {{قرآن|هذا من فَضْلِ ربّی لیبلونی أاشکر ام اکفر}} (این از لطف خداست برای اینکه من را امتحان کند آیا شکرگذاری میکنم یا کفران)<ref>نمل/ ۴۰.</ref> و این امتحان جزو امتحانات صعب الهی است، عده در این امتحان سر بلند بیرون میآیند و عده با استفاده سوء از جاه و مقام حقوق مردم را پایمال نموده و از این امتحان الهی موفق بیرون نمیآیند.
| |
| | |
| ج: امتحان با نعمت جمال و زیبائی؛ جمال و زیبایی ظاهری یا باطنی همانند علم نیز جزو نعمتهای الهی است که خدای آن را چه بسا وسیله امتحان برای شخص قرار میدهد، که آیا از آن در مسیر صحیح استفاده میکند یا آن که آن را وسیله سوء قرار میدهد.
| |
| | |
| پس در یک جمعبندی میتوان گفت: خدای تعالی برای تربیت انسان دائماً او را در کورههای داغِ امتحان قرار میدهد و با امور مختلفی او را میآزماید؛ و چنین نیست که امتحانات الهی همیشه بوسیله حوادث سخت و ناگوار باشد، بلکه با سختیها و گاه با نعمتها و آسایشها مورد امتحان قرار میدهد، خداوند تعالی در قرآن میفرماید:<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref> {{قرآن|وَ نَبْلُوکُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَیْرِ فِتْنَه» «ما شما را بوسیله بدیها و خوبیها امتحان میکنیم.<ref>انبیاء/ ۳۵.</ref>
| |
| | |
| {{مطالعه بیشتر}}
| |
| | |
| == مطالعه بیشتر ==
| |
| ۱. تفسیر نمونه، جلد۱، ص۵۲۴.
| |
| | |
| ۲. نهج البلاغه، بسیاری از خطبهها از جمله خطبه ۱۵۶.
| |
| | |
| ۳. حکمتها و اندرزهای شهید مطهری، ص۱۳۲.
| |
|
| |
|
| | == جستار وابسته == |
| | * [[آزمایش همه انسانها]] |
| | * [[امتحان الهی در قرآن]] |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{پانویس|۲}} | | {{پانویس|۲}} |
| | | {{شاخه |
| | | شاخه اصلی = کلام |
| | | شاخه فرعی۱ = عدل الهی |
| | | شاخه فرعی۲ = آزمایش و امتحان الهی |
| | | شاخه فرعی۳ = |
| | }} |
| {{تکمیل مقاله | | {{تکمیل مقاله |
| | شناسه =
| | | شناسه = شد |
| | تیترها =
| | | تیترها = شد |
| | ویرایش =
| | | ویرایش = شد |
| | لینکدهی =
| | | لینکدهی = |
| | ناوبری =
| | | ناوبری = |
| | نمایه =
| | | نمایه = شد |
| | تغییر مسیر =
| | | تغییر مسیر =شد |
| | بازبینی =
| | | بازبینی = شد |
| | تکمیل =
| | | تکمیل = |
| | اولویت =
| | | اولویت = ج |
| | کیفیت =
| | | کیفیت = ج |
| }} | | }} |
| {{پایان متن}} | | {{پایان متن}} |
| | |
| | [[es:Ejemplos de pruebas divinas]] |
| | [[ps:د الهی آزموینې مصداقونه]] |
| | [[ar:أمثلة للإختبارات الإلهية]] |
| | [[fr:Exemples de l'épreuve divine]] |
| | |
| | [[رده:بلایا و شرور]] |