۲٬۱۶۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
قرآن خصوصیات برجسته‌ای برای محسنین شمرده است؛ از جمله: | قرآن خصوصیات برجسته‌ای برای محسنین شمرده است؛ از جمله: | ||
پیامبران الهی؛ ایمان‌آورندگان به خدا همراه با استقامت و انجام کارهای نیک؛ | پیامبران الهی؛ ایمان‌آورندگان به خدا همراه با استقامت و انجام کارهای نیک؛ انفاق؛ فرونشاندن خشم و گذشت از خطاهای مردم؛ اصلاح‌گر؛ خیرخواه؛ شکیبایی؛ اهل حکمت و دانش؛ تقوا؛ جهاد در راه خدا. | ||
== پیامبران == | |||
قرآن بعد از یادآوری نعمت‌هایی که بر [[حضرت نوح(ع)]]؛<ref>سوره صافات، آیه۷۹–۷۵.</ref> [[حضرت ابراهیم(ع) در قرآن|حضرت ابراهیم(ع)]]؛<ref>سوره صافات، آیه۱۰۹–۸۳.</ref> [[حضرت موسی(ع)]] و [[حضرت هارون(ع)]]؛<ref>سوره صافات، آیه۱۲۰–۱۱۴.</ref> [[حضرت الیاس(ع)]]<ref>سوره صافات، آیه۱۳۰–۱۲۳.</ref> داده است، می‌فرماید: {{قرآن| إِنَّا کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ | ترجمه= ما این گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم|سوره = صافات| آیه= ۸۰ و ۱۰۵ و ۱۱۰ و ۱۲۱ و ۱۳۱}} | قرآن بعد از یادآوری نعمت‌هایی که بر [[حضرت نوح(ع)]]؛<ref>سوره صافات، آیه۷۹–۷۵.</ref> [[حضرت ابراهیم(ع) در قرآن|حضرت ابراهیم(ع)]]؛<ref>سوره صافات، آیه۱۰۹–۸۳.</ref> [[حضرت موسی(ع)]] و [[حضرت هارون(ع)]]؛<ref>سوره صافات، آیه۱۲۰–۱۱۴.</ref> [[حضرت الیاس(ع)]]<ref>سوره صافات، آیه۱۳۰–۱۲۳.</ref> داده است، می‌فرماید: {{قرآن| إِنَّا کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ | ترجمه= ما این گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم|سوره = صافات| آیه= ۸۰ و ۱۰۵ و ۱۱۰ و ۱۲۱ و ۱۳۱}} | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
پیامبران الهی هدایت‌یافتگان خدا هستند.<ref>طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فی تفسیر القرآن، ترجمه: گروهی از مترجمان، تهران، فراهانى، چاپ اول، ج۸، ص۱۷۴.</ref> قرآن همین هدایت را نیز از پاداش‌های الهی می‌داند که خدا به بندگان خود ارزانی داشته است: {{قرآن| وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ کُلاًّ هَدَیْنا وَ نُوحاً هَدَیْنا مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ داوُدَ وَ سُلَیْمانَ وَ أَیُّوبَ وَ یُوسُفَ وَ مُوسی وَ هارُونَ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ | ترجمه= و اسحاق و یعقوب را به او [ابراهیم] بخشیدیم؛ و هر دو را هدایت کردیم؛ و نوح را (نیز) پیش از آن هدایت نمودیم؛ و از فرزندان او، داوود و سلیمان و ایّوب و یوسف و موسی و هارون را (هدایت کردیم)؛ این گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم.|سوره= انعام|آیه= ۸۴}} | پیامبران الهی هدایت‌یافتگان خدا هستند.<ref>طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فی تفسیر القرآن، ترجمه: گروهی از مترجمان، تهران، فراهانى، چاپ اول، ج۸، ص۱۷۴.</ref> قرآن همین هدایت را نیز از پاداش‌های الهی می‌داند که خدا به بندگان خود ارزانی داشته است: {{قرآن| وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ کُلاًّ هَدَیْنا وَ نُوحاً هَدَیْنا مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ داوُدَ وَ سُلَیْمانَ وَ أَیُّوبَ وَ یُوسُفَ وَ مُوسی وَ هارُونَ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ | ترجمه= و اسحاق و یعقوب را به او [ابراهیم] بخشیدیم؛ و هر دو را هدایت کردیم؛ و نوح را (نیز) پیش از آن هدایت نمودیم؛ و از فرزندان او، داوود و سلیمان و ایّوب و یوسف و موسی و هارون را (هدایت کردیم)؛ این گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم.|سوره= انعام|آیه= ۸۴}} | ||
