دوری از لغو با توجه به آیه ۵۵ سوره قصص: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
غرض خداوند از آیه شریفه ۵۵ سوره قصص که می‌فرمایند: {{قرآن|وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکمْ أَعْمَالُکمْ سَلَامٌ عَلَیْکمْ لَا نَبْتَغِی الْجَاهِلِینَ}} چیست؟
غرض خداوند از آیه شریفه ۵۵ سوره قصص که می‌فرمایند: {{قرآن|وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکمْ أَعْمَالُکمْ سَلَامٌ عَلَیْکمْ لَا نَبْتَغِی الْجَاهِلِینَ}} چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}قرآن، مؤمنان را اینگونه وصف می‌کند که اگر سخنان لغوی بشوند. از آن دوری می‌کنند. لغو به معنای هر سخن بیهوده‌ای است که دشنام و ناسزا را هم شامل می‌شود. مؤمنان در مقابل این عمل، تنها به گفتن سلام علیکم اکتفا می‌کنند که به این معناست که در مقابل بدی، رفتار بدی ندارند و خوبی می‌کنند.


== متن آیه ==
== متن آیه ==
خط ۱۳: خط ۱۲:
}}
}}


== شأن نزول ==
== دوری از لغو و جاهلان ==
مفسرین و روایان اخبار و حدیث روایات گوناگونی در مورد شأن نزول این آیات نقل کرده‌اند که قدر مشترک همه آن‌ها یک چیز است و آن ایمان آوردن گروهی از علمای یهود و نصاری و افراد پاکدل به آیات قرآن و پیامبر اسلام(ص) می‌باشد. از سعید بن جبیر نقل شده که این آیات درباره هفتاد نفر از کشیش‌های مسیحی نازل شده است که نجاشی آن‌ها را برای تحقیق از حبشه به محضر پیامبر اکرم اسلام(ص) فرستاد. هنگامی که پیامبر اکرم(ص) سوره «یس» را برای آن‌ها تلاوت کرد اشک شوق ریختند و اسلام آوردند.
کافران به مسلمانان دشنام و ناسزا می‌گفتند و خداوند به مؤمنان گفته است در برابر این سخنان لغو، صبر کنید و از آن دوری کنید.<ref>ترجمه تفسیر کاشف، ج۶، ص۱۳۰</ref> برخی می‌گویند لغو در این آیه به معنای سخنان بیهوده، خشن و زشتی است که کار عاقلان نیست. و این اعراض و دوری به این معنا است که مؤمنان مقابله به مثل نمی‌کنند. و معنای سلام علیکم به این معناست که از جانب مؤمنان گزندی به دیگران نمی‌رسد.<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج۱۶، ص: ۷۷


بعضی این آیات را درباره سلمان فارسی و جمعی از علمای یهود و برخی دیگر آن را اشاره به چهل نفر از علما و روشن ضمیران مسیحی می‌دانند که ۳۲ نفرشان از حبشه با جعفر بن ابی طالب به مدینه آمدند و هشت نفر از شام که در میان آن‌ها بحیرا راهب معروف شامی بود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴، ج۱۶، ص۱۰۸.</ref>
</ref> مؤمنان در مقابل لغو، سخن لغو نمی‌گویند و در مقابل جهل، جهل نمی‌ورزند.<ref>تفسير نمونه، ج۱۶، ص: ۱۱۱</ref> لغو را به معنای شرک و باطل هم دانسته‌اند.<ref>تفسير ابن ابی حاتم، الرازی، ابن أبی حاتم، ج۹، ج۲۹۳</ref>


== دوری از لغو ==
این آیه یکی از اوصاف مهم مؤمنان است که نه تنها لغو و سخنان خشن در گفتار آنان جای ندارد، بلکه در مقابل این سخنان، به سلام و درود اکتفا می‌کنند و خود را درگیر نمی‌سازند و فاصله می‌گیرند.
به هر صورت این آیات شاهد گویایی است بر این که گروهی از اهل کتاب با شنیدن آیات قرآن، اسلام را پذیرا شدند و این آیات به‌طور خاصی از آنان مدح و تمجید می‌نماید و صفات برجسته آن‌ها را برمی‌شمارد:


