automoderated، دیوان‌سالاران، مدیران
۷٬۲۳۰
ویرایش
سخت‌ترین مصیبت کربلا برای امام حسین(ع) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۹ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۸
، ۱۹ دسامبر ۲۰۲۱بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|امام حسین}} | |||
مصیبت‌های [[کربلا]] هرکدام به نوعی برای [[امام حسین(ع)]] سخت و جانکاه بوده است. [[شهادت]] فرزندان، برادران، یاران، تشنگی و اسارت خانواده‌اش همه برای امام سخت بوده است. اما برخی با ذکر دلایلی شهادت [[علی‌اکبر]]، [[حضرت عباس]] و [[علی‌اصغر]] را سخت‌تر از همه دانسته‌اند. از نگاه پژوهشگران نیز سخت‌ترین مصیب [[واقعه کربلا]] برای امام حسین(ع)، جهل مردم و عدم شناخت امام توسط ایشان بود. | |||
==ابعاد واقعه کربلا== | == ابعاد واقعه کربلا == | ||
در تقابل و رویارویی تاریخی جبهه حق علیه باطل، صحنه‌های ماندگاری بر جای مانده است؛ مانند رویارویی قابیل با | در تقابل و رویارویی تاریخی جبهه حق علیه باطل، صحنه‌های ماندگاری بر جای مانده است؛ مانند رویارویی [[قابیل]] با [[هابیل]]، [[نمرود]] با ابراهیم، [[فرعون]] با موسی و…. از ماندگارترین و غم‌انگیزترین آنها تا روز قیامت صحنه [[عاشورا]] و نهضت [[حسین بن علی(ع)]] در مقابل [[یزید بن معاویه]] است. این واقعه دارای ابعاد سیاسی، دینی، اجتماعی، فرهنگی و عاطفی متفاوتی است. این نهضت نقش بزرگی در تبیین و تثبیت اسلام داشته است. در این میان بعد عاطفی این واقعه که عبارت است از نحوه رویارویی [[اهل‌بیت(ع)]] با مشکلات، تحمل و کنار آمدن آنها با مصیبت‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. | ||
==مصائب کربلا== | == مصائب کربلا == | ||
در طول این واقعه مخصوصاً در روز عاشورا مصائب زیادی بر اهل‌بیت وارد آمده که هر کدام به نوبه خود، بزرگ و طاقت فرسا بود. مانند مصیبت غریبی امام حسین(ع)، عطش کودکان و اهل حرم، شهادت فرزندان، برادران و یاران، غارت خیمه‌ها.<ref>شهرستانی، سید محمد حسین، اشک روان بر امیر کاروان (ترجمه خصائص الحسینیه)، قم، مؤسسه مطبوعاتی دارالکتاب (جزایری)، چاپ هفتم، ۱۳۱۳ق، ص۱۵۸ و ۱۵۹.</ref> | در طول این واقعه مخصوصاً در روز عاشورا مصائب زیادی بر اهل‌بیت وارد آمده که هر کدام به نوبه خود، بزرگ و طاقت فرسا بود. مانند مصیبت غریبی امام حسین(ع)، عطش کودکان و اهل حرم، شهادت فرزندان، برادران و یاران، غارت خیمه‌ها.<ref>شهرستانی، سید محمد حسین، اشک روان بر امیر کاروان (ترجمه خصائص الحسینیه)، قم، مؤسسه مطبوعاتی دارالکتاب (جزایری)، چاپ هفتم، ۱۳۱۳ق، ص۱۵۸ و ۱۵۹.</ref> | ||
==بزرگترین مصیبت‌های کربلا== | == بزرگترین مصیبت‌های کربلا == | ||
همه مصیبت‌های واقعه کربلا به نوبه خود بزرگ بوده است، تا جایی که بعضی از آنها، نقش محوری و کلیدی، در شناساندن چهره زشت دشمن و ترسیم چهره زیبا و مظلوم امام حسین(ع) و اصحاب وی داشته است.<ref>سید بن طاووس، اللهوف، قم، دارالاسوه، چاپ سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ص۱۶۶.</ref> در میان این مصیبت‌ها چند مورد برای امام(ع) سنگین و درد آورتر بوده، تا جایی که در این مصائب، بر حالات ابی‌عبدالله و حتی بر چهره حضرتش اثر گذاشته است. چند نمونه آن چنین است: | همه مصیبت‌های واقعه کربلا به نوبه خود بزرگ بوده است، تا جایی که بعضی از آنها، نقش محوری و کلیدی، در شناساندن چهره زشت دشمن و ترسیم چهره زیبا و مظلوم امام حسین(ع) و اصحاب وی داشته است.