رابطه اختیار و مقدرات انسان در شب قدر: تفاوت میان نسخه‌ها

در بعضي روايات از تفريق چنين ياد کرده است که خداوند در اين شب، اموري از قبيل مرگ، رزق و روزي را به مدبّرات امر (اسرافيل، ميکائيل، عزرائيل و جبرئيل(ع))تسليم مي نمايند، مقدّر مي کند.<ref>جامع الاحکام، قرطبي، ج۲۰، ص۱۳۰، مؤسسه التاريخ، بيروت.</ref> اين تقدير و اندازه گيري گرچه حتمي است، اما مانع از مشيت خدا نمي شود. يعني حتميت مقدرّات به آن معنا نيست که خداوند تبارک و تعالي به دست خود، دست مردم و مخلوقش را ببندد که نتوانند بر خلاف آن را بخواهند. اعمال و رفتار آدمي با قيد اختيار آدمي نوشته مي شوند. يعني با توجه به اختيار در انجام آن خداوند آن ها را مقدّر مي کند. روي اين جهت است که اعلام چنين شبي و درخواست از مردم که آن را به دعا و مناجات و عبادت زنده نگه دارند، و از خداوند طلب خير و برکت کنند، تقرّب به سوي او جويند. اين درخواست از مردم در جهت دعا و مناجات، در حقيقت يک نوع لطف، رحمت، عنايت و حکمت از طرف خداوند به بندگان است؛ زيرا، اگر مقدّرات هر چيز و هر کسي از قبل تعيين مي شدند، و اگر انسان قابليت جبران و تغيير آن را نداشت و يا فرصتي براي او پيش نمي آمد که آن را تغيير دهد، يا راهي نبود که در رفع آن، و يا تبديل به احسن کردن آن، از خدا درخواست کند. در اين صورت مسير به اجبار و اکراه کشيده مي شد. امّا طبق روايات با اينکه مقدّرات يک سال در يک شب معين مي گردد، ولي شخص مي تواند خطاهاي خود را جبران کند و با اعمال صالحه، بعضي از مقدّرات را تغيير دهد. چنان که صدقه، احترام به والدين، صله رحم، کمک به فقرا، بسياري از بلاها را رفع نموده وسيله وسعت روزي، طول عمر، و توفيق آداب نيکو مي گردد.