شکایت حضرت زهرا(س) از فقر: تفاوت میان نسخه‌ها

شکایت حضرت زهرا(س) از فقر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۷

۴۳۳ بایت حذف‌شده ، ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲

بدون خلاصۀ ویرایش

A.rezapour

automoderated، ناظمان (CommentStreams)

۱۵٬۱۶۱

ویرایش

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 {{شروع متن}}
 {{سوال}}
-این روایت چگونه با عصمت حضرت زهرا (سلام الله علیها) سازگار است؟ آیا حضرت زهرا به خاطر فقر علی «ع» گله و شکایت می‌کرده است؟ روایات در این زمینه زیاد است از جمله:
+روایاتی که حضرت زهرا(س) از فقر شکایت می‌کند صحیح است و در صورت صحت، با عصمت و زهد و ساده‌زیستی ایشان منافات ندارد؟
-۱ـ «مَعْقِلُ بْنُ یَسَارٍ وَ أَبُو قُبَیْلٍ وَ ابْنُ إِسْحَاقَ وَ حَبِیبُ بْنُ أَبِی ثَابِتٍ وَ عِمْرَانُ بْنُ حُصَیْنٍ وَ ابْنُ غَسَّانَ وَ الْبَاقِرُ «ع» مَعَ اخْتِلَافِ الرِّوَایَاتِ وَ اتِّفَاقِ الْمَعْنَی أَنَّ النِّسْوَه قُلْنَ یَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ خَطَبَکِ فُلَانٌ وَ فُلَانٌ فَرَدَّهُمْ أَبُوکِ وَ زَوَّجَکِ عَائِلًا فَدَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ صفَقَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ زَوَّجْتَنِی عَائِلًا فَهَزَّ رَسُولُ اللَّهِ بِیَدِهِ مِعْصَمَهَا وَ قَالَ لَا یَا فَاطِمَه وَ لَکِنْ زَوَّجْتُکِ أَقْدَمَهُمْ سِلْماً وَ أَکْثَرَهُمْ عِلْماً وَ أَعْظَمَهُمْ حِلْماً …» ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج‏۳، ص۳۴۴.
-۲ـ «نَقَلْتُ مِنْ مَنَاقِبِ الْخُوَارِزْمِیِّ عَنْ بُرَیْدَه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صقُمْ بِنَا یَا بُرَیْدَه نَعُودُ فَاطِمَه فَلَمَّا أَنْ دَخَلْنَا عَلَیْهَا أَبْصَرَتْ أَبَاهَا دَمَعَتْ عَیْنَاهَا قَالَ مَا یُبْکِیکِ یَا ابْنَتِی قَالَتْ قِلَّه الطُّعْمِ وَ کَثْرَه الْهَمِّ وَ شِدَّه السُّقْمِ قَالَ لَهَا أَمَا وَ اللَّهِ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِمَّا تَرْغَبِینَ إِلَیْهِ یَا فَاطِمَه أَمَا تَرْضَیْنَ أَنِّی زَوَّجْتُکِ خَیْرَ أُمَّتِی أَقْدَمَهُمْ سِلْماً وَ أَکْثَرَهُمْ عِلْماً وَ أَفْضَلَهُمْ حِلْماً وَ اللَّهِ إِنَّ ابْنَیْکَ سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّه» اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، ج‏۱، ص۱۴۹.
-این روایات که حاکی از شکایت حضرت زهراست، چگونه با زهد و ساده زیستی آن بزرگوار قابل جمع است؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
 {{درگاه|فاطمی}}
-پاسخ اجمالی:
-سند روایت اول مرسل و مشتمل بر افراد مجهول و مهمل است، علاوه بر اینکه در متن آن جمله ای که دال بر شکایت حضرت باشد وجود ندارد، روایت دوم نیز دارای سندی ضعیف و متعارض با روایات بسیاری است که در زمینهٔ زندگانی زاهدانه حضرت زهرا (سلام الله علیها) و قناعت ایشان وارد شده است.
+== روایات ==
