شأن نزول آیه «سأل سائل بعذاب واقع»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(جایگزینی متن - ' | ارجاعات =' به ' | ارجاعات = | بازبینی نویسنده = ')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
شأن نزول آیه {{قرآن|سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ}} چیست؟ آیا در زمان پیامبر اکرم(ص) هم عذاب نازل شد؟
شأن نزول آیه {{قرآن|سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ}} چیست؟ آیا در زمان پیامبر اکرم(ص) هم عذاب نازل شد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}'''شأن نزول آیه «سأل سائل بعذاب واقع»''' را برخی مفسران به غدیرخم مرتبط دانسته‌اند که فردی که امامت امام علی(ع) را نپذیرفته بود، درخواست عذاب کرد و همانجا عذابی نازل شد.
بسیاری از مفسران و محدثان در شأن نزول آیه {{قرآن|سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ|ترجمه=تقاضاکننده‌ای تقاضای عذابی کرد که واقع شد!|سوره=معارج|آیه=۱}} گفته‌اند: هنگامی که [[حضرت محمد(ص)]] بر اساس [[وحی]] الهی [[حضرت علی(ع)]] را در روز [[غدیر خم]] به جانشینی خود منصوب کرد، چیزی نگذشت که موضوع غدیر خم در شهرها و مناطق منتشر شد.


شخصی به نام نعمان بن حارث فهری خدمت پیامبر اکرم(ص) رسید و عرض کرد: تو به ما دستور دادی که به یگانگی خدا و این که تو فرستاده او هستی شهادت دهیم، ما هم شهادت دادیم. سپس دستور به [[جهاد]]، [[حج]]، [[روزه]]، [[نماز]] و [[زکات]] را دادی، ما همه این‌ها را نیز پذیرفتیم، ولی به اینها راضی نشدی تا این که این جوان را به جانشینی خود منصوب کردی، و گفتی: «مَن کُنتُ مَولاهُ فَعَلِیٌّ مَولاهُ» آیا این سخنی از ناحیه خودت است یا از سوی خداوند است؟! پیامبر(ص) فرمود: «قسم به خدایی که معبودی جز او نیست، این از ناحیه خداوند است.»
== متن و ترجمه آیه ==
{{قرآن بزرگ|سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ
| سوره = معراج
| آیه = ۱
| ترجمه = تقاضاکننده‌ای تقاضای عذابی کرد که واقع شد!
}}


نعمان روی برگرداند در حالی که می‌گفت: خداوندا! اگر این سخن حق است و از ناحیه تو، سنگی از آسمان بر ما بباران! این‌جا بود که سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و او را کشت و در همین هنگام آیه یک از سوره معارج نازل گشت.<ref>ر. ک. طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق، ج۹–۱۰، ص۵۲۹.</ref>
== شأن نزول ==
[[پرونده:سوره معارج.jpg|صفحه نخست از سوره معارج|250px|جایگزین=صفحه نخست از سوره معارج|بندانگشتی]]
برخی از مفسران و محدثان در شأن نزول آیه ۱ [[سوره معراج]] گفته‌اند هنگامی که [[حضرت محمد(ص)]] بر اساس [[وحی]] الهی [[حضرت علی(ع)]] را در روز [[غدیر خم]] به جانشینی خود منصوب کرد، چیزی نگذشت که موضوع غدیر خم در شهرها و مناطق منتشر شد. شخصی به نام نعمان بن حارث فهری خدمت پیامبر اکرم(ص) رسید و عرض کرد: تو به ما دستور دادی که به یگانگی خدا و این که تو فرستاده او هستی شهادت دهیم، ما هم شهادت دادیم. سپس دستور به [[جهاد]]، [[حج]]، [[روزه]]، [[نماز]] و [[زکات]] را دادی، ما همه این‌ها را نیز پذیرفتیم، ولی به اینها راضی نشدی تا این که این جوان را به جانشینی خود منصوب کردی، و گفتی: «مَن کُنتُ مَولاهُ فَعَلِیٌّ مَولاهُ» آیا این سخنی از ناحیه خودت است یا از سوی خداوند است؟! پیامبر(ص) فرمود: «قسم به خدایی که معبودی جز او نیست، این از ناحیه خداوند است.» نعمان روی برگرداند در حالی که می‌گفت: خداوندا! اگر این سخن حق است و از ناحیه تو، سنگی از آسمان بر ما بباران! این‌جا بود که سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و او را کشت و در همین هنگام آیه یک از سوره معارج نازل گشت.<ref>ر. ک. طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق، ج۹–۱۰، ص۵۲۹.</ref>


[[قرآن]] ضمن تهدید و هشدار به کافران و مشرکان زمان پیامبر(ص) به آنان گوشزد می‌کند که اگر بر لجاجت و کفرشان پافشاری کنند به سرنوشت افراد مشرکی که در قرون گذشته توسط عذاب خدا هلاک شدند، دچار می‌کند: {{قرآن|أَفَلَمْ یَهْدِ لَهُمْ کَمْ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُمْ مِنَ الْقُرُونِ یَمْشُونَ فِی مَسَاکِنِهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لأولِی النُّهَی|ترجمه=آیا برای هدایت آنان کافی نیست که بسیاری از نسلهای پیشین را [که طغیان و فساد کردند] هلاک نمودیم‏، و اینها در مسکن‌های [ویران شده‏] آنان راه می‌روند! مسلّماً در این امر، نشانه‌های روشنی برای خردمندان است‏.|سوره=طه|آیه=۱۲۸}} بنابر این خداوند هرگاه اراده کند هر قوم و فردی را در هر زمان و مکانی با انواع عذاب، مجازات می‌کند.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۱۷، ص۱۷۳–۱۷۷.</ref>
[[قرآن]] ضمن تهدید و هشدار به کافران و مشرکان زمان پیامبر(ص) به آنان گوشزد می‌کند که اگر بر لجاجت و کفرشان پافشاری کنند به سرنوشت افراد مشرکی که در قرون گذشته توسط عذاب خدا هلاک شدند، دچار می‌کند: {{قرآن|أَفَلَمْ یَهْدِ لَهُمْ کَمْ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُمْ مِنَ الْقُرُونِ یَمْشُونَ فِی مَسَاکِنِهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لأولِی النُّهَی|ترجمه=آیا برای هدایت آنان کافی نیست که بسیاری از نسلهای پیشین را [که طغیان و فساد کردند] هلاک نمودیم‏، و اینها در مسکن‌های [ویران شده‏] آنان راه می‌روند! مسلّماً در این امر، نشانه‌های روشنی برای خردمندان است‏.|سوره=طه|آیه=۱۲۸}} بنابر این خداوند هرگاه اراده کند هر قوم و فردی را در هر زمان و مکانی با انواع عذاب، مجازات می‌کند.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۱۷، ص۱۷۳–۱۷۷.</ref>
خط ۱۸: خط ۲۴:
* محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، الطبعه الثانیه، ۱۳۹۴ ق، ج۲۰، ص۵.
* محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، الطبعه الثانیه، ۱۳۹۴ ق، ج۲۰، ص۵.
* ناصر مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲۵، ص۶.
* ناصر مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲۵، ص۶.
* عروسی هویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، ج۲، ذیل سوره معارج.
* بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ذیل سوره معارج.
* قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا، کنز الدقائق و بحرالغرائب، ج، ذیل سوره معارج ۱۳.
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = آیات و سوره‌ها
| شاخه فرعی۱ = آیات و سوره‌ها
|شاخه فرعی۲ = شأن نزول
| شاخه فرعی۲ = شأن نزول
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
۱۵٬۲۲۷

ویرایش