فواید نمازهای نافله: تفاوت میان نسخه‌ها

تکمیل پاورقی‌ها، ویرایش جزیی.
(ابرابزار)
(تکمیل پاورقی‌ها، ویرایش جزیی.)
 
خط ۷: خط ۷:


== نمازهای نافله ==
== نمازهای نافله ==
کلمه نافله از ماده «نفل» به معنای زیادی است‏.<ref>علامه طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۳، ص: ۲۴۱.</ref> [[نمازهای نافله]]، نمازهای مستحبی هستند که پیش و پس از نمازهای واجب خوانده می‌شوند. تعداد رکعت‌های نمازهای نافله در شبانه‌روز، به غیر از روز جمعه، ۳۴ رکعت است که قبل یا بعد از نمازهای واجب اقامه می‌شوند. هشت رکعت آن نافله ظهر و هشت رکعت نافله عصر و چهار رکعت نافله مغرب و دو رکعت نافله عشا و یازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله صبح می‌باشد و چون دو رکعت نافله عشا را بنابر احتیاط واجب باید نشسته خواند، یک رکعت حساب می‌شود. ولی در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه می‌شود. از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیت نافله شب و دو رکعت آن به نیت نماز شفع و یک رکعت آن، به نیت نماز وتر خوانده شود.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ص۱۰۷.</ref>
کلمه نافله از ماده «نفل» به معنای زیادی است‏.<ref>طباطبايى، محمدحسين، الميزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۲۴۱.</ref> [[نمازهای نافله]]، نمازهای مستحبی هستند که پیش و پس از نمازهای واجب خوانده می‌شوند. تعداد رکعت‌های نمازهای نافله در شبانه‌روز، به غیر از روز جمعه، ۳۴ رکعت است که قبل یا بعد از نمازهای واجب اقامه می‌شوند. هشت رکعت آن نافله ظهر و هشت رکعت نافله عصر و چهار رکعت نافله مغرب و دو رکعت نافله عشا و یازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله صبح می‌باشد و چون دو رکعت نافله عشا را بنابر احتیاط واجب باید نشسته خواند، یک رکعت حساب می‌شود. ولی در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه می‌شود. از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیت نافله شب و دو رکعت آن به نیت نماز شفع و یک رکعت آن، به نیت نماز وتر خوانده شود.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ص۱۰۷.</ref>


== نافله در قرآن ==
== نافله در قرآن ==
در قرآن به پیامبر(ص) سفارش شده است در پاسی از شب نماز نافله بخواند:{{قرآن|وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَکَ عَسَیٰ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَحْمُودًا|ترجمه=و پاسی از شب را زنده بدار، تا برای تو [به منزله] نافله‌ای باشد، امید که پروردگارت تو را به مقامی ستوده برساند.|سوره=اسراء|آیه=۷۹}} خداوند نتیجه نماز شب برای پیامبر(ص) را رسیدن به مقام محمود می‌داند. روایات اسلامی، اعم از روایات [[اهل بیت(ع)]] و روایاتی که از طرق اهل تسنن نقل شده است مقام محمود را به عنوان مقام شفاعت کبری تفسیر کرده است‏.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص: ۲۲۵.</ref>
در قرآن به پیامبر(ص) سفارش شده است در پاسی از شب نماز نافله بخواند:{{قرآن|وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَکَ عَسَیٰ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَحْمُودًا|ترجمه=و پاسی از شب را زنده بدار، تا برای تو [به منزله] نافله‌ای باشد، امید که پروردگارت تو را به مقامی ستوده برساند.|سوره=اسراء|آیه=۷۹}} خداوند نتیجه نماز شب برای پیامبر(ص) را رسیدن به مقام محمود می‌داند. روایات اسلامی، اعم از روایات [[اهل بیت(ع)]] و روایاتی که از طرق اهل تسنن نقل شده است مقام محمود را به عنوان مقام شفاعت کبری تفسیر کرده است‏.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۲، ص۲۲۵.</ref>


نماز شب از نمازهای بسیار با فضیلت است و در [[سوره‌های مزّمل]] و [[سوره مدّثر|مدّثر]] آمده است‏. در روایات آمده است که تمام انبیا نماز شب داشتند. و نیز گفته شده نماز شب، رمز سلامتی بدن و روشنایی قبر است. و همین‌طور نماز شب، در اخلاق، رزق، برطرف شدن اندوه، ادای دین و نورچشم مؤثّر است.<ref>قرائتی محسن، تفسیر نور، ج۵، ص: ۱۰۴.</ref>
نماز شب از نمازهای بسیار با فضیلت است و در سوره‌های [[سوره مزّمل|مزّمل]] و [[سوره مدّثر|مدّثر]] آمده است‏. در روایات آمده است که تمام انبیا نماز شب داشتند. نماز شب، رمز سلامتی بدن و روشنایی قبر است. نماز شب، در اخلاق، رزق، برطرف شدن اندوه، ادای دین و نورچشم مؤثّر است.<ref>قرائتی محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۸، ج۵، ص۱۰۴.</ref>


