غار حرا: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:غار حرا.jpg|بندانگشتی| تصویری از ورودی غار حرا]]

== موقعیت جفرافیایی ==

شکل کوه مخروطی است و از دیگر کوه‌هایی که شهر مکه بر دامنه آنها واقع شده، مستقل است. در حالی که کوه‌های اطراف مکه از سمت شمال تا حدود شهر جده، واقع در هفتاد کیلومتری مکه، امتداد دارند. اکنون، حراء را در چهار تا شش کیلومتری مکه (مسجدالحرام) می‌دانند. حراء امروزه، به‌سبب توسعه شهر مکه، داخل شهر قرار گرفته و ساختمان‌های مسکونی آن را احاطه کرده است. از عجایب غار حراء، این است که انتهای آن کاملاً به سوی مسجدالحرام و کعبه، و دهانه آن تقریباً به سمت بیت‌المقدّس است. از بالای کوه حراء مسجدالحرام و گلدسته‌ها دیده می‌شوند. وسعت دهانه غار به اندازه‌ای است که یک شخص متوسط القامت می‌تواند از آن عبور کند و در آنجا به نماز بایستد. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن است، اما گرمای سوزان به آن نفوذ نمی‌کند. نخستین کسی که در کوه حراء اعتکاف نمود، عبدالمطلب، نیای پیامبر، بود.<ref>حشمتی، فریده، «حرا»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ذیل مدخل.</ref>

حراء، نام کوه و غاری مقدس در شمال شرقی مکه که نخستین‌بار وحی در آنجا بر حضرت محمد(ص) نازل شد. کوه حرا با بلندی ۶۳۴ متر، بر سر راه منی به عرفات واقع است. برخی از مفسران بر این باورند که کوه حرا در سرزمین مقدس فاران (پاران) واقع است که بر پایهٔ ''تورات'' در کوه‌های آن سرزمین بر موسی(ع) و برخی دیگر از پیامبران یهود، وحی نازل شده است. از این‌رو، این سرزمین نزد یهودیان مقدس بوده است. به نوشتهٔ یاقوت، فاران یکی از نامهای شهر مکه بوده است. در ''تورات'' نیز روایت شده است هنگامی‌که هاجر و پسرش اسماعیل(ع) از ابراهیم(ع) جدا شدند، در دشت فاران اقامت کردند و در آنجا زمانی‌که از شدت تشنگی، هاجر بیم مرگ اسماعیل را داشت، چشمهٔ آبی پدیدار شد. پیش از بعثت حضرت محمد(ص) این کوه نزد مردم مکه مقدس شمرده می‌شد و اعتکاف و عبادت در آن غار، در میان مردم قریش مرسوم بوده است. حضرت محمد(ص) نیز پیش از بعثت یک ماه در سال به‌ویژه ماه رمضان برای عبادت و عزلت به کوه حرا می‌رفت و در آنجا معتکف می‌شد. در مدتی که محمد(ص) در این غار به عبادت می‌پرداخت، خدیجه(ع)، همسرش برای او آب و غذا می‌برد. محمد(ص) هر مستمندی را که نزدش می‌رفت، اطعام می‌کرد و پس از پایان اعتکاف و پیش از رفتن به خانه به زیارت کعبه می‌شتافت.

[[پرونده:کوه نور.jpg|بندانگشتی| کوه نور]]

این کوه که یکی از مکان‌های مقدس مکه و از آثار مذهبی باقی مانده از عصر رسالت به‌شمار می‌رود، در شمال شرق مکه واقع شده و دویست متر از سطح دریا ارتفاع دارد. بر روی این کوه، گیاه یا آبی دیده نمی‌شود. غار حِرا محل عبادت رسول خدا (صلی الله علیه وآله) بوده و آن حضرت چندی از ایام سال، بهویژه ماه مبارک رمضان را در آن بسر می‌برده است. در همین غار بود که نخستین بار بر رسول خدا (صلی الله علیه وآله) وحی نازل شد و پنج آیه آغازین سوره علق برای آن حضرت فرود آمد: " اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ * خَلَقَ اْلإِنْسانَ مِنْ عَلَق * اقْرَأْ وَ رَبُّکَ اْلأَکْرَمُ * الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ". بنابراین، این غار از بهترین و متبرّک‌ترین نقاط مکه محسوب می‌شود؛ جایی که مسلمانان آگاه و توانمند برای زیارت بدانجا می‌روند و در آنجا نماز می‌گزارند.<ref>جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکّه و مدینه، ص۱۵۸.</ref>