سیر تاریخی حرم پیامبر(ص) و ائمه(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷: خط ۱۷:
== حرم امام علی(ع) ==
== حرم امام علی(ع) ==
[[پرونده:تصویری قدیمی از حرم امام علی(ع).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی از حرم امام علی(ع)]]
[[پرونده:تصویری قدیمی از حرم امام علی(ع).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی از حرم امام علی(ع)]]
امیر المؤمنین علی(ع) در سال ۴۰ هجری قمری به شهادت رسید. مرقد شریف ایشان تا پایان دولت بنی امیّه مخفی بود تا از جسارت بنی امیّه و خوارج در امان بماند.
امام علی(ع) در سال ۴۰ قمری به شهادت رسید. مدفن او تا پایان دوره [[بنی‌امیه|امویان]] مخفی بود تا از تخریب به دست بنی‌امیه و خوارج در امان بماند.<ref>بلاذری، أحمد بن یحیی بن جابر، انساب الأشراف، تحقیق سهیل زكار و ریاض زركلی، بیروت، دار الفكر، ۱۴۱۷ق. ج۲، ص ۴۹۷.</ref>


بعد از روی کار آمدن بنی عبّاس آن مرقد نورانی توسط امام صادق(ع) آشکار گردید. داوود بن علی عبّاسی متوفای ۱۳۳ اوّلین کسی است که صندوقی برای قبر پاک امام نصب کرد. وقتی حکومت عبّاسیان تثبیت شد و شیعیان از جسارت آنها به قبر امام هراسیدند از زیارت آن خودداری کردند تا اینکه باز مکان آن مخفی بماند. در زمان هارون الرشید در اثر کرامتی که از این مرقد آشکار شد باز این مکان نمایان شد. هارون برای مرقد شریف احترام گذاشت و قبر پاک علی(ع) را عمارت نمود و برای آن قبّه ای از گل سرخ ساخت که چهار در داشت. این عمارت را منسوب به سالهای ۱۷۰ یا ۱۷۵ می‌دانند. در سال ۲۸۰ محمّد بن زید الداعی از حاکمان حکومت خود مختار علویان طبرستان برای قبر شریف گنبد و دیوار و صحن ساخت چرا که ساختمان هارون الرشید توسط متوکل خلیفه دیگر عباسی خراب شده بود. در سال ۳۶۹ عضد الدوله دیلمی از سلاطین آل بویه حرم شریف را باز سازی و ساختمان حرم را از نو بنیان نهاد. این عمارت در دوران سلاطین دیگر آل بویه و بنی عبّاس و ایلخانان، تعمیرات و اصلاحات زیادی به خود دید. در سال ۷۵۵ عمارت عضد الدوله در حادثه آتش‌سوزی خراب شد؛ لذا در سال ۷۶۰ توسط ایلخانان بنای جدیدی ایجاد شد. در دوره صفوی شاه عبّاس اوّل عمارت ایلخانان را اصلاح و روضه منوره و گنبد مطهره و صحن شریف را تعمیر نمود. در سال ۱۰۴۲ تا ۱۰۴۵ عمارت پنجمی بر روی قبر شریف از نو بنیان نهاده شد و همین عمارت تا کنون پایدار مانده است. این بازسازی توسط شاه صفی پسر شاه عبّاس اوّل صورت گرفت چرا که در اثر گذشت روزگار شکافهایی در گنبد به وجود آمده بود و صحن حرم تنگ بود. در سال ۱۳۱۵ نیز توسط سلطان عبد الحمید عثمانی اصلاحاتی در حرم علوی ایجاد شد. در دوران عثمانی توسط دولت عثمانی و دولتهای افشاریه و قاجاریه ایران چندین بار اصلاحات متعددی در حرم ایجاد شده است. بعد از تجزیه عثمانی و تشکیل کشور جدید عراق بیشتر تعمیرات توسط ثروتمندان مؤمن صورت گرفته است نه دولتها.<ref>محقق ورسی، نجف اشرف در ادوار زمان، مشهد مقدس، انتشارات محبّ، ۱۳۵۷، صص ۲۳–۳۵.</ref>
بعد از روی کار آمدن بنی‌عباس، قبر امام علی(ع) توسط امام صادق(ع) آشکار شد. داود بن علی عباسی (درگذشته ۱۳۳ق) اولین کسی است که صندوقی بر قبر امام علی(ع) نصب کرد. وقتی حکومت عباسیان تثبیت شد و شیعیان از اهانت آنان به قبر امام(ع) نگران شدند از زیارت آن خودداری کردند. این موضوع موجب شد تا باز مکان قبر مخفی بماند.<ref>محقق ورسی، رجبعلی، نجف اشرف در ادوار زمان، مشهد مقدس، انتشارات محبّ، ۱۳۵۷ش، ص۲۳–۳۵.</ref> در زمان هارون الرشید، در اثر کرامتی که از مرقد امام علی(ع) آشکار شد، مکان آن دوباره مشخص شد. هارون، بین سال‌های ۱۷۰ تا ۱۷۵ق، به این مرقد احترام گذاشت و آن را بازسازی و برای آن گنبدی ساخت که چهار در داشت.<ref>محقق ورسی، نجف اشرف در ادوار زمان، ۱۳۵۷ش، ص۲۳–۳۵.</ref>
 
در سال ۲۸۰ق، محمد بن زید الداعی، از حاکمان علوی طبرستان، برای قبر امام علی(ع) گنبد، دیوار و صحن ساخت؛ زیرا ساختمان دوران هارون الرشید توسط متوکل عباسی خراب شده بود. در سال ۳۶۹ق، عضدالدوله دیلمی، از سلاطین آل‌بویه ساختمان حرم را از نو بنیان نهاد.در سال ۷۵۵ق، عمارت عضدالدوله در حادثه آتش‌سوزی خراب شد؛ به همین دلیل در سال ۷۶۰ق ایلخانان مغول بنای جدیدی برای آن ایجاد کردند.<ref>محقق ورسی، نجف اشرف در ادوار زمان، ۱۳۵۷ش، ص۲۳–۳۵.</ref>
 
در دوره صفوی شاه عبّاس اوّل عمارت ایلخانان را اصلاح و روضه منوره و گنبد مطهره و صحن شریف را تعمیر نمود. در سال ۱۰۴۲ تا ۱۰۴۵ عمارت پنجمی بر روی قبر شریف از نو بنیان نهاده شد و همین عمارت تا کنون پایدار مانده است. این بازسازی توسط شاه صفی پسر شاه عبّاس اوّل صورت گرفت چرا که در اثر گذشت روزگار شکافهایی در گنبد به وجود آمده بود و صحن حرم تنگ بود. در سال ۱۳۱۵ نیز توسط سلطان عبد الحمید عثمانی اصلاحاتی در حرم علوی ایجاد شد. در دوران عثمانی توسط دولت عثمانی و دولتهای افشاریه و قاجاریه ایران چندین بار اصلاحات متعددی در حرم ایجاد شده است. بعد از تجزیه عثمانی و تشکیل کشور جدید عراق بیشتر تعمیرات توسط ثروتمندان مؤمن صورت گرفته است نه دولتها.<ref>محقق ورسی، نجف اشرف در ادوار زمان، مشهد مقدس، انتشارات محبّ، ۱۳۵۷، صص ۲۳–۳۵.</ref>


== مرقد ائمهٔ بقیع(ع) ==
== مرقد ائمهٔ بقیع(ع) ==
۶٬۸۱۴

ویرایش