ماه‌های حرام در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
قرآن کریم، در این خصوص در سوره بقره می‌فرماید: {{قرآن|یَسْأَلُونَکَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِیهِ قُلْ قِتَالٌ فِیهِ کَبِیرٌ|ترجمه=از تو درباره جنگ کردن در ماه حرام سؤال می‌کنند، بگو جنگ در آن (گناهی) بزرگ است.|سوره=بقره|آیه=۲۱۷}} و معلوم است که اگر جنگ در این ماه حرام نمی‌بود از آن با عنوان گناه بزرگ یاد نمی‌شد.
قرآن کریم، در این خصوص در سوره بقره می‌فرماید: {{قرآن|یَسْأَلُونَکَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِیهِ قُلْ قِتَالٌ فِیهِ کَبِیرٌ|ترجمه=از تو درباره جنگ کردن در ماه حرام سؤال می‌کنند، بگو جنگ در آن (گناهی) بزرگ است.|سوره=بقره|آیه=۲۱۷}} و معلوم است که اگر جنگ در این ماه حرام نمی‌بود از آن با عنوان گناه بزرگ یاد نمی‌شد.


بعضی از مفسران این جمله در سوره توبه {{قرآن|فَلا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنْفُسَکُمْ}}<ref>سورهٔ توبه: ۹/۳۶.</ref> را ناظر به حکم مذکور می‌دانند؛<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، همان، ص۴۰۵–۴۰۶ و التفسیر الکاشف، همان، ص۴۰.</ref> چنان‌که مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر آن می‌فرمایند: جمله «فَلا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنْفُسَکُمْ» هر چند بر حسب اطلاق لفظش نهی از هرگونه ظلم و گناه است ولی سیاق آیه دلالت دارد که مهم‌ترین مقصود این جمله نهی از جنگ کردن در ماه‌های حرام است.<ref>المیزان، همان، ص۲۶۹.</ref>
بعضی از مفسران این جمله در سوره توبه {{قرآن|فَلا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنْفُسَکُمْ|ترجمه=پس در اين [چهار ماه‏] بر خود ستم مكنيد.|سوره=توبه|آیه=۳۶}} را ناظر به حکم مذکور می‌دانند؛<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، همان، ص۴۰۵–۴۰۶ و التفسیر الکاشف، همان، ص۴۰.</ref> البته این حکم تا وقتی است که دشمن به سرزمین اسلامی و مسلمانان تعرضی نداشته باشد و گرنه طبق این آیه سوره بقره مسلمانان برای دفاع از خود و سرزمین خود باید مقابله به مثل کنند: {{قرآن|الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَاتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَی|ترجمه=ماه حرام در برابر ماه حرام. (اگر دشمنان، احترام آن را شکستند، و با شما جنگیدند، شما نیز حق دارید مقابله به مثل کنید) و تمام حرام‌ها (قابل) قصاص است و (به‌طور کلی) هر کسی به شما تجاوز کرد همانند آن بر او تعدی کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۹۴}}
 
البته این حکم تا وقتی است که دشمن به سرزمین اسلامی و مسلمانان تعرضی نداشته باشد و گرنه طبق این آیه سوره بقره مسلمانان برای دفاع از خود و سرزمین خود باید مقابله به مثل کنند: {{قرآن|الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَاتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَی|ترجمه=ماه حرام در برابر ماه حرام. (اگر دشمنان، احترام آن را شکستند، و با شما جنگیدند، شما نیز حق دارید مقابله به مثل کنید) و تمام حرام‌ها (قابل) قصاص است و (به‌طور کلی) هر کسی به شما تجاوز کرد همانند آن بر او تعدی کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۹۴}}  


آنچه در مورد حکم جنگ در ماه‌های حرام ذکر شد، در بعضی کتب فقهی نیز آمده است.<ref>ر. ک. طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، تحقیق محمدتقی کشفی، ج۲، بی جا: المکتبه المرتضویه، ۱۳۸۷ هـ ق، ص ۳، ابن ادریس، حلی، السرائر، ج۲ قم، مؤسسه النشر الاسلامی، دوّم، ۱۴۱۱ هـ ق، ص ۸.</ref> مرحوم صاحب جواهر اظهار کرده‌اند که به مخالفتی از فقها در این حکم برخورد نکرده‌اند؛ عبارت ایشان چنین است: «جنگ در ماه‌های حرام ـ که عبارتند از: رجب، ذوالقعده، ذوالحجه و محرم ـ حرام است؛ مگر آن که دشمن شروع به جنگ کند، یا این که حرمتی برای ماه‌های حرام قائل نباشد؛ و مخالفتی (از فقها) در این باره نیافتم.»<ref>نجفی، محمّدحسن، جواهر الکلام، تحقیق شیخ عباس قوچانی، ج۲۱ تهران: دارالکتب الاسلامیه، سوّم، ۱۳۶۷، ص۳۲.</ref>
آنچه در مورد حکم جنگ در ماه‌های حرام ذکر شد، در بعضی کتب فقهی نیز آمده است.<ref>ر. ک. طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، تحقیق محمدتقی کشفی، ج۲، بی جا: المکتبه المرتضویه، ۱۳۸۷ هـ ق، ص ۳، ابن ادریس، حلی، السرائر، ج۲ قم، مؤسسه النشر الاسلامی، دوّم، ۱۴۱۱ هـ ق، ص ۸.</ref> مرحوم صاحب جواهر اظهار کرده‌اند که به مخالفتی از فقها در این حکم برخورد نکرده‌اند؛ عبارت ایشان چنین است: «جنگ در ماه‌های حرام ـ که عبارتند از: رجب، ذوالقعده، ذوالحجه و محرم ـ حرام است؛ مگر آن که دشمن شروع به جنگ کند، یا این که حرمتی برای ماه‌های حرام قائل نباشد؛ و مخالفتی (از فقها) در این باره نیافتم.»<ref>نجفی، محمّدحسن، جواهر الکلام، تحقیق شیخ عباس قوچانی، ج۲۱ تهران: دارالکتب الاسلامیه، سوّم، ۱۳۶۷، ص۳۲.</ref>
۱۵٬۱۴۷

ویرایش