ختم انعام: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
آیا ختم انعام که در میان عامه مردم انجام می‌شود شرعی است؟
آیا ختم انعام که در میان عامه مردم انجام می‌شود شرعی است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}'''ختم انعام''' مراسمی مذهبی و بیشتر زنانه همراه قرائت و ختم [[سوره انعام|سورۀ انعام]] برای برآورده‌شدن نذر یا حاجت دانسته شده است.<ref>بهرامی، فرشته، «ختم انعام»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۴۵۳.</ref> گفته شده كه این مراسم به‌عنوان رسمی شایع در میان بانوان ایرانی تقریباً در تمامی شهرهای ایران برگزار می‌شود.<ref>معینی، محسن، «ختم انعام»، به‌کوشش بها‌ء‌الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، انتشارات دوستان و ناهید، ج۱، ص۹۷۹.</ref>  
{{پاسخ}}'''ختم انعام''' مراسمی مذهبی و بیشتر زنانه همراه قرائت و ختم [[سوره انعام|سورۀ انعام]] برای برآورده‌شدن نذر یا حاجت دانسته شده است.<ref name=":0"> بهرامی، فرشته، «ختم انعام»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۴۵۳.</ref> گفته شده كه این مراسم به‌عنوان رسمی شایع در میان بانوان ایرانی تقریباً در تمامی شهرهای ایران برگزار می‌شود. <ref name=":1">معینی، محسن، «ختم انعام»، به‌کوشش بها‌ء‌الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، انتشارات دوستان و ناهید، ج۱، ص۹۷۹.</ref> ريشه این مراسم را اصل توسل به قرآن برای گره‌گشایی از مشکلات و حاجت‌خواهی دانسته‌اند.<ref name=":0"/> مراسم ختم انعام با توزیع کتابچه‌هایی که حاوی سوره انعام است در میان حاضران جلسه آغاز می‌شود. سپس مراسم تلاوت سوره انعام با جزئیات خاصی توسط شرکت‌کنندگان انجام می‌گیرد.<ref name=":1"/> این مراسم در نقاط مختلف ایران به‌صورت‌های گوناگون برگزار می‌شود.<ref name=":0"/>


ريشه این مراسم را اصل توسل به قرآن برای گره‌گشایی از مشکلات و حاجت‌خواهی دانسته‌اند.<ref>بهرامی، «ختم انعام»، ج۲، ص۴۵۳.</ref> مراسم ختم انعام با توزیع کتابچه‌هایی که حاوی سوره انعام است در میان حاضران جلسه آغاز می‌شود. سپس مراسم تلاوت سوره انعام با جزئیات خاصی توسط شرکت‌کنندگان انجام می‌گیرد.<ref>معینی، «ختم انعام»، ج۱، ص۹۷۹-۹۸۰.</ref> این مراسم در نقاط مختلف ایران به‌صورت‌های گوناگون برگزار می‌شود.<ref>بهرامی، «ختم انعام»، ج۲، ص۴۵۳.</ref>
به گزارش محققان، در فرهنگ عامیانه مذهبی مردم ایران، هنگام بروز مشکلاتی مانند ازدیاد مرگ‌ و‌ میر، خشک‌سالی و برای پیشگیری از مشکلاتی مانند به خطر افتادن سلامت مادر و جنین مراسم ختم انعام برگزار می‌شود.<ref name=":0"/> همچنین، به‌منظور تفأل، یادبود درگذشتگان، سلامتی مسافران، افزایش رزق و برآورده‌شدن حاجات نیز مراسم ختم انعام برگزار می‌شود.<ref name=":0"/>