<ref>سید بن طاووس، اللهوف، قم، دارالاسوه، چاپ سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ص۱۶۶.</ref> در میان این مصیبت‌ها چند مورد برای امام(ع) سنگین و درد آورتر بوده، تا جایی که در این مصائب، بر حالات ابی‌عبدالله و حتی بر چهره حضرتش اثر گذاشته است. چند نمونه آن چنین است: | ||
* '''شهادت علی‌اکبر(ع)''': در مورد علی‌اکبر گفته شده است؛ اخلاق، منطق و حتی وجودش شبیه پیامبر اکرم(ص) بود. از امام حسین(ع) مقل شده که در مورد علی اکبر فرمود: ما هر گاه مشتاق دیدن پیامبر(ص)، می‌شدیم، به علی‌اکبر نگاه می‌کردیم.<ref>اللهوف، همان، ص۱۶۶؛ اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، قم، منشورات رضی، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق، ص۷۷.</ref> این سخن امام، نشانه شدت علاقه روحی و عاطفی امام به فرزندش می‌باشد. قرائنی بر سنگینی مصیبت شهادت علی اکبر برای امام حسین(ع) وجود دارد: | * '''شهادت علی‌اکبر(ع)''': در مورد [[علی‌اکبر]] گفته شده است؛ اخلاق، منطق و حتی وجودش شبیه [[پیامبر اکرم(ص)]] بود. از امام حسین(ع) مقل شده که در مورد علی اکبر فرمود: ما هر گاه مشتاق دیدن پیامبر(ص)، می‌شدیم، به علی‌اکبر نگاه می‌کردیم.<ref>اللهوف، همان، ص۱۶۶؛ اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، قم، منشورات رضی، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق، ص۷۷.</ref> این سخن امام، نشانه شدت علاقه روحی و عاطفی امام به فرزندش می‌باشد. قرائنی بر سنگینی مصیبت شهادت علی اکبر برای امام حسین(ع) وجود دارد: | ||
- هنگام به میدان رفتن علی‌اکبر، امام خطاب به عمر بن سعد فرمود: «خداوند نسلت را قطع کند؛ همان گونه که نسل مرا قطع کردی».<ref>اللهوف، همان، ص۱۶۶.</ref> | - هنگام به میدان رفتن علی‌اکبر، امام خطاب به [[عمر بن سعد]] فرمود: «خداوند نسلت را قطع کند؛ همان گونه که نسل مرا قطع کردی».<ref>اللهوف، همان، ص۱۶۶.</ref> | ||
- هنگام شهادت علی‌اکبر، امام بالای جنازه وی گریه شدیدی کرد، گفته‌اند تا آن روز کسی ابی‌عبدالله(ع) را این‌طور ندیده بود. با این تعبیر گریه حضرت را توصیف نمودند: «فبکا، بکاء عالیا»؛ یعنی با صدای بلند گریه سر داد. | - هنگام شهادت علی‌اکبر، امام بالای جنازه وی گریه شدیدی کرد، گفته‌اند تا آن روز کسی ابی‌عبدالله(ع) را این‌طور ندیده بود. با این تعبیر گریه حضرت را توصیف نمودند: «فبکا، بکاء عالیا»؛ یعنی با صدای بلند گریه سر داد. | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۵: | ||
- گفته شده امام در هنگام شهادت فرزندش سر علی را به دامن گرفت و به سینه چسبانید و صدا زد: «ولدی علی، علی الدنیا بعدک العفا؛ دنیا پس از تو ارزش ماندن ندارد».<ref>ابن نما، حلّی، مثیر الاحزان، قم، مؤسسه امام مهدی(عج)، ۱۴۰۶ق؛ شیخ مفید، الارشاد، قم، مؤسسه اهل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۰۷.</ref> | - گفته شده امام در هنگام شهادت فرزندش سر علی را به دامن گرفت و به سینه چسبانید و صدا زد: «ولدی علی، علی الدنیا بعدک العفا؛ دنیا پس از تو ارزش ماندن ندارد».<ref>ابن نما، حلّی، مثیر الاحزان، قم، مؤسسه امام مهدی(عج)، ۱۴۰۶ق؛ شیخ مفید، الارشاد، قم، مؤسسه اهل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۰۷.</ref> | ||
