دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

{{درگاه|کرونا}}دعا به معنای خواستن و طلب کردن، از مفاهیم پرکاربرد دینی است. قرآن و روایات بر دعا تأکید و سفارش زیادی دارند. خداوند در قرآن بندگانش را به دعا کردن امر می‌کند. دعا در قرآن عبادت شمرده شده است و نوید اجابت آن داده شده است به شرط داشتن شرایط استجابت. مفهوم دعا در حقیقت، انقطاع از خلق و روی آوردن به خالق است. در آیات قرآن از فراخواندن غیر خداوند نهی شده است. دعاهای زیادی از پیامبران در قرآن نقل شده است که حاجات دنیوی و اخروی داشته‌اند و خداوند گرفتاری و رنج آنان را رفع کرده است.

خداوند در قرآن بندگانش را به دعا فراخوانده است: {{قرآن|وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ|ترجمه=و پروردگارتان فرمود: «مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم. در حقيقت، كسانى كه از پرستش من كبر مى‌ورزند به زودى خوار در دوزخ درمى‌آيند.»|سوره=غافر|آیه=۶۰}} در این آیه به صراحت گفته شده است مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم. دعا در این آیه عبادت شمرده شده است. قرآن، شرط توجه خداوند به بندگانش را دعای آنان می‌داند.<ref>سوره فرقان، آیه ۷۷</ref> دعا، وسيله جلب اعتناى خدا و زمينه جذب رحمت الهى به سوى دعا كننده است.<ref>شرح دعای کمیل، حسین انصاریان، ج۱، ص۲۲</ref> در سوره بقره گفته شده است که خداوند دعای دعاکننده را اجابت می‌کند.<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۶</ref> و هرگاه شخص مضطری خدا را بخواند خداوند او را پاسخ می‌دهد.<ref>سوره نمل، آیه ۶۲</ref> خداوند دستور داده است او را با تضرع و پنهانی<ref>سوره مریم آیه ۳، سوره اعراف، آیه ۵۵</ref> و با بیم و امید<ref>سوره اعراف آیه ۵۶، </ref> و با اخلاص<ref>سوره غافر آیه ۱۴</ref> بخوانند که از آداب دعا شمرده می‌شود. نیز او را به اسماء حسنا<ref>سوره اعراف آیه ۱۸۰</ref> و از فضلش بخوانند.<ref>سوره نساء آیه ۳۲</ref> مجیب از اسمای خداوند است که دلالت دارد بر پاسخ گفتن خداوند دعاهای بندگان را.<ref>سوره هود آیه ۶۱</ref>

در معنای کلماتی که خداوند به حضرت آدم تعلیم داد<ref>سوره بقره، آیه ۳۷</ref> برخی گفته‌اند آن کلمات دعا بوده است.<ref>تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۱، ص: ۱۹۸</ref>  

در قرآن از قول دیگران به خصوص پیامبران دعاهای زیادی نقل شده است. اهتمام اولیاء خداوند و مؤمنان به دعا در قرآن برجسته است و نشانه اهمیت این موضوع می‌باشد. دعاهای حضرت ابراهیم(ع)<ref>سوره ممتحنه آیه ۴ و ۵، سوره صافات آیه ۱۰۰، سوره شعراء آیات ۸۳ تا ۸۹، سوره ابراهیم آیات ۳۷، ۴۰، ۴۱، سوره بقره، آیات ۱۲۶، ۱۲۷، ۱۲۸</ref> دعای سپاه طالوت<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۰</ref> دعاهای زکریا<ref>سوره انبیاء آیه ۸۹، آیات ۵ و ۶ سوره مریم، سوره آل عمران، آیات ۳۸ و ۴۱</ref> دعای حضرت عیسی(ع)<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۴</ref> دعای حضرت موسی(ع)<ref>سوره مائده آیه ۲۵، سوره، سوره اعراف آیات۱۵۱ و ۱۵۵ و ۱۵۶، سوره یونس آیه ۸۸، سوره طه آیات ۲۵ ۲۸ ۲۹ ۳۲، سوره قصص آیات ۱۶ ۲۱ ۲۴،  </ref> دعای حضرت یوسف<ref>سوره یوسف، آیه ۱۰۱، </ref> و دعاهای پیامبر(ص)<ref>سوره اسراء آیه ۸۰، سوره طه آیه ۱۱۴، سوره انبیاء آیه ۱۱۲، سوره مؤمنون آیه ۱۱۸، سوره مؤمنون آیه ۹۴ ۹۸،  </ref> دعای حضرت ایوب<ref>سوره انبیاء آیه ۸۳، </ref> دعاهای حضرت نوح<ref>سوره نوح آیه ۲۶ و ۲۸، سوره قمر آیه ۱۰، سوره مؤمنون آیات ۲۶ ۲۹، سوره شعراء آیه ۱۱۸، </ref> حضرت سلیمان<ref>سوره ص آیه ۳۵،‌ سوره نمل آیه ۱۹</ref> حضرت لوط<ref>سوره عنکبوت آیه ۳۰، </ref> در قرآن با بیانات گوناگون آمده است که سرمشق و الگوی دعاکردن برای مؤمنان است و نیز نشان‌دهنده اینکه خداوند دعا کردن امری مهم میان خداوند و بندگان صالحش است.

دعاهای مؤمنان<ref>سوره آل عمران آیه ۱۹۱ ۱۹۳ ۱۹۴، سوره فاتحه آیه ۶، سوره بقره آیه ۱۲۹ و ۲۰۱ و ۲۸۶، </ref> ملازمان پیامبران<ref>سوره آل عمران آیه ۱۴۷، </ref> ساحران فرعون<ref>سوره یونس ۸۵ ۸۶</ref> عبادالله و عبادالرحمن<ref>سوره فرقان آیه ۶۵ ۷۴، سوره مؤمنون آیه ۱۰۹، سوره آل‌عمران آیه ۱۶</ref> ملائکه<ref>سوره غافر آیه ۷ ۸ ۹، </ref> و دیگران<ref>سوره حشر آیه ۱۰، سوره کهف آیه ۱۰، سوره اعراف آیه ۲۳ ۱۸۹ ۱۲۶، سوره نساء آیه ۷۵، سوره آل عمران آیه ۸ ۵۳ ۱۱۳</ref> از جمله دعاهایی است که در قرآن بیان شده است.

دوری از عذاب دنیا،‌ اعطای صبر و استقامت، پیروزی بر کافران،‌ طلب بخشش و آمرزش گناه و رحمت خداوند، هدایت، طلب فرزند، روزی و ایمنی مردم، قبول طاعات، رفع ظلم و ستم، طلب حسنه در دنیا و آخرت، قرار دادن از شاکران و نمازگزاران و متقین و صالحان، رهایی از قوم کافر، عذاب کفار، هدایت مردم، آمرزیدن همه مؤمنان و پدر و مادر، افزودن علم و حکمت، رفع مشکلات و مصایب، حاجات دنیوی، یاری خواستن، پناه به خداوند از وسوسه‌های شیطان، توفیق انجام عمل صالح، طلب خیر و نیکی از مضامین دعا در قرآن است.