سوره احزاب: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۶۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۱ اکتبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
قبل از پاسخ، لازم است گفته شود که در بسیاری از آیات یا سور قرآن از واقعه خاصی صحبت نمی‌کند، بلکه سور قرآن متشکّل از وقایع و حوادث گوناگون است و موضوعات متعدّدی در آن‌ها آمده است؛ ولی نام سوره‌های قرآن اغلب به‌خاطر آن واقعه خاصّی‌که در آن آمده، نام‌گذاری شده است مانند سوره احزاب که شرح جنگ احزاب در آن است و نام «احزاب» برای آن تعیین شده است.
سوره احزاب در مدینه نازل شده است و دارای ۷۳ آیه است.


== محتوای سوره احزاب ==
== محتوای سوره احزاب ==
سوره احزاب در مدینه نازل شده است و دارای ۷۳ آیه است.<ref>ابوعلی الفضل الطبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات مکتبه المرعشی، ۱۴۰۳ ق، ج۴، ص۳۳۴.</ref> و بخش مهمّی از این سوره به ماجرای جنگ‌احزاب (خندق) می‌پردازد، و این سوره یکی از پربارترین سوره‌های قرآن مجید است و مسائل متنوع و بسیار مهمّی را دربردارد که به‌صورت خلاصه بیان می‌گردد:
و بخش مهمّی از این سوره به ماجرای جنگ‌احزاب (خندق) می‌پردازد، و این سوره یکی از پربارترین سوره‌های قرآن مجید است و مسائل متنوع و بسیار مهمّی را دربردارد که به‌صورت خلاصه بیان می‌گردد:<ref>ابوعلی الفضل الطبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات مکتبه المرعشی، ۱۴۰۳ ق، ج۴، ص۳۳۴.</ref>


== ۱ـ جنگ احزاب ==
== جنگ احزاب ==
مهم‌ترین بخش سوره احزاب مربوط به جنگ احزاب و حوادث تکان دهنده آن، پیروزی اعجاب‌آمیز مسلمین بر کفار، کارشکنی‌ها، بهانه‌جویی‌های گوناگون منافقان و پیمان‌شکنی آنان می‌باشد.
مهم‌ترین بخش سوره احزاب مربوط به جنگ احزاب و حوادث تکان دهنده آن، پیروزی اعجاب‌آمیز مسلمین بر کفار، کارشکنی‌ها، بهانه‌جویی‌های گوناگون منافقان و پیمان‌شکنی آنان می‌باشد.


خط ۱۷: خط ۱۷:
آیات (۲۵–۹) سوره احزاب، شرح واقعه جنگ احزاب است و از آیه ۲۵ تا ۲۷ مربوط به غزوه بنی‌قریظه است<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۳ ق، ج۱۶، ص۲۹۱.</ref> که پس از پایان جنگ احزاب، پیامبر - صلی الله علیه و آله وسلم- مأمور شد حساب یهود بنی قریظه را که عامل اصلی جنگ احزاب بودند و مشرکان عرب را در این جنگ پشتیبانی کرده بود، روشن سازد که پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله وسلم- و لشکریانش فاتح این نبرد بودند.
آیات (۲۵–۹) سوره احزاب، شرح واقعه جنگ احزاب است و از آیه ۲۵ تا ۲۷ مربوط به غزوه بنی‌قریظه است<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۳ ق، ج۱۶، ص۲۹۱.</ref> که پس از پایان جنگ احزاب، پیامبر - صلی الله علیه و آله وسلم- مأمور شد حساب یهود بنی قریظه را که عامل اصلی جنگ احزاب بودند و مشرکان عرب را در این جنگ پشتیبانی کرده بود، روشن سازد که پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله وسلم- و لشکریانش فاتح این نبرد بودند.


== ۲ـ احکام فقهی ==
== احکام فقهی ==
در این سوره چند حکم فقهی آمده است که بخش مهمّی از آن‌ها به پیامبر(ص) و همسران او اختصاص دارد از جمله:
در این سوره چند حکم فقهی آمده است که بخش مهمّی از آن‌ها به پیامبر(ص) و همسران او اختصاص دارد از جمله:


== اول: رفتارهای زنان پیامبر(ص) ==
=== اول: رفتارهای زنان پیامبر(ص) ===
خداوند متعال زنان رسول خدا- صلی الله علیه و آله وسلم- را متفاوت با دیگر زنان می‌داند واین یعنی اطرافیان بزرگان دین و حاکم اسلامی بایستی بیشتر از بقیه مراقب رفتارها و خواسته‌های مادی خود باشند، لذا فرمود: «ای همسران پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و این برای خدا آسان است‏. و هر کس از شما برای خدا و پیامبرش خضوع کند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهیم ساخت‏، و روزی پرارزشی برای او آماده کرده‌ایم‏. ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از آنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونه‌ای هوس‌انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید!»<ref>. احزاب / ۳۲ – ۳۰.</ref>
خداوند متعال زنان رسول خدا- صلی الله علیه و آله وسلم- را متفاوت با دیگر زنان می‌داند واین یعنی اطرافیان بزرگان دین و حاکم اسلامی بایستی بیشتر از بقیه مراقب رفتارها و خواسته‌های مادی خود باشند، لذا فرمود: «ای همسران پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و این برای خدا آسان است‏. و هر کس از شما برای خدا و پیامبرش خضوع کند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهیم ساخت‏، و روزی پرارزشی برای او آماده کرده‌ایم‏. ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از آنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونه‌ای هوس‌انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید!»<ref>. احزاب / ۳۲ – ۳۰.</ref>


