فایده امام غایب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} بنابر روايت: لولا الحجه لساخت الارض بأهلها، چگونه ممكن است...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
بنابر روايت: لولا الحجه لساخت الارض بأهلها، چگونه ممكن است كه زمين از حجت خداوند، بيش از هزار سال خالي بماند! اگر مهدي وجود دارد ولي غائب است، اين وجود چه اثري دارد و اگر وجود ندارد پس روايت فوق صحيح نيست؟
بنابر روایت: {{عربی|لولا الحجة لساخت الارض بأهلها}}، چگونه ممکن است که زمین از حجت خداوند، بیش از هزار سال خالی بماند! اگر مهدی وجود دارد ولی غائب است، این وجود چه اثری دارد و اگر وجود ندارد پس روایت فوق صحیح نیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
اولا روايت فوق روايت صحيحي است و در كتب شيعه و سني با مضامين مختلفي وارد گرديده است به عنوان نمونه:
{{درگاه|مهدویت}}
'''فایده امام غایب''' از سوالاتی است که پیرامون وجود [[حضرت مهدی(ع)]] از زمان [[اهل بیت]] تاکنون مطرح بوده است. برای وجود امام غایب، فوایدی از زبان معصومان نقل شده است. زمین در صورت خالی شدن زمین از وجود امام نابود می گردد، پاسداری از دین [[خدا]] و امید بخشی به مؤمنان از فواید امام غائب به شمار می‌روند.
==نابودی زمین بدون حضور امام==
روایت {{عربی|لولا الحجه لساخت الارض بأهلها}} از پیامبر(ص)، روایت صحیحی است و در کتاب‌های [[شیعه]] و [[اهل سنت]] با مضامین مختلفی وارد شده است:


۱- سبط بن جوري از علماي اهل سنت در تذكره الخواص نقل مي كند: پيغمبر اكرم(صلي الله عليه وآله وسلم) فرمود: «ستارگان امان اهل آسمانند، اگر نابود شوند اهل آسمان نيز نابود مي گردند. اهل بيت من امان ساكنين زمين مي باشند، پس اگر اهل بيت من وجود نداشته باشند اهل زمين نيز هلاك مي گردند.»<ref>سبط بن جوزي، تذكره الخواص الامه، چاپ سوم، ۱۲۸۵، ص۱۸۲.</ref>
* سبط بن جوری از عالمان اهل سنت در تذکرة الخواص نقل می‌کند: [[پیغمبر اکرم(ص)]] فرمود: «ستارگان امان اهل آسمانند، اگر نابود شوند اهل آسمان نیز نابود می‌گردند. اهل بیت من امان ساکنین زمین می‌باشند، پس اگر اهل بیت من وجود نداشته باشند اهل زمین نیز هلاک می‌گردند.»<ref>سبط بن جوزی، تذکره الخواص الامه، چاپ سوم، ۱۲۸۵، ص۱۸۲.</ref>


۲- ابو حمزه مي گويد: خدمت امام صادق(عليه السلام) عرض كردم: آيا زمين بدون وجود امام باقي مي ماند؟ فرمود: «اگر زمين بي امام گردد فرو خواهد رفت.»<ref>كليني، اصول كافي، چاپ المکتبهالاسلاميه، ۱۳۸۱، ج۱، ص۳۳۴.</ref>
* ابو حمزه می‌گوید: خدمت [[امام صادق(ع)]] عرض کردم: آیا زمین بدون وجود امام باقی می‌ماند؟ فرمود: «اگر زمین بی امام گردد فرو خواهد رفت.»<ref>کلینی، اصول کافی، چاپ المکتبهالاسلامیه، ۱۳۸۱، ج۱، ص۳۳۴.</ref>


