غریب الغرباء: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۳۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = امامت خاصه
|شاخه فرعی۲ = سائر ائمه
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا به امام رضا(ع) غریب الغربا می‌گویند؟ آیا این لقب مستند است؟
چرا به امام رضا(ع) غریب الغربا می‌گویند؟ آیا این لقب مستند است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|واژه‌ها}}


== لقب «غریب» در روایات ==
«غریب» به معنای دور شدن، رفتن و پنهان گردیدن، آمده است.<ref>احمد سیاح، فرهنگ جامع نوین، ترجمه السنجر، انتشارات اسلام، تهران، چاپخانه منفرد، ج۲، ص۱۳۹۷.</ref> در روایات، کلمه «غریب» به عنوان لقب [[امام رضا(ع)]] گفته شده و این توصیف بدون کلمه «ِالغُرَبَاء» بوده است. به همین جهت، محققان معتقدند تعبیر «غریب الغرباء» تعبیر روایی نیست و در روایات، تنها تعبیر غریب آمده است:
در روایات از القاب [[امام رضا(ع)]] تنها کلمه «غریب» وجود دارد و در کتب معتبره شیعه نقل شده است، بنابر این لقب غریب الغربا در روایات به این شکل وارد نشده است. در ذیل به دو روایت اشاره می‌شود:
* [[امام صادق(ع)]] فرزندی از فرزندان خود را یاد کرده که در [[خراسان]] کشته می‌شود. امام، پاداش [[زیارت]] این فرزند را (در حالی که با شناخت همراه باشد،) چنین می‌داند که [[روز قیامت]] او را با دست خود گرفته و وارد [[بهشت]] می‌کند. در ادامه روایت، از معنای شناخت پرسیدند و امام صادق(ع)، شناخت را اطاعت از امام رضا(ع) و اینکه او را ولی خداوند، '''غریب''' و [[شهید]] بدانند، دانست.<ref name=":0">شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، مؤسسه انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، قم، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸۴.</ref>
* [[امام صادق(ع)]] فرمودند: «فرزندی از فرزندان من در [[خراسان]] کشته می‌شود که به آن دیار طوس گفته می‌شود، هر کس او را [[زیارت]] کند در حالی که عارف به حق او باشد، [[روز قیامت]] او را با دست خود بگیرم و با خود وارد [[بهشت]] کنم اگر چه دارای [[گناهان کبیره]] باشد، پس سئوال شد، حق معرفت او چیست؟ امام فرمودند: اینکه بدانید او امام مفترض الطاعه و ولی خداست، غریب و [[شهید]] است. هر کس او را زیارت کند در حالی که عارف به حق او باشد [[خداوند]] به او اجر هفتاد شهید از شهیدانی که در رکاب [[رسول خدا(ص)]] شهید شده‌اند، می‌دهد».<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، مؤسسه انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، قم، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸۴.</ref>
* امام رضا(ع): «به خدا قسم از ما [[اهل بیت]] نیست مگر اینکه به قتل می‌رسد و شهید می‌گردد. راوی: آیا شما نیز شهید می‌شوید؟ امام: بلی من به دست شقی‌ترین اهل زمانه خود مسموم می‌گردم، سپس بدنم در غربت دفن می‌گردد. آگاه باشید که هر کس در این غربتم به زیارت من بیاید، خداوند به او اجر صد هزار شهید و صد هزار صدیق و صد هزار [[حج]] و [[عمره]] مقبول و صد هزار مجاهد در راه خدا می‌دهد، هم چنین او در زمره ما اهل بیت محشور شود و در بالاترین درجات بهشت در کنار ما خواهد بود».<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، مؤسسه انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، قم، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۸۵.</ref>
* [[اباصلت]] می‌گوید: از امام رضا(ع) شنیدم که فرمودند: «به خدا قسم از ما [[اهل بیت]] نیست مگر اینکه به قتل می‌رسد و شهید می‌گردد، از او پرسیدم آیا شما نیز شهید می‌گردید؟ ایشان فرمودند: بلی من به دست شقی‌ترین اهل زمانه خود مسموم می‌گردم سپس بدنم در بلاد غربت دفن می‌گردد، آگاه باشید که هر کس در این غربتم به زیارت من بیاید، خداوند به او اجر صد هزار شهید و صد هزار صدیق و صد هزار [[حج]] و [[عمره]] مقبول و صد هزار مجاهد در راه خدا می‌دهد، هم چنین او در زمره ما اهل بیت محشور شود و در بالاترین درجات بهشت در کنار ما خواهد بود».<ref>همان.</ref>
 
== مراد از لفظ غریب ==
«غریب» از ماده «غ-ر-ب» است به معنای «دور شد و رفت به آن سو، پنهان گردید، غائب شد»، خود «غریب»، مصدر و به معنای «مسافر، دور شونده» به کار می‌رود.<ref>احمد سیاح، فرهنگ جامع نوین، ترجمه السنجر، انتشارات اسلام، تهران، چاپخانه منفرد، ج۲، ص۱۳۹۷.</ref> در نتیجه به مسافری که از وطن خود دور شده و از اهل و فامیل خود جدا شود «غریب» می‌گویند، در عرف نیز همین معنا به کار می‌رود و به کسی که از خانه و کاشانه خود دور شده و در آن دیار از فامیل و اقوام کسی را نداشته باشد «غریب» می‌گویند.


در این روایات نیز همین معنا به نظر می‌رسد، زیرا امام رضا(ع) از خانه و کاشانه خود و از میان فامیل و خویشان که در [[مدینه]] بودند جدا شده و به دستور [[مأمون عباسی]] به به اجبار به خراسان فراخوانده شد و زمانی که توسط مأمون مسموم گشتند، هیچ‌کس از اهل بیت و خانواده حضرت در کنار ایشان نبودند و تنها در لحظات آخر عمر شریفشان، فرزند عزیزش [[امام جواد(ع)]] بر بالین پدر حاضر شده است.<ref>قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ناشر: انتشارات نسیم حیات، چاپ آرمان، قم، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۳۸۴.</ref>
امام رضا(ع) به جهت اینکه از وطن و از میان خویشانش که در [[مدینه]] بودند، جدا شده و به اجبار به خراسان رفته و در آنجا درگذشت و دفن گردید، غریب خوانده شد.<ref>قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ناشر: انتشارات نسیم حیات، چاپ آرمان، قم، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۳۸۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = امامت خاصه
| شاخه فرعی۲ = امام رضا(ع)
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = -
  | شناسه = -
خط ۳۰: خط ۲۷:
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | بازبینی =
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ب
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:امام رضا(ع)]]