۶٬۸۱۴
ویرایش
(←روایات) |
(←روایات) |
||
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== دلیل عقلی بر ضرورت حکومت دینی == | == دلیل عقلی بر ضرورت حکومت دینی == | ||
عقل، وجود حکومت را برای جلوگیری از هرج و مرج ناشی از تزاحم و تلاقی منافع انسانها و پرهیز از هر گونه اختلاف و به منظور تأمین نظم اجتماعی لازم و ضروری میشمارد. اجتماعی بودن انسان از یک سوء و طبع استخدامگر انسان که طالب برتری و به خدمت گرفتن دیگران در جهت منافع خویش است از سوی دیگر ضرورت وجود قانون و حکومت را برای جلوگیری از اختلاف، تشتت و هرج و مرج و ایجاد نظم و امنیت در جامعه، به اثبات میرساند، و این ضرورت مخصوص به زمان و مکان خاصی نیست و تمام زمانها و مکانها را در بر میگیرد. | عقل، وجود حکومت را برای جلوگیری از هرج و مرج ناشی از تزاحم و تلاقی منافع انسانها و پرهیز از هر گونه اختلاف و به منظور تأمین نظم اجتماعی لازم و ضروری میشمارد. اجتماعی بودن انسان از یک سوء و طبع استخدامگر انسان که طالب برتری و به خدمت گرفتن دیگران در جهت منافع خویش است از سوی دیگر ضرورت وجود قانون و حکومت را برای جلوگیری از اختلاف، تشتت و هرج و مرج و ایجاد نظم و امنیت در جامعه، به اثبات میرساند، و این ضرورت مخصوص به زمان و مکان خاصی نیست و تمام زمانها و مکانها را در بر میگیرد.<ref>جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، قم، مرکز نشر اسراء، ۱۳۷۹ش، ص۷۵-۷۶.</ref> | ||
و از آنجا که خداوند مسائل اجتماعی را به حال خود واگذار ننموده و اراده خداوند بر این تعلّق گرفته که وسایل تکامل مادی و معنوی جامعه را فراهم کند و این امر بدون وجود حکومت و دستگاه حاکمه صالح میسر نیست، ضرورت حکومت اسلامی که در راستای تأمین مصالح مادی و معنوی گام بردارد اثبات میگردد. علاوه بر این که ماهیت قوانین اسلام خود بیانگر ضرورت وجود حکومت اسلامی اسلامی است. | و از آنجا که خداوند مسائل اجتماعی را به حال خود واگذار ننموده و اراده خداوند بر این تعلّق گرفته که وسایل تکامل مادی و معنوی جامعه را فراهم کند و این امر بدون وجود حکومت و دستگاه حاکمه صالح میسر نیست، ضرورت حکومت اسلامی که در راستای تأمین مصالح مادی و معنوی گام بردارد اثبات میگردد. علاوه بر این که ماهیت قوانین اسلام خود بیانگر ضرورت وجود حکومت اسلامی اسلامی است.<ref>جوادی آملی، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، ص۷۵-۷۶.</ref> | ||
نگاهی گذرا به احکام و قوانین اسلام همچون جهاد، دفاع، قضاوت و اجرای حدود و… حاکی از آن است اجرا و تحقق آنها بدون ایجاد حکومت ممکن نیست و اگر اسلام نظارت و ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر و جهاد و دفاع دارد، اگر حدود و مقررات و قوانین اجتماعی و جامع دارد، این نشان میدهد که اسلام یک تشکیلات همهجانبه و یک حکومت است. اگر اسلام آمده است تا جلوی همه مکتبهای باطل را بگیرد و تجاوز و طغیان طواغیت را در هم کوبد، چنین انگیزهای، بدون حکومت و چنین هدفی، بدون سیاست هرگز ممکن نیست».<ref>جوادی آملی، | نگاهی گذرا به احکام و قوانین اسلام همچون جهاد، دفاع، قضاوت و اجرای حدود و… حاکی از آن است اجرا و تحقق آنها بدون ایجاد حکومت ممکن نیست و اگر اسلام نظارت و ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر و جهاد و دفاع دارد، اگر حدود و مقررات و قوانین اجتماعی و جامع دارد، این نشان میدهد که اسلام یک تشکیلات همهجانبه و یک حکومت است. اگر اسلام آمده است تا جلوی همه مکتبهای باطل را بگیرد و تجاوز و طغیان طواغیت را در هم کوبد، چنین انگیزهای، بدون حکومت و چنین هدفی، بدون سیاست هرگز ممکن نیست».<ref>جوادی آملی، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، ص۷۵-۷۶.</ref> بر این اساس [[امام خمینی]] فرمودند: | ||