به گزارش محققان، در فرهنگ عامیانه مذهبی مردم ایران، هنگام بروز مشکلاتی مانند ازدیاد مرگ‌ و‌ میر و خشک‌سالی و برای پیشگیری از مشکلاتی مانند به خطر افتادن سلامت مادر و جنین مراسم ختم انعام برگزار می‌شود.<ref>بهرامی، «ختم انعام»، ج۲، ص۴۵۳.</ref> همچنین، به‌منظور تفأل، یادبود درگذشتگان، سلامتی مسافران، افزایش رزق و برآورده‌شدن حاجات مراسم ختم انعام برگزار می‌شود.<ref>بهرامی، «ختم انعام»، ج۲، ص۴۵۳.</ref>
از نظر دینی، اصل تلاوت قرآن مورد تأکید قرار گرفته است.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۳.</ref> همچنین، در روایات از عظمت جایگاه سوره انعام سخن گفته شده<ref>برای نمونه ن.ک: عروسی حویزی، عبد على بن جمعه، تفسير نور الثقلين، تحقيق سيدهاشم رسولى محلاتى، قم، انتشارات اسماعيليان، ۱۴۱۵ق. ج۱، ص۶۹۶.</ref> و بر تلاوت آن تأکید شده است.<ref>صدوق، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال‏، قم، دار الشریف رضی، ۱۴۰۶ق، ص۱۰۵.</ref> دستور يک نماز چهار ركعتى‌ هم، که همراه با ختم‌ انعام‌ در قرائت سوره است، در منابع دینی آمده است.<ref>عياشى‌، محمد بن مسعود، التفسير، تحقیق هاشم‌ رسولى‌ محلاتى‌، تهران‌، ۱۳۸۱ق‌، ج۱، ص۳۵۳.</ref> از نظر دینی، محققان مراسم رایج ختم انعام و مناسک آن را دارای مستند شرعی قابل اتکا نمی‌دانند.<ref name=":2">مکارم شیرازی، ناصر، احكام بانوان، قم، مدرسه الامام على بن ابى‌طالب(ع)، ۱۳۸۶ش، ص۲۵۷.</ref> آنان قرائت برخی اذکار، که مبنا و منبع شرعی ندارند، در خلال قرائت آیات سوره انعام را شایسته نمی‌دانند.<ref name=":2"/> [[ناصر مکارم شیرازی]]، مرجع تقلید شیعه، توصیه کرده که شرکت‌کنندگان در مراسم ختم انعام صرفاً به قرائت صوری آیات اکتفا نکنند و به محتوای آیات هم توجه کنند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۱۴۴.</ref>
 
از نظر دینی، اصل تلاوت قرآن مورد تأکید قرار گرفته است.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۳.</ref> همچنین، در روایات از عظمت جایگاه سوره انعام سخن گفته شده<ref>برای نمونه ن.ک: عروسی حویزی، عبد على بن جمعه، تفسير نور الثقلين، تحقيق سيدهاشم رسولى محلاتى، قم، انتشارات اسماعيليان، ۱۴۱۵ق. ج۱، ص۶۹۶.</ref> و بر تلاوت آن تأکید شده است.<ref>صدوق، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال‏، قم، دار الشریف رضی، ۱۴۰۶ق، ص۱۰۵.</ref> دستور يک نماز چهار ركعتى‌ هم، که همراه با ختم‌ انعام‌ در قرائت سوره است، در منابع دینی آمده است.<ref>عياشى‌، محمد بن مسعود، التفسير، تحقیق هاشم‌ رسولى‌ محلاتى‌، تهران‌، ۱۳۸۱ق‌، ج۱، ص۳۵۳.</ref> از نظر دینی، محققان مراسم رایج ختم انعام و مناسک آن را دارای مستند شرعی قابل اتکا نمی‌دانند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، احكام بانوان، قم، مدرسه الامام على بن ابى‌طالب(ع)، ۱۳۸۶ش، ص۲۵۷.</ref> آنان قرائت برخی اذکار، که مبنا و منبع شرعی ندارند، در خلال قرائت آیات سوره انعام را شایسته نمی‌دانند.<ref>مکارم شیرازی، احكام بانوان، ص۲۵۷.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی]]، مرجع تقلید شیعه، توصیه کرده که شرکت‌کنندگان در مراسم ختم انعام صرفاً به قرائت صوری آیات اکتفا نکنند و به محتوای آیات هم توجه کنند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۱۴۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==


* [[حکم دعاخواندن هنگام ختم سوره انعام]]
* [[انس با قرآن در سیره و گفتار عالمان دین]]
* [[انس با قرآن در سیره و گفتار عالمان دین]]


خط ۳۳: خط ۳۲:
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =شد
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
۱۱٬۸۷۷

ویرایش