== دوم: اطاعت محض از رسو خدا(ص) ==
=== اطاعت محض از رسول خدا(ص) ===
مؤمنان واقعی کسانی هستند که تابع محض باشند و اعتراضی بر دستورات دین نداشته باشند: «هیچ مرد و زن با ایمانی حق ندارد هنگامی که خدا و پیامبرش امری را لازم بدانند، اختیاری [در برابر فرمان خدا] داشته باشد؛ و هر کس نافرمانی خدا و رسولش را کند، به گمراهی آشکاری گرفتار شده است‏!»<ref>. احزاب / ۳۶.</ref>
مؤمنان واقعی کسانی هستند که تابع محض باشند و اعتراضی بر دستورات دین نداشته باشند: «هیچ مرد و زن با ایمانی حق ندارد هنگامی که خدا و پیامبرش امری را لازم بدانند، اختیاری [در برابر فرمان خدا] داشته باشد؛ و هر کس نافرمانی خدا و رسولش را کند، به گمراهی آشکاری گرفتار شده است‏!»<ref>. احزاب / ۳۶.</ref>


== سوم: ازدواج با همسر فرزند خوانده خود بعد از طلاق ==
=== ازدواج با همسر فرزند خوانده خود بعد از طلاق ===
نمونه آن داستان زید (پسر خوانده رسول خدا(ص)) که همسرش را طلاق داد و سپس پیامبر(ص) با همسر طلاق یافته او ازدواج کرد و پاسخ اشکالات منافقین در این مورد، داوند در این باره می‌فرمایند: «[به خاطر بیاور] زمانی را که به آن کس که خداوند به او نعمت داده بود و تو نیز به او نعمت داده بودی به فرزند خوانده‌ات (زید) می‌گفتی‏: همسرت را نگاه‌دار و از خدا بپرهیز! [و پیوسته این امر را تکرار می‌کردی‏]؛ و در دل چیزی را پنهان می‌داشتی که خداوند آن را آشکار می‌کند؛ و از مردم می‌ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسی‏! هنگامی که زید نیازش را از آن زن به سرآورد [و از او جدا شد]، ما او را به همسری تو درآوردیم تا مشکلی برای مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‌های شان -هنگامی که طلاق گیرند- نباشد؛ و فرمان خدا انجام شدنی است [و سنّت غلط تحریم این زنان باید شکسته شود]»<ref>. احزاب / ۳۷.</ref>
نمونه آن داستان زید (پسر خوانده رسول خدا(ص)) که همسرش را طلاق داد و سپس پیامبر(ص) با همسر طلاق یافته او ازدواج کرد و پاسخ اشکالات منافقین در این مورد، داوند در این باره می‌فرمایند: «[به خاطر بیاور] زمانی را که به آن کس که خداوند به او نعمت داده بود و تو نیز به او نعمت داده بودی به فرزند خوانده‌ات (زید) می‌گفتی‏: همسرت را نگاه‌دار و از خدا بپرهیز! [و پیوسته این امر را تکرار می‌کردی‏]؛ و در دل چیزی را پنهان می‌داشتی که خداوند آن را آشکار می‌کند؛ و از مردم می‌ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسی‏! هنگامی که زید نیازش را از آن زن به سرآورد [و از او جدا شد]، ما او را به همسری تو درآوردیم تا مشکلی برای مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‌های شان -هنگامی که طلاق گیرند- نباشد؛ و فرمان خدا انجام شدنی است [و سنّت غلط تحریم این زنان باید شکسته شود]»<ref>. احزاب / ۳۷.</ref>


== چهارم: احکامی درباره طلاق و عدّه ==
=== احکامی درباره طلاق و عدّه ===
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که با زنان با ایمان ازدواج کردید و قبل از همبستر شدن طلاق دادید، عدّه‌ای برای شما بر آنها نیست که بخواهید حساب آن را نگاه دارید؛ آنها را با هدیه مناسبی بهره‌مند سازید و بطرز شایسته‌ای رهای شان کنید.»<ref>. احزاب / ۴۹.</ref>
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که با زنان با ایمان ازدواج کردید و قبل از همبستر شدن طلاق دادید، عدّه‌ای برای شما بر آنها نیست که بخواهید حساب آن را نگاه دارید؛ آنها را با هدیه مناسبی بهره‌مند سازید و بطرز شایسته‌ای رهای شان کنید.»<ref>. احزاب / ۴۹.</ref>


== پنجم: حجاب و پوشش ==
=== حجاب و پوشش ===
«ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب‌ها [چادر یا روسری‌های بلند] خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است‏؛ [و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده توبه کنند] خداوند همواره آمرزنده رحیم است‏.»<ref>. احزاب / ۵۹.</ref>
«ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب‌ها [چادر یا روسری‌های بلند] خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است‏؛ [و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده توبه کنند] خداوند همواره آمرزنده رحیم است‏.»<ref>. احزاب / ۵۹.</ref>


== ۳ـ آیه تطهیر ==
== آیه تطهیر ==
اشاره به تطهیر ساحت اهل بیت پیامبر(ص) می‌باشد که این آیه هم دلیل بر امامت ائمه هدی علیهم السلام است و هم دلیل بر عصمت آن حضرات: {{قرآن|إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا}}<ref>. احزاب / ۳۳.</ref> خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد.
اشاره به تطهیر ساحت اهل بیت پیامبر(ص) می‌باشد که این آیه هم دلیل بر امامت ائمه هدی علیهم السلام است و هم دلیل بر عصمت آن حضرات: {{قرآن|إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا}}<ref>. احزاب / ۳۳.</ref> خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد.


۱۵٬۱۴۷

ویرایش