|
|
| (۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{در دست ویرایش|کاربر=fabbasi}}
| |
| {{شروع متن}} | | {{شروع متن}} |
| {{سوال}} | | {{سوال}} |
| آيات مربوط به سفر دريايي در قرآن كدامند؟
| | آیات مربوط به سفر دریایی در قرآن کدامند؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
|
| |
|
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| قرآن بيش از چهل مرتبه از دريا سخن گفته است كه بيانگر اهميت آن است و به داستان‌هاي دريايي از جمله سفر دريايي حضرت يونس،<ref> سوره انبياء: آیه 88-87.</ref> گذر حضرت موسي و قومش از دريا و غرق شدن فرعونيان و لشكريانش در آن،<ref> سوره يونس: آیه 92-87.</ref> سوراخ كردن كشتي توسط خضر،<ref> سوره كهف: آیه 82-60</ref> كشتي حضرت نوح و نجات مؤمنان از طوفان،<ref> سوره هود: آیه 48-36.</ref> به دريا انداختن حضرت موسي توسط مادرش با الهام الهي و اينكه دريا براي بهره‌وري انسان‌هاست تا در آن كشتيها را به حرکت درآورند، بهره بردن از ماهي‌ها و صدف‌هاي آن،<ref> سوره نحل: آیه14؛ سوره اسراء: آیه 66.</ref> تفكر در عجايب دريا و ديدن نشانه‌هاي الهي در آن<ref> سوره لقمان: آیه31</ref> و ... اشاره شده است. | | [[قرآن]] حرکت کشتی‌ها در دریا را به فرمان خدا دانسته و تسخیر دریاها و کشتی‌ها توسط [[خداوند]] برای [[انسان]] را نشانه‌ای برای شکرگزاران قرار داده است. آیات مختلف قرآنی به‌صورت مستقیم و غیر مستقیم به دریاها و سفرهای دریایی پرداخته‌اند. |
|
| |
|
| == دريانوردى در قرآن ==
| | قرآن از [[حضرت نوح(ع)|کشتی حضرت نوح(ع)]]، سفر دریایی [[حضرت یونس(ع)]]، سفر دریایی [[حضرت موسی(ع)]] با [[حضرت خضر(ع)]] و بهره‌وری از نعمت‌های دریایی یاد کرده است. |
| 1. حركت كشتيها در دريا به فرمان خدا، زمينه ساز دريانوردى براى انسان:
| |
| * {{قرآن| هُوَ الَّذي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ حَتَّى إِذا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِ وَ جَرَيْنَ بِهِمْ بِريحٍ طَيِّبَةٍ وَ فَرِحُوا بِها جاءَتْها ريحٌ عاصِفٌ وَ جاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ كُلِّ مَكانٍ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحيطَ بِهِمْ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنْجَيْتَنا مِنْ هذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرينَ |ترجمه=او كسى است كه شما را در خشكى و دريا سير مىدهد؛ زمانى كه در كشتى قرار مىگيريد، و بادهاى موافق آنان را (بسوى مقصد) حركت مي‌دهد و خوشحال مىشوند، ناگهان طوفان شديدى مىوزد؛ و امواج از هر سو به سراغ آنها مىآيد؛ و گمان مىكنند هلاك خواهند شد؛ در آن هنگام، خدا را از روى اخلاص مىخوانند كه اگر ما را از اين گرفتارى نجات دهى، حتماً از سپاسگزاران خواهيم بود!|سوره= یونس|آیه=22}}
| |
| * {{قرآن|وَ سَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِيَ فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ سَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهارَ |ترجمه=و كشتىها را مسخّر شما گردانيد، تا بر صفحه دريا به فرمان او حركت كنند؛ و نهرها را (نيز) مسخّر شما نمود|سوره=ابراهیم|آیه=32}}
| |
| * {{قرآن| اللَّهُ الَّذي سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فيهِ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ|ترجمه=خداوند همان كسى است كه دريا را مسخّر شما كرد تا كشتيها بفرمانش در آن حركت كنند و بتوانند از فضل او بهره گيريد، و شايد شكر نعمتهايش را بجا آوريد!|سوره= جاثیه|آیه=12}}
