|
|
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{شروع متن}} | | {{شروع متن}} |
| {{سوال}} | | {{سوال}} |
| دلايل حقانيت قرآن چيست؟
| | دلایل حقانیت قرآن چیست؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| ==۱. تحدي (مبارز طلبيدن) قرآن==
| | حقانیت و اعجاز قرآن از مواردی مانند [[تحدی قرآن]]، که هیچ بشری توانایی آوردن مثل آن را ندارد، به دست میآید. از موارد دیگری مانند هماهنگی آیات، عدم تغییر و تبدل در مفاهیم آیات، اخبار غیبی، معجزات علمی و عدم تحریف نیز برای حقانیت قرآن استفاده شده است. |
|
| |
|
| يكي از دلايل حقانيت و معجزه بودن قرآن، مسأله تحدي و مبارز طلبيدن قرآن است. در بعضي آيات مسأله تحدّي اينگونه بيان شده: {{قرآن|قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الإنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا}}<ref>اسرا/ ۸۸</ref> بگو: (اگر انسان ها و پريان [جن و انس] اتفاق كنند كه همانند اين قرآن را بياورند، همانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند يكديگر را [در اين كار] كمك كنند.
| | == تحدی قرآن == |
| | {{اصلی|تحدی قرآن}} |
| | یکی از دلایل حقانیت و [[معجزه|اعجاز]] قرآن، مسئله تحدی و مبارز طلبیدن قرآن است. در بعضی آیات مسئله تحدّی اینگونه بیان شده: {{قرآن|قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الإنْسُ وَالْجِنُّ عَلَی أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا|ترجمه=بگو: (اگر انسانها و پریان [جن و انس] اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند، همانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند یکدیگر را [در این کار] کمک کنند.|سوره=اسرا|آیه=۸۸}} |
|
| |
|
| اين آيه، مسأله تحدي را به طور عام بيان كرده است كه اگر تمام انسانها و جنيان جمع شوند و بخواهند مثل اين قرآن بياورند، نمي توانند. هر چند بعضي، بعضي ديگر را كمك كنند. اين تحدي قرآن در تمام جهات است، يعني در هيچ جهتي نميتوان مثل قرآن را آورد؛ چه مسائل علمي ،چه معراف بلند قرآني براي هدايت ،چه جامعيت ويا بلاغي.
| | در بعضی از آیات مسئله تحدی را آسانتر میگیرد و میفرماید: {{قرآن||ترجمه=اگر راست میگویید، شما هم ده سوره ساختگی همانند این قرآن بیاورید|سوره=هود|آیه=۱۳}} در جایی دیگر کمتر از آن را بیان میکند، و تخفیف میدهد، و میفرماید: {{قرآن||ترجمه=و اگر درباره آنچه بر بنده خود نازل کردهایم شک و تردید دارید، یک سوره همانند آن بیاورید|سوره=بقره|آیه=۲۳}} |
|
| |
|
| در بعضي از آيات مسأله تحدي را آسانتر مي گيرد و مي فرمايد: « آنها مىگويند: او به دروغ اين [قرآن] را [به خدا] نسبت داده [و ساختگى است] بگو: اگر راست مىگوييد، شما هم ده سوره ساختگى همانند اين قرآن بياوريد؛ و تمام كسانى را كه مىتوانيد -غير از خدا- [براى اين كار] دعوت كنيد.»}}<ref>هود / ۱۳.</ref> در جايي ديگر كمتر از آن را بيان مي كند، و تخفيف مي دهد، و مي فرمايد: « و اگر در باره آنچه بر بنده خود -= پيامبر- نازل كردهايم شك و ترديد داريد ،- دست كم- يك سوره همانند آن بياوريد؛ و گواهان خود را - غير خدا - براى اين كار، فرا خوانيد اگر راست مىگوييد!»<ref>بقره /۲۳ .</ref>
| | با این که یگانه مهارت عرب آن دوره، زبان و بیان آنان بوده، به خوبی تشخیص دادند که این سخن نمیتواند ساخته بشر باشد، که اینگونه آنان را از همآوردی ناتوان سازد.<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، سیری در قرآن، مترجم سید مهدی آیت اللهی، انتشارات جهان آرا، چاپ اول، ۱۳۷۹، ص۱۳۸؛ معرفت، محمد هادی، علوم قرآنی، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهیه، چاپ اوّل، ۱۳۷۸، ص۳۵۲.</ref> |
