خصائص النبی: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''خصائص النبی''' اصطلاحی است که به احکام خاصی که بر پیامبر(ص) و درباره او مقرر شده اشاره دارد. جواز ازدواج پیامبر(ص) به عقد دائم با بیش از چهار زن، جایز بودن عقد نکاح در حال احرام، عدم رعایت حق قَسم، حرمت دریافت صدقه واجب، وجوب ادا کردن نماز وَتر و تهجد و قربانی کردن در روز عید قربان، و حرمت ازدواج زنان پیامبر(ص) پس از او با دیگران از احکام اختصاصی پیامبر است که بر او مقرر شده است.
'''خصائص النبی''' اصطلاحی است که به احکام خاصی که بر [[پیامبر(ص)]] و درباره او مقرر شده اشاره دارد. جواز ازدواج پیامبر(ص) به عقد دائم با بیش از چهار زن، جایز بودن عقد نکاح در حال احرام، عدم رعایت حق قَسم، حرمت دریافت صدقه واجب، وجوب نماز شب و تهجد و قربانی کردن در روز عید قربان، و حرمت ازدواج زنان پیامبر(ص) پس از او با دیگران از احکام اختصاصی پیامبر(ص) است که بر او مقرر شده است.


== تعریف ==
== تعریف ==
مراد از خصائص‌النبی احکام اختصاصی پیامبر و نیز احکامی است که درباره آن حضرت تشریع شده است.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref> در اسلام سلسله احکامی وجود دارد که از مختصات پیامبر است و سایر مسلمین و مکلفین در آن احکام شریک نیستند. علامه حلی در کتاب تذکرة الفقهاء دود ۷۰ امر از مختصات پیامبر(ص) را برشمرده است.<ref>محمدی، علی، شرح اصول فقه، قم، دار الفکر، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۱۰۸ و ۱۰۹.</ref> در این احکام و اعمال کسی با پیامبر شریک نیست.<ref>علی نوری، علیرضا، کلیات فقه اسلامی، قم، یاقوت، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.</ref>
مراد از خصائص‌النبی احکام اختصاصی پیامبر و نیز احکامی است که درباره آن حضرت تشریع شده است.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref> در اسلام سلسله احکامی وجود دارد که از مختصات پیامبر است و سایر مسلمین و مکلفین در آن احکام شریک نیستند. [[نقش علامه حلی در گسترش تشیع|علامه حلی]] در کتاب [[تذکرة الفقهاء]] ۷۰ امر از مختصات پیامبر(ص) را برشمرده است.<ref>محمدی، علی، شرح اصول فقه، قم، دار الفکر، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۱۰۸ و ۱۰۹.</ref> در این احکام و اعمال کسی با پیامبر(ص) شریک نیست.<ref>علی نوری، علیرضا، کلیات فقه اسلامی، قم، یاقوت، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.</ref>


خصائص النبی به معنای اعم در اصطلاح متون دینی نیز، به ویژگی‌های منحصر به فرد شخص حضرت محمد(ص) و نیز آیین اوست که او را از دیگران، متمایز می‌سازد، اشاره دارد. این ویژگی‌ها، اعم از اوصاف ذاتی و تکوینی او است که طیف وسیعی از اوصاف و شمایل و اخلاق و کردار او را دربر می‌گیرد.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>
خصائص النبی به معنای اعم در اصطلاح متون دینی نیز، به ویژگی‌های منحصر به فرد شخص حضرت محمد(ص) و نیز آیین اوست که او را از دیگران، متمایز می‌سازد، اشاره دارد. این ویژگی‌ها، اعم از اوصاف ذاتی و تکوینی او است که طیف وسیعی از اوصاف و شمایل و اخلاق و کردار او را دربر می‌گیرد.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>


