شفاعت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۷۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
شفاعت با مشتقات خود، سی و یک مرتبه در قرآن تکرار شده است و فقط در یک مورد معنای اصطلاحی خود را ندارد که به معنای زوج آمده است. در دوازده آیه، مورد مستقیم خطاب به کفار است. در سه مورد از قول کفار نقل می‌کند. در پنج مورد، خطاب عام است که تلویحاً به کفار توجه دارد یا درباره معاد صحبت می‌کند. در چهار مورد از خداوند صحبت می‌کند و تنها در یک مورد مؤمنان خطاب قرار می‌گیرند که درباره معاد است. شفاعت در قرآن، سه بار با کلمه «ولی» (سرپرست و یاور)، یک بار با «حمیم» (دوست)، و یک بار با «خُلة» (دوست) آمده است.
شفاعت با مشتقات خود، سی و یک مرتبه در قرآن تکرار شده است و فقط در یک مورد معنای اصطلاحی خود را ندارد که به معنای زوج آمده است. در دوازده آیه، مورد مستقیم خطاب به کفار است. در سه مورد از قول کفار نقل می‌کند. در پنج مورد، خطاب عام است که تلویحاً به کفار توجه دارد یا درباره معاد صحبت می‌کند. در چهار مورد از خداوند صحبت می‌کند و تنها در یک مورد مؤمنان خطاب قرار می‌گیرند که درباره معاد است. شفاعت در قرآن، سه بار با کلمه «ولی» (سرپرست و یاور)، یک بار با «حمیم» (دوست)، و یک بار با «خُلة» (دوست) آمده است.


برخی با توجه با آیاتی که شفاعت را رد می‌کنند می گویند: «با باز بودن راه شفاعت آئين و شريعت در نظر عامه‏ سست می‌‏شود و احكام دگرگون مي‌گردد و اين بر خلاف حكمت بعثت پيمبران و تشريع شرايع است بلكه منشأ اختلال نظم و ترويج گناه می‌گردد چنان كه در بعضى از امم كه به اين آرزوها مغرورند ديده می‌شود و چه بسا اينگونه مغروران از مردمى كه دين بر آنها حاكم نيست و تنها قوانين و و جدان بر آنها حكومت می‌كند گناه و قانون شكنی‌شان بيشتر می‌گردد زيرا اينها به اميد و اتكاء بشفاعت شافعين سد وجدان را مانند حدود دين درهم می‌شكنند و به هر گناهى خود را می‌‏آلايند و از هر اقدام بخير و توجه بصلاح و اصلاحى وامانده می‌گردند. از سوى ديگر نااميدى و يأس، مجرم و گناهكار را بيشتر بجرم و گناه می‌‏آلايد و از توجه بخير باز مي‌دارد و بر شقاوتش می‌افزايد، گر چه در توبه بروى همه باز است، ولى توبه كه برگشت و تحول و انقلاب كامل است براى همه يكباره آسان نيست مگر آنكه اميد به دستگيرى و كشش حق و نمايندگان او آهسته آهسته گناهكار را مستعد توبه گرداند، و در ميان بيم و اميد او را از يأس و تسليم به شر و غرور و سركشى بر خير، بدارد، پس اصل شفاعت محدود، و نويد بآن از اصول خير و رحمت و تربيت است.»<ref>پرتوى از قرآن، ج۱، ص۱۵۰</ref>
برخی با توجه با آیاتی که شفاعت را رد می‌کنند می‌گویند: «با باز بودن راه شفاعت آئين و شريعت در نظر عامه‏ سست می‌‏شود و احكام دگرگون مي‌گردد و اين بر خلاف حكمت بعثت پيمبران و تشريع شرايع است بلكه منشأ اختلال نظم و ترويج گناه می‌گردد چنان كه در بعضى از امم كه به اين آرزوها مغرورند ديده می‌شود و چه بسا اينگونه مغروران از مردمى كه دين بر آنها حاكم نيست و تنها قوانين و و جدان بر آنها حكومت می‌كند گناه و قانون شكنی‌شان بيشتر می‌گردد زيرا اينها به اميد و اتكاء بشفاعت شافعين سد وجدان را مانند حدود دين درهم می‌شكنند و به هر گناهى خود را می‌‏آلايند و از هر اقدام بخير و توجه بصلاح و اصلاحى وامانده می‌گردند. از سوى ديگر نااميدى و يأس، مجرم و گناهكار را بيشتر بجرم و گناه می‌‏آلايد و از توجه بخير باز مي‌دارد و بر شقاوتش می‌افزايد، گر چه در توبه بروى همه باز است، ولى توبه كه برگشت و تحول و انقلاب كامل است براى همه يكباره آسان نيست مگر آنكه اميد به دستگيرى و كشش حق و نمايندگان او آهسته آهسته گناهكار را مستعد توبه گرداند، و در ميان بيم و اميد او را از يأس و تسليم به شر و غرور و سركشى بر خير، بدارد، پس اصل شفاعت محدود، و نويد بآن از اصول خير و رحمت و تربيت است.»<ref>پرتوى از قرآن، ج۱، ص۱۵۰</ref>