|
| |
|
| تحدي قرآن اختصاص به زمان خاصي ندارد، همچنين تمام افراد را به تحدي فراخوانده، حتي دانشمندان و متفكران را، چون مي فرمايد: « و غير از خدا، هر كس را مىتوانيد [به يارى] طلبيد!» <ref>يونس/ ۳۸</ref>
| | == هماهنگی آیات == |
| | قرآن درباره هماهنگی و عدم اختلاف در آیات قرآن میفرماید: {{قرآن|أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ کَانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلَافًا کَثِیرًا|ترجمه=آیا در قرآن تدبر نمیکنید و اگر از جانب غیر خدا بود، در آن اختلاف بسیار مییافتید|سوره=نساء|آیه=۸۲}}. |
|
| |
|
| با اين كه يگانه مهارت عرب آن دوره، زبان و بيان آنان بوده، به خوبي تشخيص دادند كه اين سخن نميتواند ساخته بشر باشد، كه اينگونه آنان را از همآوردي ناتوان سازد.<ref>طباطبائي، سيد محمد حسين، سيري در قرآن، مترجم سيد مهدي آيت اللهي، انتشارات جهان آرا، چاپ اول، ۱۳۷۹، ص۱۳۸. و رک : معرفت، محمد هادي، علوم قرآني، قم، مؤسسه فرهنگي انتشاراتي التمهيه، چاپ اوّل، ۱۳۷۸، ص۳۵۲.</ref> | | قرآن در مکان و زمانهای گوناگون و در طی سالها نازل شده است، با این حال هیچ اختلافی در آن وجود ندارد. در حالی که دگرگونی اطلاعات علمی یک انسان در سنین مختلف و تغییر روحیه و تکامل فکری، بدون استثناء در همه انسانها مشهود است و در آثار فکری نوابغ بزرگ نیز این اختلافات و تناقض محسوس است. |
|
| |
|
| ==۲. هماهنگي آيات== | | == اخبار غیبی قرآن == |
| | {{اصلی|اخبار غیبی قرآن}} |
| | در بسیاری از آیات، خداوند اخباری از غیب و آینده داده است، که نشان دهنده حقانیت قرآن و ارسال آن توسط خداوند میباشد. در مورد سپاه روم میفرماید: {{قرآن|الم|۱|غُلِبَتِ الرُّومُ|۲|فِی أَدْنَی الأرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ|۳|ترجمه=رومیان مغلوب شدند! [و این شکست] در سرزمین نزدیکی رخ داد؛ امّا آنان پس از [این] مغلوبیّت بزودی غلبه خواهند کرد.|سوره=روم|آیه=۱–۳}}. خبر بازگشت پیامبر(ص) به مکه و فتح آن «آن کس که قرآن را بر تو فرض کرد، تو را به جایگاهت [= زادگاهت] بازمیگرداند»<ref>قصص/ ۸۵</ref> و خبر از توطئه دشمنان بر علیه پیامبر(ص) و حفظ جان پیامبر(ص) در [[جریان لیلة المبیت]] از جمله اخبار غیبی قرآن میباشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی همدانی، نشر دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۱۰۱.</ref> |
|
| |
|
| از جمله ادلّه حقانيت قرآن هماهنگي و عدم اختلاف بين آيات است . قرآن در اين باره مي فرمايد: «آيا در قرآن تدبر نمي كنيد و اگر از جانب غير خدا بود، در آن اختلاف بسيار مييافتيد».<ref>نساء/ ۸۲.</ref> | | == معجزات علمی قرآن == |
| | {{اصلی|معجزات علمی قرآن}} |
| | قرآن کریم، از علوم و دانشهایی صحبت کرده است که در زمان [[نزول قرآن]] نبوده است. مدتها نظریه هیئت بطلیموس بر افکار بشر حاکم بود که زمین را ساکن و مرکز فرض میکردند، تا این که دیدگاههای جدید علمی و منطبق بر واقع در مورد گردش ستارگان ابراز شده، امروز علم هیئت هیچ ستارهای را ثابت نمیداند و به این حقیقت پیبردهاند که تمام ستارگان مانند خورشید و… در گردش هستند و حرکت فلکی و دوری دارند؛ قرآن از این حقایق سالها پیش از دانش بشری خبر داده است، قرآن در مورد حرکت دوری آفتاب و ماه و زمین چنین اظهارنظر میکند: {{قرآن|لا الشَّمْسُ یَنْبَغِی لَهَا أَنْ تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَلا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَ کُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ|ترجمه=نه خورشید به ماه میرسد، و نه شب بر روز سبقت میگیرد، همه در مدار خاص شناورند.|سوره=یس|آیه=۴۰}} |