حال اين امام يا ظاهر است و يا غايب و پنهان است. همانطور كه امام الحرمين جويني در فرائد السمطين و علامه قندوزي حنفي در ينابيع الموده در ضمن نقل حديث مفصلي از امام سجاد(عليه السلام) به اين مطلب اشاره نموده اند، آنجا كه فرمود: «ولو لا ما علي الارض منا لساخت باهلها، ثمّ قال: ولم تخل منذ خلق اللّه آدم من حجه الله فيها اما ظاهر مشهور او غائب مستور و لا تخلوا الي ان تقوم الساعه من حجه ولو لا ذلك لم يعبد اللّه...»<ref>جويني، فرائد السمطين، بيروت، مؤسسه المحمود، ۱۴۰۰ هـ ق، ج۱، ص۴۵، قندوزي حنفي، ينابيع الموده، ج۲، ص۲۱۷ .</ref> يعني اگر ما روي زمين نبوديم اهلش را فرو مي برد و آنگاه فرمود: از روزي كه خدا آدم را آفريده تا حال هيچگاه زمين از حجتي خالي نبوده است، ولي آن حجت گاهي ظاهر و مشهور و گاهي غايب و مستور بوده است. تا قيامت نيز از حجت خالي نخواهد شد و اگر امام نباشد خدا پرستش نمي شود.
* در ضمن حدیث مفصلی از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده است که فرمود: {{عربی|و لولا ما علی الارض منا لساخت باهلها، ثمّ قال: و لم تخل منذ خلق اللّه آدم من حجة الله فیها اما ظاهر مشهور او غائب مستور و لا تخلوا الی ان تقوم الساعة من حجة ولو لا ذلک لم یعبد اللّه…|ترجمه=اگر ما روی زمین نبودیم اهلش را فرو می‌برد و آنگاه فرمود: از روزی که خدا آدم را آفریده تا حال هیچگاه زمین از حجتی خالی نبوده است، ولی آن حجت گاهی ظاهر و مشهور و گاهی غایب و مستور بوده است. تا قیامت نیز از حجت خالی نخواهد شد و اگر امام نباشد خدا پرستش نمی‌شود}}.<ref>جوینی، فرائد السمطین، بیروت، مؤسسه المحمود، ۱۴۰۰ هـ ق، ج۱، ص۴۵، قندوزی حنفی، ینابیع الموده، ج۲، ص۲۱۷.</ref>


بنابراين معناي روايت مورد سوال اين است كه اگر حجت وجود نداشته باشد زمين اهلش را فرو خواهد برد نه اينكه اگر حجت ظهور نداشته باشد. و روشن شدكه اين اثر تكويني وجود امام است و بين غيبت و حضور او فرقي نيست.  
== فایده امام غایب==
از روایات بر می‌آید که حتی پیش از تولد [[حضرت مهدی(عج)]] نیز این سؤال مطرح بوده و هنگامی که پیامبر اسلام و ائمه، از مهدی(عج) و غیبت طولانی آن حضرت سخن به میان می‌آوردند با چنین سؤالی روبرو می‌شدند و به آن پاسخ می‌گفتند.  


==اما فايده امام غايب چيست؟ آيا وجود و عدم او برابر نيست؟==
[[پیامبر اسلام(ص)]] در پاسخ این پرسش که آیا [[شیعه]] در [[زمان غیبت]]، از وجود قائم فایده می‌برد؟ فرمود: بلی. سوگند به پروردگارم که مرا به پیامبری برانگیخت در دوران غیبتش از او نفع می‌برند و از نور ولایتش بهره می‌گیرند همانگونه که از خورشید به هنگام قرار گرفتن در پشت ابرها…<ref>فاضل قندوزی، ینابیع المودة، ج۳، ص۳۰۸. و نیز روایتی به این مضمون در فرائد السمطین جوینی، ج۱، ص۴۵، ح ۱۱ آمده است.</ref>


اين سؤال تازگي نداشته و تنها در عصر ما مطرح نشده است، بلكه از روايات اسلامي بر مي آيد كه حتي پيش از تولد حضرت مهدي(عج) نيز اين سؤال مطرح بوده و هنگامي كه پيامبر اسلام و ائمه پيشين، از مهدي(عج) و غيبت طولاني آن حضرت سخن به ميان مي آوردند با چنين سوالي روبرو مي شدند و به آن پاسخ مي گفتند. به عنوان نمونه، پيامبر اسلام(صلي الله عليه وآله وسلم) در پاسخ اين پرسش كه آيا شيعه در زمان غيبت، از وجود قائم فايده مي برد؟ فرمود: بلي. سوگند به پروردگارم كه مرا به پيامبري برانگيخت در دوران غيبتش از او نفع مي برند و از نور ولايتش بهره مي گيرند همانگونه كه از خورشيد به هنگام قرار گرفتن در پشت ابرها...<ref>فاضل قندوزي، ينابيع الموده، ج۳، ص۳۰۸. و نيز روايتي به اين مضمون در فرائد السمطين جويني، ج۱، ص۴۵، ح ۱۱ آمده است.</ref>
اشعه معنوی وجود امام، هنگامی هم که در پشت ابرهای غیبت پنهان است دارای آثار گوناگونی است که با وجود متوقف شدن کلاس تعلیم و تربیت و رهبری مستقیم، فلسفه وجودی او را آشکار می‌سازد اینک برخی از این فوائد و آثار را به اختصار بررسی می‌کنیم:


