۲٬۱۵۱
ویرایش
←سند حدیث
(←شش خصلت ناروا: اصلاح ارقام) |
|||
| (۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== متن حدیث == | == متن حدیث == | ||
{{عربی بزرگ|علی(ع): إِنَّ اللَّهَ يُعَذِّبُ السِّتَّةَ بِالسِّتَّةِ الْعَرَبَ بِالْعَصَبِيَّةِ وَ الدَّهَاقِينَ بِالْكِبْرِ وَ الْأُمَرَاءَ بِالْجَوْرِ وَ الْفُقَهَاءَ بِالْحَسَدِ وَ التُّجَّارَ بِالْخِيَانَةِ وَ أَهْلَ الرَّسَاتِيقِ بِالْجَهْلِ | {{عربی بزرگ|علی(ع): إِنَّ اللَّهَ يُعَذِّبُ السِّتَّةَ بِالسِّتَّةِ الْعَرَبَ بِالْعَصَبِيَّةِ وَ الدَّهَاقِينَ بِالْكِبْرِ وَ الْأُمَرَاءَ بِالْجَوْرِ وَ الْفُقَهَاءَ بِالْحَسَدِ وَ التُّجَّارَ بِالْخِيَانَةِ وَ أَهْلَ الرَّسَاتِيقِ بِالْجَهْلِ<ref>کليني، محمد بن یعقوب، الکافي، تهران، دار الکتب الاسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۶۲، حدیث۱۷۰.</ref> | ||
خداوند شش گروه را به خاطر داشتن شش خصلت ناروا، کيفر می‌کند: عرب را به داشتن خوي عصبيّت(نژاد پرستي)، کدخدایان را به داشتن خوي تکبّر، حاکمان را به خوي ستمگري، دانشمندان را به خوي حسادت، بازرگانان را به خوي خيانت، روستائيان را به جهالت. | خداوند شش گروه را به خاطر داشتن شش خصلت ناروا، کيفر می‌کند: عرب را به داشتن خوي عصبيّت(نژاد پرستي)، کدخدایان را به داشتن خوي تکبّر، حاکمان را به خوي ستمگري، دانشمندان را به خوي حسادت، بازرگانان را به خوي خيانت، روستائيان را به جهالت.}} | ||
== سند حدیث == | == سند حدیث == | ||
[[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] سند حدیث را ضعیف دانسته است.<ref>مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۲۶، ص۲۷.</ref> این روایت به جهت ذکر نشدن نام برخی راویان، [[مرفوع]] است و مرفوع بودن حدیث یکی از دلایل ضعف روایت است.<ref>سند، محمد، بحوث فی مبانی علم الرجال، قم، مدین، چاپ دوم، ۱۴۲۹ق، ص۴۱.</ref> | [[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] سند حدیث را ضعیف دانسته است.<ref>مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۲۶، ص۲۷.</ref> این روایت به جهت ذکر نشدن نام برخی راویان، [[حدیث مرفوع|مرفوع]] است و مرفوع بودن حدیث یکی از دلایل ضعف روایت است.<ref>سند، محمد، بحوث فی مبانی علم الرجال، قم، مدین، چاپ دوم، ۱۴۲۹ق، ص۴۱.</ref> | ||
== شش خصلت ناروا == | == شش خصلت ناروا == | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
تکبر، بزرگ شمردن خود نسبت به دیگران و کوچک شمردن سایرین با گفتار یا رفتار است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، تهران، نشر کتاب، ۱۴۰۴ق، ص۴۲۱ </ref> هرگاه این باور در رفتار و گفتار آدمی خود نمایی کند، متکبر نامیده می‌شود.<ref>نراقی، ملا احمد، جامع السعادات، معراج السعاده، مشهد، انتشارات ندای اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ص۱۷۶. شجاعی، محمد، مقالات، انتشارات سروش، ج۲، ص ۳۰۶.</ref> | تکبر، بزرگ شمردن خود نسبت به دیگران و کوچک شمردن سایرین با گفتار یا رفتار است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، تهران، نشر کتاب، ۱۴۰۴ق، ص۴۲۱ </ref> هرگاه این باور در رفتار و گفتار آدمی خود نمایی کند، متکبر نامیده می‌شود.<ref>نراقی، ملا احمد، جامع السعادات، معراج السعاده، مشهد، انتشارات ندای اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ص۱۷۶. شجاعی، محمد، مقالات، انتشارات سروش، ج۲، ص ۳۰۶.</ref> | ||
از آنجا که ریاست نیازمند گنجایش روح خاصی است، آلودگی به خوی تکبّر در آنان فراهم است و آنان باید بیش از دیگران مراقب خود باشند. | از آنجا که ریاست نیازمند گنجایش روح خاصی است، آلودگی به خوی تکبّر در آنان فراهم است و آنان باید بیش از دیگران مراقب خود باشند. [[علی(ع)]] به مالک اشتر فرمود: {{نقل قول|هر گاه رياست ترا بخودبينى افكند و بازگو كند براى تو بزرگى و تكبر را پس نگاه كن ببزرگى پادشاهى خدا كه بالاتر از تو است.<ref>مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، مبیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۷۴، ص۲۵۸.</ref>}} | ||
'''۳. ستمگری حاکمان''' | '''۳. ستمگری حاکمان''' | ||
حاکمان و فرماندهان کشور، دارای قدرت و إعمال نظر هستند. زمینه ستمگری در آنان بیش از دیگران فراهم | حاکمان و فرماندهان کشور، دارای قدرت و إعمال نظر هستند. زمینه ستمگری در آنان بیش از دیگران فراهم است.<ref>مازندرانى، محمد صالح بن احمد، شرح الكافي-الأصول و الروضة-، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ق، ج۱۲، ص۱۷۸.</ref> از همین رو آنان باید بیش از دیگران مراقب باشند تا بر کسی ستم روا ندارند و صد البته حاکمان عادلی نیز همواره بوده‌اند و اینگونه روایات به معنای ذاتی بودن خوی ستمگری در حاکمان و فرماندهان نیست. | ||
'''۴. حسادت دانشمندان''' | '''۴. حسادت دانشمندان''' | ||
چون نعمت دانش، بیش از هر نعمت دیگری جاذبه دارد، زمینه حسادت در دانشمندان نیز بیش از دیگران است. | چون نعمت دانش، بیش از هر نعمت دیگری جاذبه دارد، زمینه حسادت در دانشمندان نیز بیش از دیگران است. [[امیرالمؤمنین|امیرالمؤمنین(ع)]] فرمود: {{نقل قول| اى طالب علم علم را فضايل بسيار هست. علم مانند آدمى است كه سر او تواضع با خدا و خلق است و چشم علم بيزارى از حسد است... .<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۸.</ref>}} | ||
'''۵. خیانت بازرگانان''' | '''۵. خیانت بازرگانان''' | ||