|
| |
|
| قرآن در مكانهاي مختلف و زمانهاي گوناگون و در طي سالها نازل شده است، امّا با اين حال هيچ اختلافي در آن وجود ندارد. به همين دليل دگرگوني اطلاعات علمي يك انسان در سنين مختلف و تغيير روحيه و كيفيت تكامل فكري و عوامل مؤثر در ديد جهانبيني انسان، هنگام ضعف، قدرت، جنگ ، صلح، حالت ترس ، امنيت ،نيازمندي و غني بدون استثناء در همه انسانها حتي نوابغ بزرگ مشهود و در آثار فكري آنها اختلافات و تناقض محسوس است. | | == عدم تحریف قرآن == |
| | {{اصلی|عدم تحریف قرآن}} |
| | خداوند میفرماید: {{قرآن|إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ|ترجمه=به درستی که ما قرآن را فرستادیم و حافظ آن خواهیم بود|سوره=حجر|آیه=۹}} |
|
| |
|
| در جايي ديگر مي فرمايد: {{قرآن|اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَابًا مُتَشَابِهًا مَثَانِيَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَقُلُوبُهُمْ إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ ذَلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ<ref>زمر/ ۲۳.</ref> خداوند بهترين سخن را نازل كرده، كتابى كه آياتش [در لطف و زيبايى و عمق و محتوا] همانند يكديگر است؛ آياتى مكرّر دارد [با تكرارى شوقانگيز] كه از شنيدن آياتش لرزه بر اندام كسانى كه از پروردگارشان مىترسند مىافتد؛ سپس برون و درونشان نرم و متوجّه ذكر خدا مىشود؛ اين هدايت الهى است كه هر كس را بخواهد با آن راهنمايى مىكند؛ و هر كس را خداوند گمراه سازد، راهنمايى براى او نخواهد بود!.
| | خداوندمتعال، قرآن را با اوصافی مثل عزیز،<ref> فصلت / ۴۱.</ref> محکم،<ref> هود / ۱، نمل / ۶، فصلت / ۴۲.</ref> نور،<ref> شوری / ۵۲.</ref> نذیر،<ref>فرقان / ۱.</ref> ذکر،<ref> اعراف / ۶۳ و ۶۹، یوسف / ۱۰۴، انبیا/ ۵۰، یس / ۶۹، ص/ ۴۹ و ۸۷، قلم / ۵۲، تکویر /۲۷.</ref> هادی<ref> بقره / ۲، ۹۷،۱۸۵، یونس. ۵۷ و …</ref> و… توصیف میکند که نشان از جایگاه قرآن و عدم تحریف در محتوای آن است. |
|
| |
|
| آنچه كه مي تواند منشأ اختلافات و ناهماهنگي در سخن يك متكلم باشد، اين است كه يا متكلم جاهل باشد و يا دچار فراموشي شود. امّا اينها در مورد خداوند وجود ندارد، پس ديگر ممكن نيست قرآني كه از ناحيه خداوند است، كمترين اختلافي در آياتش وجود داشته باشد.}}<ref>جوادي آملي، عبدالله، تفسير موضوعي قرآن، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ص۳۳.</ref>
| |
|
| |
| ==۳. اخبار غيبي قرآن==
| |
|
| |
| در بسياري از آيات، خداوند اخبار از غيب داده و به انسانها اعلام كرده، اگر در حقانيت قرآن شك داريد، شما هم چنين كتابي بياوريد. بعضي آيات از حوادث آينده خبر داده است. در مورد سپاه روم مي فرمايد: {{قرآن|الم . غُلِبَتِ الرُّومُ . فِي أَدْنَى الأرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ . فِي بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ الأمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ<ref>روم/ ۴-۱.</ref> روميان مغلوب شدند! [و اين شكست] در سرزمين نزديكى رخ داد؛ امّا آنان پس از [اين] مغلوبيّت بزودى غلبه خواهند كرد. در چند سال همه كارها از آن خداست؛ چه قبل و چه بعد [از اين شكست و پيروزى]؛ و در آن روز، مؤمنان [بخاطر پيروزى ديگرى] خوشحال خواهند شد.