| |
| 2. تمكّن انسان‌ها براى دريانوردى، جلوه‌اى از تكريم خداوند نسبت به آنان:
| |
| * {{قرآن|وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَني آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضيلاً|ترجمه=ما آدميزادگان را گرامى داشتيم؛ و آنها را در خشكى و دريا، (بر مركبهاى راهوار) حمل كرديم؛ و از انواع روزيهاى پاكيزه به آنان روزى داديم؛ و آنها را بر بسيارى از موجوداتى كه خلق كردهايم، برترى بخشيديم.|سوره= اسراء|آیه=70}}
| |
| 3. اعطاى قدرت دريانوردى به انسان، جلوه‌اى از رحمت خدا:
| |
| * {{قرآن|رَبُّكُمُ الَّذي يُزْجي لَكُمُ الْفُلْكَ فِي الْبَحْرِ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ كانَ بِكُمْ رَحيماً|ترجمه=پروردگارتان كسى است كه كشتى را در دريا براى شما به حركت درمىآورد، تا از نعمت او بهره‌مند شويد؛ او نسبت به شما مهربان است.|سوره= اسراء|آیه=66}}
| |
| * {{قرآن|أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي الْأَرْضِ وَ الْفُلْكَ تَجْري فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ يُمْسِكُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلاَّ بِإِذْنِهِ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُفٌ رَحيمٌ|ترجمه=آيا نديدى كه خداوند آنچه را در زمين است مسخّر شما كرد؛ و (نيز) كشتيهايى را كه به فرمان او بر صفحه اقيانوسها حركت مىكنند؛ و آسمان [كرات و سنگهاى آسمانى] را نگه مىدارد، تا جز بفرمان او، بر زمين فرو نيفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحيم و مهربان است!|سوره= حج|آیه=65}}
| |
| * {{قرآن|وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ يُرْسِلَ الرِّياحَ مُبَشِّراتٍ وَ لِيُذيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ |ترجمه=و از آيات (عظمت) خدا اين است كه بادها را بعنوان بشارتگرانى مىفرستد تا شما را از رحمتش بچشاند (و سيراب كند) و كشتيها بفرمانش حركت كنند و از فضل او بهره گيريد؛ شايد شكرگزارى كنيد.|سوره= روم|آیه=46}}
| |
|
| |
|
| == تاریخ دريانوردى == | | == حرکت کشتی‌ها در دریا به فرمان خدا == |
| 1. آشنايى مردم عصر حضرت نوح با صنعت دريانوردى:
| | * {{قرآن||ترجمه=او کسی است که شما را در خشکی و دریا سیر می‌دهد؛ زمانی که در کشتی قرار می‌گیرید و بادهای موافق آنان را (بسوی مقصد) حرکت می‌دهد و خوشحال می‌شوند، ناگهان طوفان شدیدی می‌وزد؛ و امواج از هر سو به سراغ آنها می‌آید؛ و گمان می‌کنند هلاک خواهند شد؛ در آن هنگام، خدا را از روی اخلاص می‌خوانند که اگر ما را از این گرفتاری نجات دهی، حتماً از سپاسگزاران خواهیم بود!|سوره=یونس|آیه=۲۲}} |
| * {{قرآن|وَ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنا وَ وَحْيِنا وَ لا تُخاطِبْني فِي الَّذينَ ظَلَمُوا إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ|ترجمه=و (اكنون) در حضور ما و طبق وحى ما، كشتى بساز! و درباره آنها كه ستم كردند شفاعت مكن، كه (همه) آنها غرق شدنى هستند!»|سوره= هود|آیه=37}} | | * {{قرآن||ترجمه=و کشتی‌ها را مسخّر شما گردانید، تا بر صفحه دریا به فرمان او حرکت کنند؛ و نهرها را (نیز) مسخّر شما نمود|سوره=ابراهیم|آیه=۳۲}} |
| 2. دريانوردى در زمان حضرت يونس:
| | * {{قرآن||ترجمه=خداوند همان کسی است که دریا را مسخّر شما کرد تا کشتی‌ها بفرمانش در آن حرکت کنند و بتوانید از فضل او بهره گیرید، و شاید شکر نعمت‌هایش را بجا آورید!|سوره=جاثیه|آیه=۱۲}} |
