۶٬۷۱۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
== آغاز زندگی، تحصیل و تدریس == | == آغاز زندگی، تحصیل و تدریس == | ||
علی بن حسین بن علی بن محمد بن عبدالعالی کرکی در سال ۸۶۸ق در روستای کَرَک نوح، از توابع بقاع لبنان، بهدنیا آمد. لقب او نورالدین و کنیهاش ابوالحسن بود و به محقق کرکی، محقق ثانی و خاتم المجتهدین شهرت یافت.<ref>السبحانی، جعفر، المحقق الکرکی (رجل العلم و السیاسة)، قم، مؤسسة الإمام الصادق (ع)، ۱۴۲۴ق، ص۱۸؛ نیز: جعفریان، رسول، کاوشهای تازه در باب روزگار صفوی، قم، نشر اديان، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> از دیگر القاب او به القابی چون علائی<ref>الحسون، محمد، حياة المحقق | علی بن حسین بن علی بن محمد بن عبدالعالی کرکی در سال ۸۶۸ق در روستای کَرَک نوح، از توابع بقاع لبنان، بهدنیا آمد. لقب او نورالدین و کنیهاش ابوالحسن بود و به محقق کرکی، محقق ثانی و خاتم المجتهدین شهرت یافت.<ref>السبحانی، جعفر، المحقق الکرکی (رجل العلم و السیاسة)، قم، مؤسسة الإمام الصادق (ع)، ۱۴۲۴ق، ص۱۸؛ نیز: جعفریان، رسول، کاوشهای تازه در باب روزگار صفوی، قم، نشر اديان، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> از دیگر القاب او به القابی چون علائی<ref>الحسون، محمد، حياة المحقق الكركی و آثاره، بیجا، بینا، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۵۰-۵۱.</ref> و مُروّج المذهب یا مولی المروج میتوان اشاره کرد.<ref>الحسون، حياة المحقق الكركی و آثاره، ج۱، ص۵۶.</ref> | ||
پس از آموزشهای ابتدایی در فقه شیعه در زادگاه خود، نزد استادانی چون علی بن هلال جزائری، برای آموزش در فقه سایر مذاهب اسلامی به شام، فلسطین و مصر سفر کرد.<ref>السبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱۰، ص۱۶۳.</ref> محقق کرکی برای تکمیل تحصیلات خود به نجف مهاجرت کرد؛ هجرتی که با آغاز شهرت او به عنوان فقیهی توانا در فقه شیعه همراه شد.<ref>افندی الصبهانی، عبدالله بن عیسیبیک، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق السید محمود المرعشی و السید احمد الحسینی، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۳۱ق، ج۳، ص۴۴۱؛ نیز: عقيقی بخشايشی، عبدالرحيم، فقهای نامدار شيعه، قم، كتابخانهٔ آيتالله مرعشی نجفی، ۱۳۷۲ش، ص۱۹۵.</ref> برخی محققان حضور محقق کرکی در عراق را بیشتر برای تدریس دانستهاند، چون در منابع از استادان او در نجف یادی نشده است.<ref>السبحانی، المحقق الکرکی (رجل العلم و السیاسة)، ص۲۳.</ref> | پس از آموزشهای ابتدایی در فقه شیعه در زادگاه خود، نزد استادانی چون علی بن هلال جزائری، برای آموزش در فقه سایر مذاهب اسلامی به شام، فلسطین و مصر سفر کرد.<ref>السبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱۰، ص۱۶۳.</ref> محقق کرکی برای تکمیل تحصیلات خود به نجف مهاجرت کرد؛ هجرتی که با آغاز شهرت او به عنوان فقیهی توانا در فقه شیعه همراه شد.<ref>افندی الصبهانی، عبدالله بن عیسیبیک، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق السید محمود المرعشی و السید احمد الحسینی، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۳۱ق، ج۳، ص۴۴۱؛ نیز: عقيقی بخشايشی، عبدالرحيم، فقهای نامدار شيعه، قم، كتابخانهٔ آيتالله مرعشی نجفی، ۱۳۷۲ش، ص۱۹۵.</ref> برخی محققان حضور محقق کرکی در عراق را بیشتر برای تدریس دانستهاند، چون در منابع از استادان او در نجف یادی نشده است.<ref>السبحانی، المحقق الکرکی (رجل العلم و السیاسة)، ص۲۳.</ref> | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