* '''شهادت حضرت عباس(ع)''': امام سجاد(ع) در مورد عمویش فرمود: «کان عمّنا عباس(ع) نافذ البصیر»؛ یعنی عموی ما عباس دارای ایمان قوّی و بصیرت در دین بود. شواهدی نشان می‌دهد که این مصیبت تأثیر عمیقی بر جسم و روح امام حسین(ع) گذاشته است: | * '''شهادت حضرت عباس(ع)''': [[امام سجاد(ع)]] در مورد عمویش فرمود: «کان عمّنا عباس(ع) نافذ البصیر»؛ یعنی عموی ما عباس دارای ایمان قوّی و بصیرت در دین بود. شواهدی نشان می‌دهد که این مصیبت تأثیر عمیقی بر جسم و روح امام حسین(ع) گذاشته است: | ||
ـ امام هنگام حضور بر بالین عباس هنگام شهادت، سر وی را به دامن گرفت و فرمود: حالا کمرم شکست و چاره‌ام کم شد.<ref>الارشاد، همان، ص۱۰۹.</ref> | ـ امام هنگام حضور بر بالین عباس هنگام شهادت، سر وی را به دامن گرفت و فرمود: حالا کمرم شکست و چاره‌ام کم شد.<ref>الارشاد، همان، ص۱۰۹.</ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۱: | ||
ـ در مقاتل نوشته‌اند: بان الانکسار فی وجه الحسین(ع) یعنی حالت شکست در چهره حضرت نمایان شد و این نشانه درد و رنج حاکی از مصیبت است. | ـ در مقاتل نوشته‌اند: بان الانکسار فی وجه الحسین(ع) یعنی حالت شکست در چهره حضرت نمایان شد و این نشانه درد و رنج حاکی از مصیبت است. | ||
* '''شهادت علی‌اصغر(ع)''': برخی مقاتل گفته‌اند امام حسین(ع) برای وداع، علی‌اصغر را به آغوش کشیده بود که حرمله تیر برگلویش زد. برخی مقاتل دیگر قضیه را به این صورت نقل کرده‌اند که: «حضرت ام‌کلثوم خواهر امام حسین(ع) به او عرض کرد که اصغر سه روز است آب نیاشامیده حضرت او را به آغوش کشید و برای او طلب آب کرد که با تیر حرمله به شهادت رسید. | * '''شهادت علی‌اصغر(ع)''': برخی مقاتل گفته‌اند امام حسین(ع) برای وداع، [[علی‌اصغر]] را به آغوش کشیده بود که حرمله تیر برگلویش زد. برخی مقاتل دیگر قضیه را به این صورت نقل کرده‌اند که: «حضرت ام‌کلثوم خواهر امام حسین(ع) به او عرض کرد که اصغر سه روز است آب نیاشامیده حضرت او را به آغوش کشید و برای او طلب آب کرد که با تیر حرمله به شهادت رسید. | ||
شواهد سختی این مصیبت چنین بیان شده است: | شواهد سختی این مصیبت چنین بیان شده است: | ||
ـ امام مشتی از خون علی‌اصغر را به آسمان پاشید و فرمود: «بر من آسان است این مصیبت، به علت این که خداوند این مصائب را می‌بیند». | ـ امام مشتی از خون علی‌اصغر را به آسمان پاشید و فرمود: «بر من آسان است این مصیبت، به علت این که [[خداوند]] این مصائب را می‌بیند». | ||
ـ خداوند برای دلداری امام حسین(ع) فرمود: «یا حسین او را واگذار که ما، در بهشت برایش دایه‌ای تدارک دیده‌ایم تا به او شیر دهد.<ref>الحائری، محمد مهدی، معانی السبطین، قم، منشورات اسلامی شریف رضی، چاپ اول، ج۱، ص۴۲۴.</ref> | ـ خداوند برای دلداری امام حسین(ع) فرمود: «یا حسین او را واگذار که ما، در بهشت برایش دایه‌ای تدارک دیده‌ایم تا به او شیر دهد.<ref>الحائری، محمد مهدی، معانی السبطین، قم، منشورات اسلامی شریف رضی، چاپ اول، ج۱، ص۴۲۴.</ref> | ||
