شاگردی جابر بن حیان نزد امام صادق(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
آیا جابر بن حیان، شیمیدان مسلمان، شاگرد امام صادق(ع) بوده است؟
آیا جابر بن حیان، شیمیدان مسلمان، شاگرد امام صادق(ع) بوده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}'''شاگردی جابر بن حیان نزد امام صادق(ع)''' هرچند نزد تعدادی از محققان پذیرفته شده، در تحقیقات جدید مورد مناقشه قرار گرفته است. در این تحقیقات، با نقد درونی رسائل جابر، به این نتیجه رسیده‌اند که این مطلب که جابر در سدۀ دوم می‌زیسته و شاگرد امام جعفر صادق‌(ع) بوده حقیقت ندارد.
 
دلایل مخالفان شاگردی جابر نزد امام صادق(ع) این است که در منابع معتبر، به‌ويژه منابع درجه اول، شاگردی چنين شخصى نزد امام و حتى حضور واقعی او در حلقه‌های علمى و دينی شيعيان آن حضرت تأييد نشده است. آنچنان که در كهن‌ترين و معتبرترين منابع رجالى و فهرستی شيعه، از قبيل كتاب رجال نجاشى و رجال و فهرست شيخ طوسى و رجال كَشّى هيچ ذكرى از فردى به نام جابر بن حيان در ميان نيست.
 
در مقابل، محققانی شاگردی جابر نزد امام صادق(ع) را، بنا بر منابعی که از قرن چهارم به بعد این موضوع را نقل کرده‌اند، پذیرفته‌اند؛ سید محسن امین و مرتضی مطهری. مطهری با تکیه بر نظر ابن‌ندیم، که جابر را از شاگردان امام صادق(ع) دانسته، می‌گوید که او کیمیاوی و شیمیدان و شاگرد امام صادق(ع) بوده است. مطهری با تأکید بر وجود مجهولات راجع به جابر بن حیان و اینکه در کتاب‌های شیعه اسمی از او نیست، باز هم او را از شاگردان مبرّز امام صادق(ع) بر می‌شمرد.
 
==زندگی جابر بن حیان==
==زندگی جابر بن حیان==
ابو عبدالله جابِرِ بْنِ حَیّان، که با نسبت‌های ازدی، کوفی و طوسی و لقب صوفی خوانده شده است، دانشمند علم کیمیا و فیلسوف شیعی سدۀ دوم هجری قمری است. مجموعۀ بزرگی از آثار در کیمیا و فلسفۀ طبیعی به او منسوب شده است.<ref>کوهکن، رضا، «جابر بن حیان»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۷، ذیل واژه.</ref> از نظر محققان، اطلاعات منابع کهن درباره جابر یکدست نیست و در خود آنها نشانه‌هایی از شک در واقعیت وجود جابر است.<ref>کوهکن، «جابر بن حیان»، ج۱۷، ذیل واژه.</ref>  
ابو عبدالله جابِرِ بْنِ حَیّان، که با نسبت‌های ازدی، کوفی و طوسی و لقب صوفی خوانده شده است، دانشمند علم کیمیا و فیلسوف شیعی سدۀ دوم هجری قمری است. مجموعۀ بزرگی از آثار در کیمیا و فلسفۀ طبیعی به او منسوب شده است.<ref>کوهکن، رضا، «جابر بن حیان»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۷، ذیل واژه.</ref> از نظر محققان، اطلاعات منابع کهن درباره جابر یکدست نیست و در خود آنها نشانه‌هایی از شک در واقعیت وجود جابر است.<ref>کوهکن، «جابر بن حیان»، ج۱۷، ذیل واژه.</ref>  
۶٬۸۱۴

ویرایش