== مصادیق خصائص النبی ==
== مصادیق خصائص النبی ==
* جواز ازدواج پیامبر(ص) به عقد دائم با بیش از چهار زن. بسیاری از فقها، با استناد به آیه ۵۰ سوره احزاب و احادیث، ازدواج پیامبر(ص) را با بیش از نُه زن، که در هنگام رحلت پیامبر در عقد او بودند، جایز شمرده‌اند.
* جواز ازدواج پیامبر(ص) به عقد دائم با بیش از چهار زن. بسیاری از فقها، با استناد به آیه ۵۰ [[سوره احزاب]] و احادیث، ازدواج پیامبر(ص) را با بیش از نُه زن، که در هنگام رحلت پیامبر در عقد او بودند، جایز شمرده‌اند.
* جواز ازدواج بدون مهریه با زنی که خود را به پیامبر بخشیده بوده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۷۹.</ref>
* جواز ازدواج بدون مهریه با زنی که خود را به پیامبر بخشیده بوده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۷۹.</ref>
* به نظر مشهور میان فقهای اهل سنّت، ازدواج پیامبر(ص) بدون موافقت ولیّ و شهادت شهود، به استناد ازدواج پیامبر اکرم با زینب بنت جَحش، جایز بوده است.
* به نظر مشهور میان فقهای اهل سنّت، ازدواج پیامبر(ص) بدون موافقت ولیّ و شهادت شهود، به استناد ازدواج پیامبر اکرم با [[زینب بنت جحش|زینب بنت جَحش]]، جایز بوده است.
* جایز بودن عقد نکاح در حال احرام، دیگر خصیصه نبوی است که شماری از فقهای شیعه و اهل سنّت بدان قائل‌اند. مستند آنان حدیثی منقول از ابن‌عباس است که بر پایه آن پیامبر در زمان احرام با میمونه ازدواج کرد.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>
* جایز بودن عقد نکاح در حال احرام، دیگر خصیصه نبوی است که شماری از فقهای شیعه و اهل سنّت بدان قائل‌اند. مستند آنان حدیثی منقول از ابن‌عباس است که بر پایه آن پیامبر در زمان احرام با میمونه ازدواج کرد.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>
* برخی از فقها، با استناد به آیه ۵۱ سوره احزاب، رعایت حق قَسم را بر پیامبر(ص) واجب ندانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، ۱۴۲۴ق، ج۶، ص۱۴۴.</ref>
* برخی از فقها، با استناد به آیه ۵۱ سوره احزاب، رعایت حق قَسم را بر پیامبر(ص) واجب ندانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، ۱۴۲۴ق، ج۶، ص۱۴۴.</ref>
خط ۲۶: خط ۲۶:
* حرمت غَمز یعنی اشاره کردن با چشم در امور مباح.
* حرمت غَمز یعنی اشاره کردن با چشم در امور مباح.
* وجوب مسواک زدن پیش از هر نماز.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>
* وجوب مسواک زدن پیش از هر نماز.<ref>حسینی سمنانی، بتول، «خصائص النبی»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۵، ذیل مدخل.</ref>
* وجوب نماز شب و تهجد (شب زنده‌داری همراه با خواندن نماز شب). بر اساس آیه ۷۹ اسرا یکی از اختصاصات پیامبر اکرم(ص) نماز شب است. نماز شب بر دیگر مؤمنین مستحب مؤکد است ولی بر شخص پیامبر اکرم(ص) واجب بوده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ج۱۲، ص۲۲۴.</ref> در تفسیر روح البیان در ذیل آیه ۷۹ سوره اسراء روایتی از عایشه همسر پیامبر(ص) نقل شده است که اختصاصات پیامبر اکرم(ص) را بیان می‌کند. عایشه روایت کرده است که پیامبر(ص) فرمود: «سه چیز بر من واجب است و بر شما مستحب، مسواک، نماز شب و تهجد و شب‌زنده‌داری.<ref>حقی بروسوی، اسماعیل بن مصطفی، تفسیر روح البیان، دارالفکر، ج۵، ص۲۱۷.</ref>
* وجوب نماز شب و تهجد (شب زنده‌داری همراه با خواندن نماز شب). بر اساس آیه ۷۹ اسرا یکی از اختصاصات پیامبر اکرم(ص) نماز شب است. نماز شب بر دیگر مؤمنین مستحب مؤکد است ولی بر شخص پیامبر اکرم(ص) واجب بوده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ج۱۲، ص۲۲۴.</ref> در تفسیر روح البیان در ذیل آیه ۷۹ [[سوره اسراء]] روایتی از عایشه همسر پیامبر(ص) نقل شده است که اختصاصات پیامبر اکرم(ص) را بیان می‌کند. [[عایشه]] روایت کرده است که پیامبر(ص) فرمود: «سه چیز بر من واجب است و بر شما مستحب، مسواک، نماز شب و تهجد و شب‌زنده‌داری.<ref>حقی بروسوی، اسماعیل بن مصطفی، تفسیر روح البیان، دارالفکر، ج۵، ص۲۱۷.</ref>
* قربانی کردن در روز عید قربان.
* قربانی کردن در روز عید قربان.
* حرمت ازدواج زنان پیامبر(ص) پس از او با دیگران.
* حرمت ازدواج زنان پیامبر(ص) پس از او با دیگران.
۱۵٬۲۲۷

ویرایش