{{نقل قول|نهاد حکومت، آن قدر اهمیت دارد که نه تنها در اسلام حکومت وجود دارد، بلکه اسلام چیزی جز حکومت نیست و احکام شرعی، قوانینی است که یکی از شئون حکومت است. بدین ترتیب، حاکمیت اسلامی و بسط عدالت، مطلوب بالذات و احکام مطلوب بالعرض است و مقصود از آنها اجرای حکومت است.<ref>امام خمینی، سید روحالله، کتاب البیع، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۴۷۲.</ref>}} | {{نقل قول|نهاد حکومت، آن قدر اهمیت دارد که نه تنها در اسلام حکومت وجود دارد، بلکه اسلام چیزی جز حکومت نیست و احکام شرعی، قوانینی است که یکی از شئون حکومت است. بدین ترتیب، حاکمیت اسلامی و بسط عدالت، مطلوب بالذات و احکام مطلوب بالعرض است و مقصود از آنها اجرای حکومت است.<ref>امام خمینی، سید روحالله، کتاب البیع، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۴۷۲.</ref>}} | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[[امام علی(ع)]] ضرورت تشکیل حکومت را در پاسخ شعار خوارج که میگفتند «سخن حقی است که از آن اراده باطل شده، آری درست است، فرمانی جز فرمان خدا نیست، ولی اینها میگویند زمامداری جز برای خدا نیست، در حالی که مردم به زمامداری نیک یا بد، نیازمندند.».<ref>نهج البلاغه، خطبه ۴۱.</ref> این سخن [[امام علی(ع)]] به خوبی نشانگر ضرورت حکومت است و این که جامعه نمیتواند بدون حکومت و حاکم به حیات خویش ادامه دهد و دچار هرج و مرج میگردد و حتی حاکم بد از جامعه بدون حکومت که با هرج و مرج رو به روست، بهتر است. | [[امام علی(ع)]] ضرورت تشکیل حکومت را در پاسخ شعار خوارج که میگفتند «سخن حقی است که از آن اراده باطل شده، آری درست است، فرمانی جز فرمان خدا نیست، ولی اینها میگویند زمامداری جز برای خدا نیست، در حالی که مردم به زمامداری نیک یا بد، نیازمندند.».<ref>نهج البلاغه، خطبه ۴۱.</ref> این سخن [[امام علی(ع)]] به خوبی نشانگر ضرورت حکومت است و این که جامعه نمیتواند بدون حکومت و حاکم به حیات خویش ادامه دهد و دچار هرج و مرج میگردد و حتی حاکم بد از جامعه بدون حکومت که با هرج و مرج رو به روست، بهتر است. | ||
همچنین در روایت دیگری | همچنین در روایت دیگری امام علی(ع)، بعد از ذکر آیاتی از قرآن از جمله آیه ۲۴ [[سوره انفال]] و آیه ۱۷۹ [[سوره بقره]]، ضرورت وجود حکومت و حاکم عادل مورد تأکید قرار گرفته است: «در این آیات روشنترین دلیل است بر این که برای امت لازم است امامی باشد که امر آنها را بر پا کند و امر و نهی کند و حدود را اقامه کند و با دشمنان بجنگد و غنائم را تقسیم نموده و واجبات را بر پا نماید و آنچه در آن صلاح آنهاست به آنها بشناساند و از چیزهایی که ضرر آنها در آن است بر حذر دارد، چون امر و نهی یکی از اسباب بقای مردم است و الاّ رغبت و ترس از بین رفته و هیچکس از گناه بازنمیایستد و نظام جامعه فاسد میشود و این سبب هلاک بندگان میگردد».<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۴۱.</ref>{{پایان پاسخ}} | ||
{{پایان پاسخ}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} |
ویرایش