| |
|
| |
| يا اينكه خبر از بازگشت پيامبر(ص) به مكه و فتح آن}}<ref>قصص/ ۸۵ : آن كس كه قرآن را بر تو فرض كرد، تو را به جايگاهت [= زادگاهت] بازمىگرداند! بگو: پروردگار من از همه بهتر مىداند چه كسى [برنامه] هدايت آورده، و چه كسى در گمراهى آشكار است!</ref>، خبر از توطئه دشمنان بر عليه پيامبر(ص) و حفظ پيامبر(ص) از دشمنان مي دهد، كه معلوم ميشود اين اخبار در توان انسان نيست، بلكه از ناحيه خداوند است و دليل بر حقانيت قرآن است.<ref>طباطبايي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، مترجم سيد محمد باقر موسوي همداني، نشر دفتر انتشارات اسلامي، ج۱، ص۱۰۱.</ref>
| |
|
| |
| ==۴. معجزات علمي قرآن==
| |
|
| |
| از علوم و دانشهايي صحبت كرده كه در زمان نزول قرآن نبوده است. مدتها نظريه هيئت بطليموس بر افكار بشر حاكم بود كه زمين را ساكن و مركز فرض ميكردند، تا اين كه ديدگاههاي جديد علمي و منطبق بر واقع در مورد گردش ستارگان ابراز شده، امروز علم هيئت هيچ ستارهاي را ثابت نميداند و به اين حقيقت پي بردهاند كه تمام ستارگان مانند خورشيد و... در گردش هستند و حركت فلكي و دوري دارند؛ قرآن از اين حقايق سال ها پيش از دانش بشري خبر داده است، قرآن در مورد حركت دوري آفتاب و ماه و زمين چنين اظهارنظر ميكند:
| |
|
| |
| {{قرآن|لا الشَّمْسُ يَنْبَغِي لَهَا أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ<ref>يس/ ۴۰.</ref> نه خورشيد به ماه ميرسد، و نه شب بر روز سبقت ميگيرد، همه در مدار خاص شناورند.»
| |
|
| |
| ==۵. عدم تحريف قرآن==
| |
|
| |
| از جمله ادله حقانيت قرآن اين است كه اين قرآن كه در دست ما است در آن هيچ گونه تحريفي صورت نگرفته، خداوند مي فرمايد: {{قرآن|إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ}}<ref>. حجر / ۹ .</ref>به درستي كه ما قرآن را فرستاديم و حافظ آن خواهيم بود.
| |
|
| |
| خداوندمتعال، قرآن را با اوصافي مثل عزيز<ref>. فصلت / ۴۱ .</ref>، محكم<ref>. رک : هود / ۱ ، نمل / ۶ ، فصلت / ۴۲ .</ref>، نور<ref>. شوری / ۵۲ .</ref>، نذير<ref>فرقان / ۱ .</ref>، ذكر<ref>. رک : اعراف / ۶۳ و ۶۹ ، يوسف / ۱۰۴ ، انبيا/ ۵۰ ،يس / ۶۹ ، ص/ ۴۹ و ۸۷ ، قلم / ۵۲ ، تکوير /۲۷ .</ref> ، هادي<ref>. رک : بقره / ۲ ، ۹۷،۱۸۵ ، يونس . ۵۷ و ...</ref> و... توصيف مي كند. اگر كتابي محرّف باشد نمي تواند داراي اين اوصاف باشد. امّا چون قرآن تمام اين اوصاف را دارد معلوم ميشود تحريف نشده، زيرا عزيز به معناي نفوذ ناپذير، حكيم به معناي محكم و استواراست. لذا نه شبهات علمي مي تواند در او خلل ايجاد كند و نه حيلهشيطان و نه با زورشمشير مي توان با او مبارزه كرد. همچنين قرآن تذكر براي بشر<ref>اعراف / ۲ : اين كتابى است كه بر تو نازل شده؛ و نبايد از ناحيه آن، ناراحتى در سينه داشته باشى! تا به وسيله آن، [مردم را از عواقب سوء عقايد و اعمال نادرستشان] بيم دهى؛ و تذكّرى است براى مؤمنان.</ref>، نذير براي عالمين<ref>فرقان/ ۱ : زوال ناپذير و پر بركت است كسى كه قرآن را بر بندهاش نازل كرد تا بيمدهنده جهانيان باشد.</ref> است. پس قرآن بايد تا قيام قيامت باشد و به همه افراد بشر برسد و قرآني حجّت است كه تحريف نشده باشد.<ref>جوادي آملي، عبدالله، تفسير موضوعي قرآن، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ص۳۳۳.</ref>
