فرائد الاصول (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار، اصلاح نویسه‌های عربی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
== جایگاه ==
== جایگاه ==
اکثر مطالب فرائد، ابتکاری و نو است. ص۲۷۳. اینکه حجیت قطع ذاتی و متابعت از ان عقلی است از ابتکارات فرائد الاصول است. ص۲۷۴. منابع مورد استفاده در فرائد الاصول بالغ بر صد عنوان است. ص۲۷۷. انصاف در نقل و نقد، پرهیز از ساده انگاری علمی، نقد آرای بزرگان، ص۲۷۸. توجه به عالمان معاصر، حریت تتبع، از ویژگی‌های این کتاب شمرده شده است. ص۲۷۹.<ref>مهریزی، مهدی، سیری در فرائد الاصول، آینه پژوهش مهر و آبان 1373 شماره 27</ref>
اکثر مطالب فرائد، ابتکاری و نو است. ص۲۷۳. اینکه حجیت قطع ذاتی و متابعت از ان عقلی است از ابتکارات فرائد الاصول است. ص۲۷۴. منابع مورد استفاده در فرائد الاصول بالغ بر صد عنوان است. ص۲۷۷. انصاف در نقل و نقد، پرهیز از ساده انگاری علمی، نقد آرای بزرگان، ص۲۷۸. توجه به عالمان معاصر، حریت تتبع، از ویژگی‌های این کتاب شمرده شده است. ص۲۷۹.<ref>مهریزی، مهدی، سیری در فرائد الاصول، آینه پژوهش مهر و آبان 1373 شماره 27</ref>
شیخ انصاری متولد دزفول و در نجف وفات یافت.ص۶۰. انصاری نکات بدیع و اصیلی در فقه آورد و در اصول فقه به نقل از عبدالله انوار «به مهماتی دست یافت که ذهن های وقاد پیشینیان به آن وقوف نیافته بودند.»<ref>انوار، سید عبدالله، «نگاهی به تصحیح فرائد الاصول حضرت شیخ مرتضی انصاری»، کتاب ماه کلیات سال دهم  آبان 1386 شماره 11 (پیاپی 119).</ref>


== نویسنده ==
== نویسنده ==
خط ۶۳: خط ۶۵:
'''مقصد دوم: ظن:'''<ref>أنصاری، مرتضی بن محمد أمین، فرائد الاصول، قم: مجمع الفکر الإسلامی، 1419 ق. فهرست.</ref>
'''مقصد دوم: ظن:'''<ref>أنصاری، مرتضی بن محمد أمین، فرائد الاصول، قم: مجمع الفکر الإسلامی، 1419 ق. فهرست.</ref>


مقصد دوم که مفصل‌تر از مقصد نخست است، با طرح نظریهٔ «مصلحت سلوکیه» به‌عنوان وجه تصحیح تعبد به امارات ظنی و ردی بر دیدگاه ابن‌قبهٔ رازی (د پیش از ۳۱۷ ق/ ۹۲۹ م) مبنی‌بر امتناع عقلی حجیت ظن آغاز شده (همان چ، ۱/۱۱۵)، و با نقد نظریهٔ حجیت مطلق ظن و دلیل انسداد، که کمی پیش‌تر میرزای قمی (د ۱۲۳۱ ق/۱۸۱۶ م) آن را طرح کرده بود، پایان می‌یابد.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref>
مقصد دوم که مفصل‌تر از مقصد نخست است، با طرح نظریهٔ «مصلحت سلوکیه» به‌عنوان وجه تصحیح تعبد به امارات ظنی و ردی بر دیدگاه ابن‌قبهٔ رازی (د پیش از ۳۱۷ ق/ ۹۲۹ م) مبنی‌بر امتناع عقلی حجیت ظن آغاز شده، و با نقد نظریهٔ حجیت مطلق ظن و دلیل انسداد، که کمی پیش‌تر میرزای قمی (د ۱۲۳۱ ق) آن را طرح کرده بود، پایان می‌یابد.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref>


'''مقصد سوم: شک:'''<ref>أنصاری، مرتضی بن محمد أمین، فرائد الاصول، قم: مجمع الفکر الإسلامی، 1419 ق. فهرست.</ref>
'''مقصد سوم: شک:'''<ref>أنصاری، مرتضی بن محمد أمین، فرائد الاصول، قم: مجمع الفکر الإسلامی، 1419 ق. فهرست.</ref>


مهم‌ترین ابتکارات شیخ انصاری را باید در مقصد سوم کتاب جست‌وجو نمود. مؤلف برخلاف معمول، اصول عملیه را ذیل ادلهٔ عقلیه و هم‌رتبه با امارات جای نداد (قس: حائری، ۳۵۱، ۳۶۶) و با ارائهٔ تقسیمی حصری از مجاری اصول عملیه (همان چ، ۲/۱۴)، به‌دقت جایگاه هریک از این اصول را ترسیم کرد. به‌این‌ترتیب، شکی که در آن حالت سابقه مورد لحاظ شارع قرار گرفته باشد، مجرای اصل استصحاب، و شکی که چنین نباشد، مجرای ۳ اصل دیگر یعنی برائت، اشتغال (احتیاط) و تخییر خواهد بود.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref>
مهم‌ترین ابتکارات شیخ انصاری را باید در مقصد سوم کتاب جست‌وجو نمود. مؤلف برخلاف معمول، اصول عملیه را ذیل ادلهٔ عقلیه و هم‌رتبه با امارات جای نداد و با ارائهٔ تقسیمی حصری از مجاری اصول عملیه، به‌دقت جایگاه هریک از این اصول را ترسیم کرد. به‌این‌ترتیب، شکی که در آن حالت سابقه مورد لحاظ شارع قرار گرفته باشد، مجرای اصل استصحاب، و شکی که چنین نباشد، مجرای ۳ اصل دیگر یعنی برائت، اشتغال (احتیاط) و تخییر خواهد بود.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref>


'''خاتمه:'''
'''خاتمه:'''
۱۵٬۱۴۷

ویرایش