* '''تشنگی خانواده و یاران''': مسئله عطش از مصائب بزرگ بوده است. این مسئله در غیر بنی‌هاشم تا حدودی محوری و جدی نبوده ولی در بنی هاشم به صورت یک مسئله جدّی مطرح بود و در خود ابی عبدالله(ع) نیز این مسئله جدی بوده است که حضرت برای حل آن چاره‌هایی اندیشیده بودند؛ از جمله ذخیره آب و جیره‌بندی و… فرستادن عباس به شریعه نیز برای آب به همین منظور بوده است، البته بنابر نقل مقاتل خود حضرت یکبار برای آوردن آب، قلب سیاه دشمن را شکافت و خود را به شریعه رسانید ولی هنگام برداشتن آب، دشمن حیله کرد و صدا زد: «یا حسین آب می‌نوشی در حالی که به خیام حرم، حمله شده است» حضرت از دفع عطش صرف نظر کرد و به سوی خیمه روان شد. | * '''تشنگی خانواده و یاران''': مسئله عطش از مصائب بزرگ بوده است. این مسئله در غیر بنی‌هاشم تا حدودی محوری و جدی نبوده ولی در بنی هاشم به صورت یک مسئله جدّی مطرح بود و در خود ابی عبدالله(ع) نیز این مسئله جدی بوده است که حضرت برای حل آن چاره‌هایی اندیشیده بودند؛ از جمله ذخیره آب و جیره‌بندی و… فرستادن عباس به شریعه نیز برای آب به همین منظور بوده است، البته بنابر نقل مقاتل خود حضرت یکبار برای آوردن آب، قلب سیاه دشمن را شکافت و خود را به شریعه رسانید ولی هنگام برداشتن آب، دشمن حیله کرد و صدا زد: «یا حسین آب می‌نوشی در حالی که به خیام حرم، حمله شده است» حضرت از دفع عطش صرف نظر کرد و به سوی خیمه روان شد. | ||
* '''عدم شناخت امام و غریبی وی در کربلا''': با توجه به موارد فوق به نظر می‌رسد، مصیبت اصلی که موارد فوق و سایر مصیبت‌ها زیر مجموعه این مصیبت، قرار می‌گیرد، مسئله عدم معرفت و شناخت حقیقی مردم از امام حسین(ع) بود. مردم کوفه ضرورت وجود امام و الهی بودن این مقام را که برای سعادت دنیا و آخرت انسان برگزیده شده را نفهمیدند و او را با وجود دعوت خویش تنها گذاشته و با او جنگیدند. | |||
خطبه‌های فراوان حضرت برای هدایت آنها دلیل قاطعی بر این مصیبت است که برای امام، عدم معرفت مردم و جهالت آنها بسیار سخت و طاقت فرسا بوده است و در هر لحظه‌ای از صحنه‌های جنگ تلاش می‌کردند تا مردم را از مسیر اشتباه برگردانند.<ref>اللهوف، همان، ص۸۶ و ۸۷.</ref> | |||
امام(ع) حتی در زیر خنجر شمر نیز برای هدایت وی تلاش کرد، که وی در جواب امام(ع) جایزه یزید را بر [[شفاعت]] رسول خدا(ص) ترجیح داد.<ref>ملا محمد باقر، بهبهانی، الدمعه السّاکبه، بیروت، مؤسسه اعلمی، ۱۴۰۴ق، ص۲۷۱.</ref> | |||
در مورد هدایتگری مردم از سوی امام حسین(ع) در [[زیارت اربعین]] آمده است: {{عربی|وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ من الْجَهَالَةِ و حَیرةِ الضَّلَالَة|ترجمه=خون خود را در راه تو نثار کرد تا بندگانت را از جهالت و سرگشتگیِ گم راهی برهاند}}<ref>شیخ عباس قمی، مفاتیج الجنان، قم، چاپ اول، ص۷۷۱، زیارت اربعین.</ref> | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
| خط ۵۱: | خط ۶۱: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی =تاریخ | ||
|شاخه فرعی۱ = | |شاخه فرعی۱ =تاریخ و سیره معصومان | ||
|شاخه فرعی۲ = | |شاخه فرعی۲ =امام حسین(ع) | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| خط ۷۱: | خط ۸۱: | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:درگاه امام حسین(ع)]] | |||