| |
|
| |
| انسجام آيات قرآن از جهات مختلف معارف بلند براي هدايت بشر، ادبي، علمي، فصاحت ،بلاغت و غيره چنان تنظيم شده است كه امكان نفوذ در قرآن مقدور نيست؛ كه همان معني عزيز است، نميشود چيزي از آن كم كني و چيزي بر او افزوده نمائي و اين حقيقت نيز نشان دهنده اين مطلب است كه قدرت علمي فوق بشري بر تنظيم آن حكمفرما بوده و اين كتاب عزيز از ناحيه خداوند عزيز بر پيامبر عزيز(ص) نازل شده است.
| |
| {{پایان پاسخ}} | | {{پایان پاسخ}} |
| {{مطالعه بیشتر}} | | {{مطالعه بیشتر}} |
| ==مطالعه بيشتر==
| |
|
| |
| ۱. محمد حسين طباطبائي ، الميزان، مترجم سيد محمد باقر موسوي همداني، نشر دفتر انتشارات اسلامي، ج۱۲، ص۱۵۲.
| |
|
| |
| ۲. محمد هادي معرفت، علوم قرآني، قم، مؤسسه فرهنگي انتشاراتي المتهيه، چاپ اول، سال ۱۳۷۸، ص۳۴۲.
| |
|
| |
| ۳. ناصر مكارم شيرازي، تفسير نمونه، دارالكتب الاسلاميه، چاپ ۱۳، ۱۳۷۳ه ش ، ج۱۲، ص۲۷۳.
| |
|
| |
|
| ۴. محمد تقي مصباح يزدي، قرآن شناسي.
| | == مطالعه بیشتر == |
| | * محمد حسین طباطبائی، المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی همدانی، نشر دفتر انتشارات اسلامی، ج۱۲، ص۱۵۲. |
| | * محمد هادی معرفت، علوم قرآنی، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی المتهیه، چاپ اول، سال ۱۳۷۸، ص۳۴۲. |
| | * ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، چاپ ۱۳، ۱۳۷۳ه. ش، ج۱۲، ص۲۷۳. |
| {{پایان مطالعه بیشتر}} | | {{پایان مطالعه بیشتر}} |
|
| |
|
| ==منابع== | | == منابع == |
| <references />
| | {{پانویس|۲}} |
| {{شاخه | | {{شاخه |
| | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن |
| |شاخه فرعی۱ = اسامی و اوصاف قرآن | | | شاخه فرعی۱ = اسامی و اوصاف قرآن |
| |شاخه فرعی۲ = حجیت قرآن | | | شاخه فرعی۲ = حجیت قرآن |
| |شاخه فرعی۳ = | | | شاخه فرعی۳ = |
| }} | | }} |
| {{تکمیل مقاله | | {{تکمیل مقاله |
| | شناسه = | | | شناسه = شد |
| | تیترها = | | | تیترها = شد |
| | ویرایش = | | | ویرایش = شد |
| | لینکدهی = | | | لینکدهی = شد |
| | ناوبری = | | | ناوبری = |
| | نمایه = | | | نمایه = |
| | تغییر مسیر = | | | تغییر مسیر = شد |
| | ارجاعات = | | | ارجاعات = |
| | بازبینی = | | | بازبینی نویسنده = |
| | تکمیل = | | | بازبینی = |
| | اولویت = | | | تکمیل = |
| | کیفیت = | | | اولویت = ب |
| | | کیفیت = ج |
| }} | | }} |
| {{پایان متن}} | | {{پایان متن}} |