| * {{قرآن|وَ إِنَّ يُونُسَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ. إِذْ أَبَقَ إِلَى الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ|ترجمه=و يونس از رسولان است. به خاطر بياور زمانى را كه به سوى كشتى پر (از جمعيّت و بار) فرار كرد.|سوره= صافت|آیه=140-139}} | |
| 3. رواج دريانوردى در زمان حضرت خضر و موسى:
| |
| * {{قرآن| فَانْطَلَقا حَتَّى إِذا رَكِبا فِي السَّفينَةِ خَرَقَها قالَ أَ خَرَقْتَها لِتُغْرِقَ أَهْلَها لَقَدْ جِئْتَ شَيْئاً إِمْراً| ترجمه=آن دو به راه افتادند؛ تا آن كه سوار كشتى شدند، (خضر) كشتى را سوراخ كرد. (موسى) گفت: آيا آن را سوراخ كردى كه اهلش را غرق كنى؟! راستى كه چه كار بدى انجام دادى|سوره= کهف|آیه=71}} | |
|
| |
|
| == نعمت دريانوردى == | | == دریانوردی، جلوه‌ای از تکریم و مهربانی خداوند نسبت به انسان‌ها == |
| 1. دريانوردى، نعمت شايان شكرگزارى:
| | * {{قرآن||ترجمه=ما آدمی‌زادگان را گرامی داشتیم و آنها را در خشکی و دریا، (بر مرکب‌های راهوار) حمل کردیم؛ ... و آنها را بر بسیاری از موجوداتی که خلق کرده‌ایم، برتری بخشیدیم.|سوره=اسراء|آیه=۷۰}} |
| * {{قرآن| اَلَم تَرَ اَنَّ الفُلكَ تَجرى فِى البَحرِ بِنِعمَتِ اللّهِ لِيُرِيَكُم مِن ءايـتِهِ اِنَّ فى ذلِكَ لاَيـت لِكُلِّ صَبّار شَكور |ترجمه=|سوره= لقمان|آیه=31}} | | * {{قرآن||ترجمه=پروردگارتان کسی است که کشتی را در دریا برای شما به حرکت درمی‌آورد، تا از نعمت او بهره‌مند شوید؛ او نسبت به شما مهربان است.|سوره=اسراء|آیه=۶۶}} |
| * {{قرآن| وما يَستَوِى البَحرانِ...وتَرَى الفُلكَ فيهِ مَواخِرَ لِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ ولَعَلَّكُم تَشكُرون |ترجمه=|سوره= فاطر|آیه=12}}
| | * {{قرآن||ترجمه=آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخّر شما کرد؛ و (نیز) کشتی‌هایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوسها حرکت می‌کنند؛ و آسمان را نگه می‌دارد، تا جز بفرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است!|سوره=حج|آیه=۶۵}} |
| * {{قرآن| اَللّهُ الَّذى سَخَّرَ لَكُمُ البَحرَ لِتَجرِىَ الفُلكُ فيهِ بِاَمرِهِ ولِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ ولَعَلَّكُم تَشكُرون |ترجمه=|سوره= جاثیه|آیه=12}} | | * {{قرآن||ترجمه=و از آیات (عظمت) خدا این است که بادها را بعنوان بشارتگرانی می‌فرستد تا شما را از رحمتش بچشاند و کشتی‌ها بفرمانش حرکت کنند و از فضل او بهره گیرید؛ شاید شکرگزاری کنید.|سوره=روم|آیه=۴۶}} |
| 2. تسخير دريا برای بهره‌وری از نعمت‌هاى خداوند:
| |
| * {{قرآن| وهُوَ الَّذى سَخَّرَ البَحرَ لِتَأكُلوا مِنهُ لَحمـًا طَرِيـًّا وتَستَخرِجوا مِنهُ حِليَةً تَلبَسونَها وتَرَى الفُلكَ مَواخِرَ فيهِ ولِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ ولَعَلَّكُم تَشكُرون |ترجمه=|سوره= نحل|آیه=14}} | |
| 3. دريانوردى، نعمت ارزشمند و انكارناپذير الهى:
| |
| * {{قرآن| ولَهُ الجَوارِ المُنشَـاتُ فِى البَحرِ كالاَعلـم. فَبِاَىِّ ءالاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبان|ترجمه=|سوره= الرحمن|آیه=25-24}} | |
|
| |
|
| == آثار معنوی و اقتصادی دریانوردی == | | == دریانوردی، نعمتی شایان شکرگزاری == |