اشعه معنوي وجود امام، هنگامي هم كه در پشت ابرهاي غيبت پنهان است داراي آثار گوناگوني است كه با وجود متوقف شدن كلاس تعليم و تربيت و رهبري مستقيم، فلسفه وجودي او را آشكار مي سازد اينك برخي از اين فوائد و آثار را به اختصار بررسي مي كنيم.
* '''جان جهان''': طبق براهینی که در کتب دانشمندان اقامه شده است و احادیثی که در موضوع امامت وارد شده وجود امام، غایت نوع و فرد کامل انسانیت و رابطه میان عالم مادی و عالم ربوبی است. اگر امام روی زمین نباشد نوع انسان منقرض خواهد شد. اگر امام نباشد خدا به حد کمال شناخته و عبادت نخواهد شد. اگر امام نباشد رابطه بین عالم مادی و دستگاه آفرینش منقطع می‌گردد. اشراقات و افاضات عوالم غیبی اولاً بر آینه پاک قلب امام و سپس به وسیله او بر دلهای سایر افراد نازل می‌گردد. امام، قلب عالم وجود و رهبر و مربی نوع انسان است و معلوم است که حضور و غیبت او در تحقق این آثار تفاوتی ندارد.<ref>دادگستر جهان، همان، ص۱۵۴.</ref>


۱- جان جهان: طبق براهيني كه در كتب دانشمندان اقامه شده است و احاديثي كه در موضوع امامت وارد شده وجود مقدس امام، غايت نوع و فرد كامل انسانيت و رابطه ميان عالم مادي و عالم ربوبي است. اگر امام روي زمين نباشد نوع انسان منقرض خواهد شد. اگر امام نباشد خدا به حد كمال شناخته و عبادت نخواهد شد. اگر امام نباشد رابطه بين عالم مادي و دستگاه آفرينش منقطع مي گردد. اشراقات و افاضات عوالم غيبي اولا بر آينه پاك قلب امام و سپس به وسيله او بر دلهاي ساير افراد نازل مي گردد. امام، قلب عالم وجود و رهبر و مربي نوع انسان است و معلوم است كه حضور و غيبت او در تحقق اين آثار تفاوتي ندارد،<ref>دادگستر جهان، همان، ص۱۵۴ .</ref> .
* '''امید بخشی''': فایده وجود امام غایب این است که خود این موضوع که امام حی و زنده داریم و ملجأ و پناهگاه و حافظ شریعت است، مایه امیدواری و آرامش بخش دلهای مسلمین و منتظران آن حضرت است، این امیدواری یکی از بزرگترین اسباب موفقیت و پیشرفت در هدف می‌باشد. هر گروهی که یأس و ناامیدی خانه دل شان را تاریک نموده باشد و چراغ امید و آرزو در آن نتابد، هرگز روی موفقیت را نخواهد دید. آری اوضاع آشفته و اسف بار جهان و سیل بنیان کن مادیّت و کسادی بازار علوم و معارف دینی و محرومیت طبقه ضعیف و توسعه فنون استعمار و جنگ‌های سرد و گرم و مسابقات تسلیحاتی، روشنفکران و خیرخواهان بشر را مضطرب کرده است به طوری که ممکن است گاهی در اصل قابلیت اصلاح بشر تردید نمایند. تنها روزنه امیدی که برای بشر مفتوح است همان انتظار فرج و فرا رسیدن عصر درخشان حکومت توحید و نفوذ قوانین الهی است.


امام سجاد(عليه السلام) فرمودند: ما پيشواي مسلمين و حجت بر اهل عالم و سادات مؤمنين و رهبر نيكان و صاحب اختيار مسلمين هستيم. ما امان اهل زمين هستيم، چنانكه ستارگان امان اهل آسمانند، به واسطه ما است كه آسمان بر زمين فرود نمي آيد مگر وقتي كه خدا بخواهد، به واسطه ما باران رحمت حق نازل و بركات زمين خارج مي شود. اگر ما روي زمين نبوديم اهلش را فرو مي برد و آنگاه فرمود: از روزي كه خدا آدم را آفريده تا حال هيچگاه زمين از حجت خالي نبوده است ولي آن حجت گاهي ظاهر و مشهور و گاهي غايب و مستور مي باشد، تا قيامت نيز از حجت خالي نخواهد شد و اگر امام نباشد خدا پرستش نمي شود.
انتظار فرج است که قلب‌های مأیوس و لرزان را آرامش بخشیده، مرهم دل‌های زخم دار طبقه محروم می‌گردد. نویدهای مسرّت بخش حکومت توحید است که عقاید مؤمنین را نگهداری نموده و در دین پایدارشان می‌کند. ایمان به غلبه حق است که خیرخواهان بشر را به فعالیت و کوشش وادار می‌کند از این جهت در روایات اهل بیت(ع) انتظار فرج، از بهترین عبادات و در ردیف شهادت در راه حق شمرده شده است.<ref>دادگستر جهان همان، ص۱۵۷–۱۵۸. صافی، لطف اللّه، امامت و مهدویت، انتشارات حضرت معصومه، چاپ سوم، ۱۳۷۸، ص۱۵۵–۱۵۶.</ref>


