سؤال

آیا فال حافظ واقعیت دارد؟


معرفی و پیشینه

فال حافظ را پیش‌بینی خیر یا شر بودن نتیجه عملی یا پیشگویی سرنوشت کسی با بهره‌گیری از دیوان حافظ دانسته شده است[۱] فال‌گرفتن یا تفأل به‌معنای پیش‌بینی خوش‌بینانه و امیدبخش درباره امور دانسته شده است؛ برخلاف تَطَیُّر که پیش‌بینی بد داشتن راجع به رخدادهای آینده است.[۲]

گفته شده که در ایران از گذشته فال‌زدن به کتاب، به‌ویژه کتاب‌های مشایخ صوفیه، مانند مثنوی، و کتاب‌های دیگر مانند شاهنامه مرسوم بوده است. از میان کتاب‌های فارسی، فال‌گرفتن با دیوان حافظ شهرت و جایگاه ویژه‌ای یافته و از گذشته میان خاص و عام رایج بوده است. وجود اشاراتی به فال‌زدن و فال در دیوان حافظ را یکی از عوامل روی‌آوردن مردم به فال‌گرفتن از دیوان حافظ دانسته شده است.[۳]

از نظر فقهی

در فرهنگ عامه

برخی فال‌های مشهور

منابع

  1. یاحقی، محمدجعفر، «حافظ، فال»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۴ش، ج۳، ذیل واژه.
  2. طریقه‌دار، ابوالفضل، کندوکاوی درباره‌ استخاره و تفأل، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۷.
  3. یاحقی، «حافظ، فال»، ج۳، ذیل واژه.