| 1- دريا از منابع عمده مواد پروتئينى است. يعنى خدا دريا را رام و در فرمان بشریت قرار داد، راه سفرهاى دريايى و استخراج منافع دريا را آسان ساخت، تا از دريا انواع ماهى، صدف و ... بدست آورده شود. دريا زمینه و مسیری است براى حمل وسایل و كالاهاى بزرگ از جايى به جاى ديگر؛ و بهرهبردارى از راه‌هاى دريايى داراى فوايد اقتصادى و حياتى بسيار مهم است. <ref> طبرسي، فضل، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج6،ص354.</ref>
| | * {{قرآن||ترجمه=خداوند همان کسی است که دریا را مسخّر شما کرد تا کشتی‌ها بفرمانش در آن حرکت کنند و بتوانند از فضل او بهره گیرید، و شاید شکر نعمت‌هایش را بجا آورید!|سوره=جاثیه|آیه=۱۲}} |
| | | * {{قرآن||ترجمه=آیا ندیدی کشتی‌ها بر دریاها به فرمان خدا، و به نعمت او حرکت می‌کنند تا بخشی از آیاتش را به شما نشان دهد؟! در اینها نشانه‌هایی است برای کسانی که شکیبا و شکرگزارند!|سوره=لقمان|آیه=۳۱}} |
| 2- دريا از مهم‌ترين منابع شناخت زندگى (و اسرار حيات) و گسترش دادن آفاق تجربههاى علمى است، از جمله در باره انواع گوناگون جانوران يعنى آفريدن باد و آب به صورتى كه حركت كشتى در آن امكان‌پذير باشد (و با قانونمند ساختن اين امور)، به حرکت درآورد، تا با سوار شدن بر كشتيها بر روى آب، به جستجوى فضل و نعمت خداى متعال بپردازيد و امور بازرگانى و معاملات خويش را سامان دهيد.<ref> طبرسي، فضل، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج6،ص427.</ref>
| |
| | |
| 3- دريا گردشگاه و تفریح‌گاه بزرگى است براى سفر كردن و به سياحت پرداختن، و همچنين است ساحل‌هاى آن و فوايد و منافعى كه در آنها وجود دارد.
| |
| | |
| 4- دريا از جمله راه‌های خدا شناسی و پی‌بردن به وحدانیت و یگانگی خدا است، هم از لحاظ بديع بودن آفرينش آن و هم از لحاظ بزرگى و شگفتي‌هايى كه در آن وجود دارد. <ref> حكيمى، محمدرضا و حكيمى، محمد و حكيمى، على، الحياة، ترجمه احمد آرام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ اول، 1380، ج5، ص521.</ref>
| |
|
| |
|
| | == سفر دریایی پیامبران == |
| | * سفر دریایی حضرت نوح(ع): {{قرآن||ترجمه=و (اکنون) در حضور ما و طبق وحی ما، کشتی بساز! و درباره آنها که ستم کردند شفاعت مکن، که (همه) آنها غرق شدنی هستند!»|سوره=هود|آیه=۳۷}} |
| | * سفر دریایی حضرت یونس(ع): {{قرآن||ترجمه=و یونس از رسولان است. به خاطر بیاور زمانی را که به سوی کشتی پر (از جمعیّت و بار) فرار کرد.|سوره=صافت|آیه=۱۴۰–۱۳۹}} |
| | * دریانوردی توسط حضرت خضر و حضرت موسی: {{قرآن||ترجمه=آن دو به راه افتادند؛ تا آن که سوار کشتی شدند، (خضر) کشتی را سوراخ کرد. (موسی) گفت: آیا آن را سوراخ کردی که اهلش را غرق کنی؟! راستی که چه کار بدی انجام دادی|سوره=کهف|آیه=۷۱}} |
| {{پایان پاسخ}} | | {{پایان پاسخ}} |
|
| |
|
| == منابع ==
| |
|
| |
|
| {{پانویس}} | | {{پانویس|۲}} |
| {{شاخه | | {{شاخه |
| | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن |
| |شاخه فرعی۱ = | | |شاخه فرعی۱ = جهان‌شناسی در قرآن |
| |شاخه فرعی۲ = | | |شاخه فرعی۲ = |
| |شاخه فرعی۳ = | | |شاخه فرعی۳ = |
| }} | | }} |
| {{تکمیل مقاله | | {{تکمیل مقاله |
| | شناسه = | | | شناسه =شد |
| | تیترها = | | | تیترها =شد |
| | ویرایش = | | | ویرایش =شد |
| | لینک‌دهی = | | | لینک‌دهی =شد |
| | ناوبری = | | | ناوبری = |
| | نمایه = | | | نمایه = |
| | تغییر مسیر = | | | تغییر مسیر =شد |
| | ارجاعات = | | | ارجاعات = |
| | بازبینی = | | | بازبینی =شد |
| | تکمیل = | | | تکمیل = |
| | اولویت = | | | اولویت =ج |
| | کیفیت = | | | کیفیت =ب |
| }} | | }} |
|
| |
| {{پایان متن}} | | {{پایان متن}} |