۲- اميد بخشي: فايده ديگر وجود امام غايب اين است كه خود اين موضوع كه امام حي و زنده داريم و ملجأ و پناهگاه و حافظ شريعت است، مايه اميدواري و آرامش بخش دلهاي مسلمين و منتظران آن حضرت است، و اين اميدواري يكي از بزرگترين اسباب موفقيت و پيشرفت در هدف مي باشد. هر گروهي كه يأس و نااميدي خانه دل شان را تاريك نموده باشد و چراغ اميد و آرزو در آن نتابد، هرگز روي موفقيت را نخواهد ديد. آري اوضاع آشفته و اسف بار جهان و سيل بنيان كن ماديّت و كسادي بازار علوم و معارف ديني و محروميت طبقه ضعيف و توسعه فنون استعمار و جنگ هاي سرد و گرم و مسابقات تسليحاتي، روشنفكران و خيرخواهان بشر را مضطرب كرده است به طوري كه ممكن است گاهي در اصل قابليت اصلاح بشر ترديد نمايند. تنها روزنه اميدي كه براي بشر مفتوح است همان انتظار فرج و فرا رسيدن عصر درخشان حكومت توحيد و نفوذ قوانين الهي است.  
* '''پاسداری از آئین خدا''': از آثار وجود امام غایب این است که آن حضرت با بصیرت و بینایی کامل در حل و فصل امور ضروری مردم و دفاع از حوزه مقدس اسلام کوشش می‌نماید، از مشکلات مسلمین گره گشایی می‌کند، از گرفتاران دادرسی می‌کند، اجتماعاتی که به منظور برهم زدن اساس اسلام تأسیس شود متفرق می‌سازد.


انتظار فرج است كه قلب هاي مأيوس و لرزان را آرامش بخشيده، مرهم دل هاي زخم دار طبقه محروم مي گردد. نويدهاي مسرّت بخش حكومت توحيد است كه عقايد مؤمنين را نگهداري نموده و در دين پايدارشان مي كند. ايمان به غلبه حق است كه خيرخواهان بشر را به فعاليت و كوشش وادار مي كند از اين جهت در روايات اهل بيت(ع) انتظار فرج، از بهترين عبادات و در رديف شهادت در راه حق شمرده شده است.<ref>دادگستر جهان همان، ص۱۵۷ ـ ۱۵۸. صافي، لطف اللّه، امامت و مهدويت، انتشارات حضرت معصومه، چاپ سوم، ۱۳۷۸، ص۱۵۵ ـ ۱۵۶.</ref>
فایده وجود امام منحصر به ظهور و قیام او در آخر الزمان و اینکه ظاهراً در کارها تصرف و دخالت داشته باشد نیست، بلکه اشعه معنوی وجود امام هنگامی هم که در پشت ابرهای غیبت پنهان است دارای آثار گوناگونی است.
 
۳- پاسداري از آئين خدا: يكي ديگر از آثار وجود امام عصر اين است كه آن حضرت با بصيرت و بينايي كامل در حل و فصل امور ضروري مردم و دفاع از حوزه مقدسه اسلام كوشش مي نمايد، از مشكلات مسلمين گره گشايي مي كند، از گرفتاران دادرسي مي كند، اجتماعاتي كه به منظور برهم زدن اساس اسلام تأسيس شود متفرق مي سازد.
 
حاصل آنكه: فايده وجود امام منحصر به ظهور و قيام او در آخر الزمان و اينكه ظاهراً در كارها تصرف و دخالت داشته باشد نيست، بلكه اشعه معنوي وجود امام هنگامي هم كه در پشت ابرهاي غيبت پنهان است داراي آثار گوناگوني است. از جلمه: ۱- حفظ نظام عالم و جلوگيري از انقراض نوع بشر، ۲- اميد بخشي به منتظران ظهور، ۳- پاسداري از آئين خدا و حل مسائل و مشكلات ضروري مردم.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==
۱- دادگستر جهان، ابراهيم اميني.


۲- امامت و مهدويت، لطف الله صافي.
== مطالعه بیشتر ==
* دادگستر جهان، ابراهیم امینی.
* امامت و مهدویت، لطف الله صافی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی =کلام
|شاخه فرعی۱ =  
| شاخه فرعی۱ =مهدویت
|شاخه فرعی۲ =  
| شاخه فرعی۲ =اثبات وجود امام زمان(ع)
|شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی نویسنده =  
  | تکمیل =  
| بازبینی = شد
  | اولویت =  
  | تکمیل =
  | کیفیت =  
  | اولویت =ج
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۴۹۱

ویرایش