نخست می‌فرماید آن‌ها به وسیله نیکی‌ها بدی‌ها را دفع می‌کنند: با گفتار نیکو سخنان زشت را، با معروف منکر را، با حلم جاهلان را، با محبت عداوت و کینه‌توزی را و با پیوند دوستی و صله رحم، قطع پیوند را، خلاصه آن‌ها سعی می‌کنند به جای این که بدی را با بدی پاسخ گویند با نیکی دفع می‌کنند و این یک روش بسیار مؤثری در مبارزه با مفاسد مخصوصاً در برابر گروهی از منحرفان می‌باشد.
[[قرآن کریم]] در جای دیگر می‌فرماید: {{قرآن||ترجمه=بندگان خداى رحمان كسانى هستند كه در روى زمين به فروتنى راه مى‌روند. و چون جاهلان آنان را مخاطب سازند، به ملايمت سخن گويند.|سوره=فرقان|آیه=۶۳}}


و بالاخره یکی از امتیازهای عملی آنان همان چیزی است که در آیه مورد سؤال آمده و فرموده است {{قرآن|... وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ…}}، سخن بیهوده و لغوی بشنوند از آن روی می‌گردانند و هرگز لغو را با لغو و جهل را با جهل جواب نمی‌دهند بلکه به‌طور عقلائی و منطقی اعراض می‌نماید و به بیهوده گویان محترمانه می‌گویند: {{قرآن|... لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکمْ أَعْمَالُکمْ…}}، اعمال ما از آن ما است و اعمال شما از آن شما یعنی نه شما را به جرم اعمال ما می‌گیرند و نه ما را به جرم اعمال شما.
در [[سوره اعراف]] خداوند به پیامبر(ص) سفارش می‌کند از جاهلان رویرگردان شود.<ref>آیه ۱۹۹ سوره اعراف</ref> و نیز از مشرکان هم اعراض کند.<ref>آیه ۴۲ سوره مائده و آیه ۹۴ سوره حجر</ref>


آنان با سلام وداع، صحنه گفتگو با جاهلان و انسان‌هایی را که سعی می‌کنند با بیهوده گویی و سخنان موذیانه اعصاب افراد با ایمان را درهم بریزند؛ ترک می‌گویند هم چنان‌که قرآن در جای دیگر می‌فرماید: {{قرآن|وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَی الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا}}<ref>فرقان / ۶۳.</ref>؛ «و چون مردان نادان به ایشان خطاب می‌کنند، در پاسخ می‌گویند: سلام یا پاسخی منطقی و درست می‌دهند.
مرحوم علامه طباطبائی در تفسیر گران‌سنگ خویش می‌گوید جمله {{قرآن|... لَا نَبْتَغِی الْجَاهِلِینَ}}، خواهان معاشرت و مجالست جاهلان نیستیم» که ذیل آیه ۵۵ سوره قصص آمده حکایت زبان حال این افراد با ایمان است نه این که عین این عبارت را گفته باشند زیرا اگر این عبارت را گفته باشد مقابله بدی با بدی شده و این با ذیل آیه ۵۴ که می‌فرماید: آنان بدی را با خوبی دفع می‌کنند نمی سازد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه موسوی، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۷۸.</ref>
در نتیجه آیه مورد سؤال مشتمل بر یکی از بارزترین صفت افراد با ایمان است که با دقت به ندای منادی توحید گوش فرا داده و به محض این که دلایل حق را به قدر کافی شنیدند به آن ایمان آورده و هنگام مواجهه با جاهلان و افراد موذی به طرز صحیح و عقلائی موضع می‌گیرند و آن به این نحو است که از سرگرمی و جربحث‌های بیهوده و سخنان رکیک اجتناب نموده و هرگز نیروهای فعال و سازنده خود را با درگیری جاهلان تباه نمی‌کنند و حتی در بسیاری از موارد سکوت را که بهترین پاسخ این نابخردان است بر سخن گفتن ترجیح می‌دهند و در جایی هم که لب به سخن باز می‌کنند.
پاسخ عقلائی داده و با منطق و خرد به گفتگوی با جاهلان پایان می‌بخشند.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بیشتر ==
==مطالعه بیشتر ==
۱ـ تفسیر روض الجنان و روح الجنان، حسین بن علی ابوالفتوح رازی، ج۱۵، ص۱۴۷.
۱ـ تفسیر روض الجنان و روح الجنان، حسین بن علی ابوالفتوح رازی، ج۱۵، ص۱۴۷.
خط ۵۰: خط ۴۰:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۶۰: خط ۵۰:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۱۵٬۱۶۱

ویرایش