== انفاق کنندگان == | == انفاق کنندگان == | ||
{{قرآن|وَ أَنْفِقُوا فی سَبیلِ اللَّهِ وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَه | اسلام تامين وسايل جهاد با دشمنان از واجبات شمرده شده است: {{قرآن|وَ أَنْفِقُوا فی سَبیلِ اللَّهِ وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَه| ترجمه= و در راهِ خدا، انفاق کنید! و (با ترک انفاق) خود را به دست خود، به هلاکت نیفکنید!|سوره= بقره|آیه= ۱۹۵}} ارتباط انفاق با جهاد در این است که همه کارها بایستی برای خدا و در راه خدا باشد، چه جهاد با نفس، چه جهاد با مال که انفاق کردن است.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۵.</ref> قرآن برای بیان اهمیت انفاق، یادآور می‌شود که خدا افراد نیکوکار را دوست دارد و با انفاق در راه خدا نیکی کنید: {{قرآن|وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ | ترجمه= و نیکی کنید! که خداوند، نیکوکاران را دوست می‌دارد.|سوره= بقره|آیه= ۱۹۵}} | ||
{{قرآن| | قرآن انفاق در توانگری و ناتوانی را یکی از نشانه‌های اهل تقوا معرفی کرده است.<ref>سوره آل عمران، آیه۱۳۴-۱۳۳. رضايى اصفهانى، محمدعلى، تفسير قرآن مهر، قم، پژوهشهاى تفسير و علوم قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۲۶۱.</ref>در پایان یادآور می‌شود که خدا نیکوکاران را دوست می‌دارد: {{قرآن|وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ | ترجمه= و خدا نیکوکاران را دوست دارد. | سوره = آل عمران| آیه=۱۳۴}} احسان با هرچيزى كه در آن نفع مادّى يا معنوى باشد، تحقق پيدا مىكند، كم باشد یا بسيار، حتّى اگر به وسيله سخنى باشد كه راه را نشان دهد و بگوید حق این است.<ref>مغنيه، محمدجواد، التفسير الكاشف، قم، دار الكتاب الإسلامي، چاپ اول، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref> | ||
== | == خشم فرونشانندگان و گذشت از خطاهای مردم == | ||
{{قرآن|لا | {{قرآن| فَبِما نَقْضِهِمْ میثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِیَه یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُکِّرُوا بِهِ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَلی خائِنَه مِنْهُمْ إِلاَّ قَلیلاً مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ| ترجمه= ولی بخاطر پیمان‌شکنی، آنها را از رحمت خویش دور ساختیم؛ و دلهای آنان را سخت و سنگین نمودیم؛ سخنان (خدا) را از موردش تحریف می‌کنند؛ و بخشی از آنچه را به آنها گوشزد شده بود، فراموش کردند؛ و هر زمان، از خیانتی (تازه) از آنها آگاه می‌شوی، مگر عده کمی از آنان؛ ولی از آنها درگذر و صرف نظر کن، که خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد!|سوره= مائده|آیه= ۱۳}} | ||
