automoderated، ناظمان (CommentStreams)
۱۵٬۲۱۳
ویرایش
عفو و عتاب پیامبر(ص) از سوی خداوند در آیه ۴۳ سوره توبه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۱
، ۲۲ دسامبر ۲۰۲۳ابرابزار
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| (۲۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۵: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{جعبه اطلاعات آیه | |||
| عنوان =آیه ۴۳ سوره توبه | |||
| تصویر =آیه ۴۳ توبه.png | |||
| توضیح تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| واقع در سوره = توبه | |||
| شماره آیه =۴۳ | |||
| جزء =۱۰ | |||
| شأن نزول = | |||
| مکان نزول =مدینه | |||
| موضوع =عتاب پیامبر(ص) توسط خداوند | |||
| درباره = | |||
| سایر = | |||
| آیات مرتبط =آیه ۱ سوره تحریم، آیه ۶۳ سوره انفال، آیه ۱۴۷ سوره بقره. | |||
}} | |||
آیه ۴۳ سوره توبه، بیانگر بازخواست خداوند از پیامبر(ص) است که چرا به عده‌ای، پیش از آنکه راستگویان و دروغگویان مشخص شوند، اجازه داد که در جنگ تبوک شرکت نکنند. | |||
در جنگ تبوک، عده‌ای نزد پیامبر آمدند و با آوردن بهانه‌هایی عذر خواستند که در جنگ شرکت نکنند. پیامبر(ص) به آنها اجازه داد که در جنگ شرکت نکنند و خداوند در این آیه در مقام دعا می‌فرماید خداوند تو را ببخشد و در ادامه پیامبر(ص) را مورد عتاب و سؤال قرار می‌دهد که چرا به آنها قبل اینکه راستگویان و دروغگویانشان معلوم شود اجازه عدم شرکت در جنگ را دادی. | |||
مفسران در اینجا فعل پیامبر(ص) را نه کاری خلاف و گناه، که [[ترک اولی]] می‌دانند که بهتر بود پیامبر به آنان اجازه نمی‌داد تا نفاق آنها روشن شود یا اینکه پیامبر بنا بر تشخیص خود عمل نمی‌کرد و تا آمدن وحی منتظر می‌ماند. | |||
== شناخت آیه == | |||
مفسران ذیل آیه ۴۳ سوره توبه گفته‌اند گروهی از منافقان نزد پیامبر آمدند و پس از بیان عذرهای گوناگون و حتی سوگند خوردن، اجازه خواستند که آنها را از شرکت در جنگ تبوک معذور دارد، و پیامبر به این عده اجازه داد. خداوند در این آیه مورد بحث پیامبرش را مورد عتاب قرار می‌دهد و می‌گوید: که چرا به آنها اجازه دادی که از شرکت در میدان جهاد خودداری کنند. چرا نگذاشتی آنها که راست می‌گویند از آنها که دروغ می‌گویند شناخته شوند" و به ماهیت آنها پی بری<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۴۲۸.</ref> | |||
== متن آیه == | === متن آیه === | ||
{{قرآن بزرگ|عَفَا اللَّهُ | {{قرآن بزرگ|عَفَا اللَّهُ عَنْکَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّیٰ یَتَبَیَّنَ لَکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْکَاذِبِینَ | ||
| سوره = توبه | | سوره = توبه | ||
| آیه = ۴۳ | | آیه = ۴۳ | ||
| ترجمه = (ای رسول) خدا تو را ببخشاید چرا پیش از آنکه دروغگویان از راستگویان بر تو معلوم شوند به آنها اجازه دادی؟ | | ترجمه = (ای رسول) خدا تو را ببخشاید چرا پیش از آنکه دروغگویان از راستگویان بر تو معلوم شوند به آنها اجازه دادی؟ | ||
}} | }} | ||
== معنای عتاب به پیامبر(ص) == | |||
در اینکه معنای عتاب این آیه چه است و اینکه آیا رفتار پیامبر(ص) گناه یا کار خلاف یا ترک اولی یا هیچ‌کدام بوده میان مفسران اختلاف است. بیشتر مفسران این فعل پیامبر را حداکثر ترک اولی می‌دانند که این کار پیامبر نگذاشت دروغگویی و نفاق منافقان زودتر عیان شود. که اگر اجازه برای عدم شرکت در جنگ را نمی‌داد، آنان زودتر رسوا می‌شدند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۷، ص۴۲۸.</ref> | |||
این آیه | برخی از این آیه بنفع صدور گناه از پیامبر(ص) استدلال کرده‌اند و گفته‌اند که از معنای بخشش خداوند برمی‌آید که پیامبر گناه صغیره‌ای انجام داده است که خداوند اینگونه در آیه می‌گوید خدا تو را ببخشد.<ref>زمخشری، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۲، ص: ۲۷۴</ref> اما مفسران پاسخ داده‌اند که از سیاق آیه چنین چیزی در نمی‌آید و غرض چیز دیگری است. درست است که خطاب به پیامبر است اما عتاب جدی نیست و آنچه که مهم است، روشن شدن راستگویان و دروغگویان است؛ نه اینکه پیامبر مرتکب فعل حرامی شده باشد، که حرام یعنی معصیت و نافرمانی؛ بلکه حداکثر چیزی که می‌توان برداشت کرد، ترک اولی است. از این جهت که پیامبر کار نادرستی انجام نداد، بلکه کار بهتری را ترک کرد. و به تشخیص و اجتهاد خودش عمل نمود.<ref>طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۹، ص ۳۸۲. | ||
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۴۲۸.</ref> | |||
از بیان برخی مفسران اینطور برداشت می‌شود که پیامبر پیش از آمدن وحی نظرش را گفته است حال آنکه باید منتظر وحی می‌ماند و عتاب در آیه مورد بحث از همین جهت است.<ref>میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ج۴، ص۱۴۰.</ref> | |||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
* کعبی، زین‌العابدین عبدعلی، [https://noorlib.ir/book/info/52278/آيات-عتاب-الانبياء-عليهم-السلام-في-القرآن-الكريم آیات عتاب الانبیاء علیهم السلام فی القرآن الکریم]، کربلا، العتبة الحسینیة المقدسة، ۱۴۳۷ق. | |||
* شریفی اصفهانی، مهین، «[https://ensani.ir/fa/article/157150/جستاری-در-خطابهای-عتاب-آمیز-خداوند-به-پیامبر-ص- جستاری در خطابهای عتاب‌آمیز خداوند به پیامبر(ص)]»، در مقالات و بررسی‌ها، ۱۳۸۱، شماره ۷۲. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۸: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||