=== شفاعت منحصر در خداوند ===
=== شفاعت منحصر در خداوند ===
در بیشتر آیات مربوط به شفاعت، به‌طور کل این امر از غیر خداوند سلب شده و آن را تنها، منحصر به خداوند می‌داند. این آیات، شفیع را در برابر خدا قرار می‌دهد. به مشرکین می‌گوید شما هیچ شفیع و یاوری ندارید. هیچ دوست و کمک کننده ای ندارید که شما را از عتاب دوزخ، نجات دهد. هیچ‌کس قدرت آن را ندارد تا شما را از عدل خداوند، کنار کشد و به تعبیر دیگر، امر حسابرسی، به شما تعلق نگیرد. هیچ احدی، اینگونه قدرتی ندارد و خدا هم چنین قدرتی به کسی تفویض نکرده است. نه به جانداری و نه به بی جانی. این امر، مخصوص اوست. به پیامبر به صراحت می‌گوید که به صراحت بگوید این، تنها از آن خداست.
در بیشتر آیات مربوط به شفاعت، به‌طور کل این امر از غیر خداوند سلب شده و آن را تنها، منحصر به خداوند می‌داند. این آیات، شفیع را در برابر خدا قرار می‌دهد. به مشرکین می‌گوید شما هیچ شفیع و یاوری ندارید. هیچ دوست و کمک کننده‌ای ندارید که شما را از عتاب دوزخ، نجات دهد. هیچ‌کس قدرت آن را ندارد تا شما را از عدل خداوند، کنار کشد و به تعبیر دیگر، امر حسابرسی، به شما تعلق نگیرد. هیچ احدی، اینگونه قدرتی ندارد و خدا هم چنین قدرتی به کسی تفویض نکرده است. نه به جانداری و نه به بی جانی. این امر، مخصوص اوست.


آیات در مورد انکار شفاعت غیر خداوند:
آیات در مورد انکار شفاعت غیر خداوند:
خط ۴۵: خط ۴۵:
نُه آیه در قرآن وجود دارد که شفاعت را منوط به اذن خداوند می‌داند:
نُه آیه در قرآن وجود دارد که شفاعت را منوط به اذن خداوند می‌داند:


مفسرین با تمسک به این آیات، اصل را بر وجود شفاعت گذاشته‌اند و وجود شفیع را ازبدیهیات دین گرفته‌اند.«شفاعت» در معنى صحيحش براى حفظ همين تعادل است، و وسيله‏‌اى است براى بازگشت گناهكاران و آلودگان، و در معنى غلط و نادرستش موجب تشويق و جرات بر گناه است‏.»<ref>تفسیر نمونه،ج۱،ص۲۲۳</ref>
مفسرین با تمسک به این آیات، اصل را بر وجود شفاعت گذاشته‌اند و وجود شفیع را ازبدیهیات دین گرفته‌اند. «شفاعت» در معنى صحيحش براى حفظ همين تعادل است، و وسيله‏‌اى است براى بازگشت گناهكاران و آلودگان، و در معنى غلط و نادرستش موجب تشويق و جرات بر گناه است‏.»<ref>تفسیر نمونه،ج۱،ص۲۲۳</ref>


{{قرآن|مَن ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ|ترجمه=کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟|سوره=بقره|آیه=۲۵۵}}
{{قرآن|مَن ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ|ترجمه=کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟|سوره=بقره|آیه=۲۵۵}}
خط ۶۴: خط ۶۴:


{{قرآن|فَمَا تَنفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ|ترجمه=از اين رو شفاعت شفاعت‌كنندگان به حال آنها سودى نمى‌بخشد.|سوره=مدثر|آیه=۴۸}}
{{قرآن|فَمَا تَنفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ|ترجمه=از اين رو شفاعت شفاعت‌كنندگان به حال آنها سودى نمى‌بخشد.|سوره=مدثر|آیه=۴۸}}
چند استثناء در آیات وجود دارد: ۱- اذن خداوند ۲- رضایت خداوند ۳- شهادت به حق ۴- عهد با او.


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
== مطالعه بیشتر ==
۱. ن
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۱۴۷

ویرایش