{{قرآن|... وَ الْکاظِمینَ الْغَیْظَ وَ الْعافینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ | ترجمه= همانها که در توانگری و تنگدستی، انفاق می‌کنند؛ و خشم خود را فرو می‌برند؛ و از خطای مردم درمی‌گذرند؛ و خدا نیکوکاران را دوست دارد. | سوره = آل عمران| آیه=۱۳۴}} | {{قرآن|... وَ الْکاظِمینَ الْغَیْظَ وَ الْعافینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ | ترجمه= همانها که در توانگری و تنگدستی، انفاق می‌کنند؛ و خشم خود را فرو می‌برند؛ و از خطای مردم درمی‌گذرند؛ و خدا نیکوکاران را دوست دارد. | سوره = آل عمران| آیه=۱۳۴}} | ||
== ایمان آورندگان با استقامت و عمل صالح == | == ایمان آورندگان با استقامت و عمل صالح == | ||
| خط ۵۷: | خط ۴۷: | ||
حضرت یوسف(ع) رسیدن به مقام حکومت‌داری را ثمره همین استقامت‌ورزی، تقوا و شکیبایی بر مشکلات دانست<ref>قرائتى، محسن، تفسير نور، تهران، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۷۳.</ref> و به برادرانش یادآور شد که خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند: {{قرآن| قالُوا أَ إِنَّکَ لَأَنْتَ یُوسُفُ قالَ أَنَا یُوسُفُ وَ هذا أَخی قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَیْنا إِنَّهُ مَنْ یَتَّقِ وَ یَصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا یُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ| ترجمه= گفتند: «آیا تو همان یوسفی؟!» گفت: «(آری) من یوسفم، و این برادر من است! خداوند بر ما منّت گذارد؛ هر کس تقوا پیشه کند، و شکیبایی و استقامت نماید، (سرانجام پیروز می‌شود) چرا که خداوند پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند!| سوره= یوسف| ایه= ۹۰}} | حضرت یوسف(ع) رسیدن به مقام حکومت‌داری را ثمره همین استقامت‌ورزی، تقوا و شکیبایی بر مشکلات دانست<ref>قرائتى، محسن، تفسير نور، تهران، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۷۳.</ref> و به برادرانش یادآور شد که خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند: {{قرآن| قالُوا أَ إِنَّکَ لَأَنْتَ یُوسُفُ قالَ أَنَا یُوسُفُ وَ هذا أَخی قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَیْنا إِنَّهُ مَنْ یَتَّقِ وَ یَصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا یُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ| ترجمه= گفتند: «آیا تو همان یوسفی؟!» گفت: «(آری) من یوسفم، و این برادر من است! خداوند بر ما منّت گذارد؛ هر کس تقوا پیشه کند، و شکیبایی و استقامت نماید، (سرانجام پیروز می‌شود) چرا که خداوند پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند!| سوره= یوسف| ایه= ۹۰}} | ||
قرآن با يادآورى شجاعت، ايمان و استقامت مجاهدان و ياران پيامبران گذشته، مسلمانان را به شجاعت و فداكارى و پايدارى تشويق مىكند و فرار از میدان جنگ سرزنش مىنمايد. مجاهدان نستوه به جای تسلیم شدن، روی به درگاه خدا مىآوردند و ضمن تقاضاى عفو و بخشش از گناهان خود از پيشگاه خداوند تقاضاى صبر و استقامت و پايمردى مىکنند.<ref>سوره آل عمران، آیه۱۴۷-۱۴۶. مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۲۱.</ref> بعد از این هشدارها به مسلمانان است که می‌فرماید: {{قرآن|فَآتاهُمُ اللَّهُ ثَوابَ الدُّنْیا وَ حُسْنَ ثَوابِ الْآخِرَه وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ | ترجمه= از این رو خداوند پاداش این جهان و پاداش نیک آن جهان را به آنها داد و خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد. |سوره= آل عمران| آیه=۱۴۸}} | |||
== حکمت‌داران و دانش‌وران == | == حکمت‌داران و دانش‌وران == | ||