== اهمیت و ثواب نوافل ==
== اهمیت و ثواب نوافل ==
* در برخی از روایات، خواندن ۵۱ رکعت نماز واجب و مستحب را علامتی بر تعهد شیعیان شمرده است: [[امام صادق]](ع) می‌فرماید: «[[شیعیان]] ما اهل پرهیزکاری و کوشش در عبادت و وفا و امانتداری و زهد و عبادتند، در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می‌گزارند، شب بیدارند و روز را به روزه می‌گذرانند، زکات اموالشان را می‌پردازند و به زیارت خانه خدا می‌روند و از هر حرامی دوری می‌کنند.»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه (تحقیق مؤسسه آل البیت)، قم، مهر، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲۶، ص۵۷.</ref>
* در برخی از روایات، خواندن ۵۱ رکعت نماز واجب و مستحب را علامتی بر تعهد شیعیان شمرده است: [[امام صادق]](ع) می‌فرماید: {{عربی|شیعیان ما اهل پرهیزکاری و کوشش در عبادت و وفا و امانتداری و زهد و عبادتند، در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می‌گزارند، شب بیدارند و روز را به روزه می‌گذرانند، زکات اموال‌شان را می‌پردازند و به زیارت خانه خدا می‌روند و از هر حرامی دوری می‌کنند.}}<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲۶، ص۵۷.</ref>
* طبق روایات نمازهای مستحبی و نافله، اسبابی برای جبران نقص فرائض و قبولی آن‌هاست.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه (تحقیق مؤسسه آل البیت)، قم، مهر، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲۶، ص۷۴.</ref> چون انسان هر اندازه مراقب اعمال واجب و به‌خصوص نمازهای واجب خود باشد، باز هم اهل سهو و نسیان بوده و خالی از امور منافی با واجبات نمی‌باشد، به‌همین دلیل خداوند مستحبات را وسیله‌ای برای جبران نواقص واجبات قرار داده است.
* طبق روایات نمازهای مستحبی و نافله، اسبابی برای جبران نقص فرائض و قبولی آن‌هاست.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲۶، ص۷۴.</ref> چون انسان هر اندازه مراقب اعمال واجب و به‌خصوص نمازهای واجب خود باشد، باز هم اهل سهو و نسیان بوده و خالی از امور منافی با واجبات نمی‌باشد، به‌همین دلیل خداوند مستحبات را وسیله‌ای برای جبران نواقص واجبات قرار داده است.
* عبادت و طاعت و به‌خصوص نماز به‌عنوان ستون و پایه محکم دین، هر اندازه بیشتر و دقیق‌تر انجام شود، باعث نزدیکی به خداوند شده و تکرار این تذکر با خصوصیات و ویژگی‌های آن، رابطه انسان را با حق تعالی و عالم غیب بیش از پیش محکم می‌کند. امام کاظم(ع) می‌فرماید نمازهای نافله، وسیله تقرّب هر مؤمن است.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، شناخت نامه نماز، ج۲، ص۷۵۵.</ref>
* عبادت و طاعت و به‌خصوص نماز به‌عنوان ستون و پایه محکم دین، هر اندازه بیشتر و دقیق‌تر انجام شود، باعث نزدیکی به خداوند شده و تکرار این تذکر با خصوصیات و ویژگی‌های آن، رابطه انسان را با حق تعالی و عالم غیب بیش از پیش محکم می‌کند. [[امام کاظم(ع)]] می‌فرماید: {{عربی|نمازهای نافله، وسیله تقرّب هر مؤمن است.}}<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، شناخت نامه نماز، ج۲، ص۷۵۵.</ref>
* امام صادق(ع) نتیجه بندگی خالصانه به درگاه خداوند را به نقل از [[پیامبر(ص)]] چنین توصیف می‌کند: پیامبر از جانب حق تعالی این گونه فرموده است: «... نزدیک نمی‌شود بسوی من بنده‌ای از بندگانم به چیزی که محبوب‌تر باشد پیش من از واجبات (یعنی اولین وسیله تقرب، انجام واجبات است) و همانا بنده نزدیک می‌شود و تقرب می‌جوید به من به سبب نافله، به گونه‌ای که دوست دارم او را، پس وقتی دوست داشتم او را، من گوش او می‌باشم که با او می‌شنود و چشمش که به آن می‌بیند و زبانش که به آن سخن می‌گوید و دستش که به آن اخذ می‌کند، اگر بخواند مرا، جواب می‌دهم او را و اگر از من چیزی بخواهد عطا می‌کنم به او.»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، شرح مولی مازندرانی، محمد صالح، بی تا، بی نا، ج۹، ص۴۲۸.</ref>
* امام صادق(ع) نتیجه بندگی خالصانه به درگاه خداوند را به نقل از [[پیامبر(ص)]] چنین توصیف می‌کند: پیامبر از جانب حق تعالی این گونه فرموده است: {{عربی|... نزدیک نمی‌شود بسوی من بنده‌ای از بندگانم به چیزی که محبوب‌تر باشد پیش من از واجبات (یعنی اولین وسیله تقرب، انجام واجبات است) و همانا بنده نزدیک می‌شود و تقرب می‌جوید به من به سبب نافله، به گونه‌ای که دوست دارم او را، پس وقتی دوست داشتم او را، من گوش او می‌باشم که با او می‌شنود و چشمش که به آن می‌بیند و زبانش که به آن سخن می‌گوید و دستش که به آن اخذ می‌کند، اگر بخواند مرا، جواب می‌دهم او را و اگر از من چیزی بخواهد عطا می‌کنم به او.}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، شرح مولی مازندرانی، محمد صالح، بی تا، بی نا، ج۹، ص۴۲۸.</ref>
* پیامبر(ص) می‌فرماید: دو رکعت نافله صبح را وا مگذار، که [برآورده شدن] آرزوها و خواسته‌ها در آن دو رکعت است. در [[صحیح مسلم]] به نقل از [[عایشه]] آمده است که پیامبر(ص) به هیچ‌یک از نافله‌ها بیشتر از دو رکعت نافله صبح پایبند نبود.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، شناخت نامه نماز، ج۲، ص۷۶۹.</ref>


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
۲٬۱۵۱

ویرایش