* كمالالدين ابراهيم بن محمد بن ابیشريف قريشی<ref>گرجی، ابوالقاسم، تاريخ فقه و فقهاء، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۷۵ش، ص۲۲۶ -۲۲۷؛ نیز: جعفریان، نقش خاندان کرکی در تأسیس و تداوم دولت صفوی، ص۱۶۷-۱۷۰.</ref>{{پایان}} | * كمالالدين ابراهيم بن محمد بن ابیشريف قريشی<ref>گرجی، ابوالقاسم، تاريخ فقه و فقهاء، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۷۵ش، ص۲۲۶ -۲۲۷؛ نیز: جعفریان، نقش خاندان کرکی در تأسیس و تداوم دولت صفوی، ص۱۶۷-۱۷۰.</ref>{{پایان}} | ||
== محقق کرکی | == محقق کرکی و ایران == | ||
شهرت و جایگاه محقق کرکی در نجف موجب شد که پس از برآمدن دولت شیعی صفویان در ایران و تصرف عراق به دست شاه اسماعیل صفوی ارتباطی بین شاه صفوی با محقق کرکی ایجاد شود. ارتباطی که موجب تأیید حکومت و همراهی محقق کرکی با دولت صفوی شد. این تأیید و همراهی از جملات تأییدآمیزی که ضمن برخی رسالاتش، مانند نفحات اللاهوت (نگاشتهشده در مشهد) و جامع المقاصد (نگاشتهشده در نجف)، دربارهٔ حکومت صفوی نگاشته قابل دریافت است.<ref>جعفریان، کاوشهای تازه در باب روزگار صفوی، ص۸۱-۸۲.</ref> | شهرت و جایگاه محقق کرکی در نجف موجب شد که پس از برآمدن دولت شیعی صفویان در ایران و تصرف عراق به دست شاه اسماعیل صفوی ارتباطی بین شاه صفوی با محقق کرکی ایجاد شود. ارتباطی که موجب تأیید حکومت و همراهی محقق کرکی با دولت صفوی شد. این تأیید و همراهی از جملات تأییدآمیزی که ضمن برخی رسالاتش، مانند نفحات اللاهوت (نگاشتهشده در مشهد) و جامع المقاصد (نگاشتهشده در نجف)، دربارهٔ حکومت صفوی نگاشته قابل دریافت است.<ref>جعفریان، کاوشهای تازه در باب روزگار صفوی، ص۸۱-۸۲.</ref> | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
== درگذشت یا شهادت == | == درگذشت یا شهادت == | ||
محقق کرکی در سال ۹۴۰ق به نجف اشرف بازگشت. او در شب عید غدیر سال ۹۴۰ق در نجف درگذشت. درگذشت محقق در گیر و دار حمله عثمانی به عراق عرب رخ داد و همین موضوع موجب شد تا قبر او برای جلوگیری از تعرض پنهان شود. برخی از معاصران محقق علت مرگ او را مسمومیت با زهر دشمنان | محقق کرکی در سال ۹۴۰ق به نجف اشرف بازگشت. او در شب عید غدیر سال ۹۴۰ق در نجف درگذشت. درگذشت محقق در گیر و دار حمله عثمانی به عراق عرب رخ داد و همین موضوع موجب شد تا قبر او برای جلوگیری از تعرض پنهان شود. برخی از معاصران محقق علت مرگ او را مسمومیت با زهر دشمنان مذهبی قلمداد کردهاند؛<ref>برای نمونه ن.ک: امينی، عبدالحسین، شهيدان راه فضيلت، ترجمهٔ جلالالدين فارسي، تهران، انتشارات روزبه، ۱۳۶۳ش، ص۲۰۶.</ref> امری که موجب شده تا برخی از علمای شیعه او را در عداد علمای شهید شیعه قرار دهند. برخی معاصران محقق کرکی چون میرزا عبدالله افندی، کتابشناس و تراجم نگار دورهٔ صفویه و از شاگردان علامهٔ مجلسی، شهادت محقق کرکی را نفی کرده است.<ref>جعفریان، نقش خاندان کرکی در تأسیس و تداوم دولت صفوی، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref> | ||
در | |||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
* | * نقش خاندان کرکی در تأسیس و تداوم دولت صفوی، رسول جعفریان، نشر علم. | ||
* حياة المحقق الكركی و آثاره، محمد الحسون، بینا. | |||
* | |||
== منابع == | == منابع == |
ویرایش