+۱ـ «مَعْقِلُ بْنُ یَسَارٍ وَ أَبُو قُبَیْلٍ وَ ابْنُ إِسْحَاقَ وَ حَبِیبُ بْنُ أَبِی ثَابِتٍ وَ عِمْرَانُ بْنُ حُصَیْنٍ وَ ابْنُ غَسَّانَ وَ الْبَاقِرُ «ع» مَعَ اخْتِلَافِ الرِّوَایَاتِ وَ اتِّفَاقِ الْمَعْنَی أَنَّ النِّسْوَه قُلْنَ یَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ خَطَبَکِ فُلَانٌ وَ فُلَانٌ فَرَدَّهُمْ أَبُوکِ وَ زَوَّجَکِ عَائِلًا فَدَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ صفَقَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ زَوَّجْتَنِی عَائِلًا فَهَزَّ رَسُولُ اللَّهِ بِیَدِهِ مِعْصَمَهَا وَ قَالَ لَا یَا فَاطِمَه وَ لَکِنْ زَوَّجْتُکِ أَقْدَمَهُمْ سِلْماً وَ أَکْثَرَهُمْ عِلْماً وَ أَعْظَمَهُمْ حِلْماً …» ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج‏۳، ص۳۴۴.
-پاسخ تفصیلی:
+۲ـ «نَقَلْتُ مِنْ مَنَاقِبِ الْخُوَارِزْمِیِّ عَنْ بُرَیْدَه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صقُمْ بِنَا یَا بُرَیْدَه نَعُودُ فَاطِمَه فَلَمَّا أَنْ دَخَلْنَا عَلَیْهَا أَبْصَرَتْ أَبَاهَا دَمَعَتْ عَیْنَاهَا قَالَ مَا یُبْکِیکِ یَا ابْنَتِی قَالَتْ قِلَّه الطُّعْمِ وَ کَثْرَه الْهَمِّ وَ شِدَّه السُّقْمِ قَالَ لَهَا أَمَا وَ اللَّهِ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِمَّا تَرْغَبِینَ إِلَیْهِ یَا فَاطِمَه أَمَا تَرْضَیْنَ أَنِّی زَوَّجْتُکِ خَیْرَ أُمَّتِی أَقْدَمَهُمْ سِلْماً وَ أَکْثَرَهُمْ عِلْماً وَ أَفْضَلَهُمْ حِلْماً وَ اللَّهِ إِنَّ ابْنَیْکَ سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّه» اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، ج‏۱، ص۱۴۹.
-قبل از پاسخ به دو روایت فوق باید بگوییم بر فرض صحت صدور هر دو روایت این مسئله هیچ تنافی با عصمت ندارد، چرا که شکایت کردن از فقر یا گرسنگی ربطی به عصمت ندارد.
+== بررسی سند و دلالت روایات ==
+سند روایت اول مرسل و مشتمل بر افراد مجهول و مهمل است، علاوه بر اینکه در متن آن جمله ای که دال بر شکایت حضرت باشد وجود ندارد، روایت دوم نیز دارای سندی ضعیف و متعارض با روایات بسیاری است که در زمینهٔ زندگانی زاهدانه حضرت زهرا (سلام الله علیها) و قناعت ایشان وارد شده است.
-اما برای بررسی هرچه بهتر، دو روایت را به صورت جداگانه پاسخ می‌دهیم.
+بر فرض صحت صدور هر دو روایت این مسئله هیچ تنافی با عصمت ندارد، چرا که شکایت کردن از فقر یا گرسنگی ربطی به عصمت ندارد.
-روایت اول
+'''روایت اول'''
 سند روایت:
@@ خط ۳۳: / خط ۲۷: @@
 دلالت روایت:
-اما در مورد متن آن با صرف نظر از ضعف سند، باید گفت که از متن روایت جمله ای که از آن شکایت حضرت زهرا (سلام الله علیها) استفاده شود وجود ندارد، بلکه بعد از ورود پیامبر، حضرت زهرا (سلام الله علیها) کلام زنان قریش را به حضرت عرض کردند و پیامبر در پاسخ فضایلی را برای امیرالمؤمنین «ع» شمردند که این روایت هم بیشتر از این جهت بررسی شده و در باب‌هایی مطرح شده که در آنها اشاره به فضایل حضرت علی «ع» شده است.
+اما در مورد متن آن با صرف نظر از ضعف سند، باید گفت که از متن روایت جمله ای که از آن شکایت حضرت زهرا (سلام الله علیها) استفاده شود وجود ندارد، بلکه بعد از ورود پیامبر، حضرت زهرا (س) کلام زنان قریش را به حضرت عرض کردند و پیامبر در پاسخ فضایلی را برای امیرالمؤمنین «ع» شمردند که این روایت هم بیشتر از این جهت بررسی شده و در باب‌هایی مطرح شده که در آنها اشاره به فضایل حضرت علی «ع» شده است.
-روایت دوم
+'''روایت دوم'''
 سند روایت: