خاتم بخشی امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
آیه ولایت و جریان خاتم بخشی، بنابر اتفاق مفسران درباره امام علی(ع) نازل شده است. در شأن نزول این آیه این چنین نقل شده است که سائلی وارد [[مسجد]] شد و درخواست کمک کرد، بعد از اینکه کسی به او توجه نکرد دست شکایت به خداوند بلند کرد که در همین هنگام امام علی(ع) با دست به او اشاره کرد و انگشتر خود را به او بخشید. بعد از این عمل آیه «انّما ولیکم الله…» نازل شد. با توجه به عبارت‌های «انّما» و «ولیکم»، و معنای انحصاری که از آیه برداشت می‌شود مشخص می‌شود، که این آیه در بیان ولایت و سرپرستی جامعه است، بنابر این آیه دلالت بر امامت و ولایت امام علی(ع) می‌کند. یکی از ویژگی‌هایی که از امتیازات خاص امام علی در این آیه شمرده می‌شود این است که با وجود اینکه ایشان در حال نماز و رکوع بود، اما این خاتم بخشی حضرت را از لحظه ای از خدا غافل نکرد، نشانه این امر تأیید عبادت مخلصانه امام علی توسط خداوند با نزول این آیه می‌باشد.
آیه ولایت و جریان بخشیدن انگشتر در هنگام نماز، بنابر اتفاق مفسران درباره امام علی(ع) نازل شده است. در زمان پیامبر اسلام، فقیری وارد [[مسجد]] شد و درخواست کمک کرد، بعد از اینکه کسی به او توجه نکرد، زبان به گلایه گشود. در همین هنگام امام علی(ع) که درحال [[رکوع]] بود با انگشت کوچک دست راست خود اشاره کرد، سائل نزدیک آمد و انگشتر را از دست آن حضرت بیرون آورد. بعد از این عمل آیه {{قرآن|
| سوره = مائده
| آیه = ۵۵
| ترجمه = سرپرست و رهبر شما تنها خدا است، و پیامبر او، و آنهایی که ایمان آورده‌اند و نماز را برپای دارند و در حال رکوع زکات می‌پردازند.
}} نازل شد.


==شأن نزول آیه==
با توجه به عبارت‌های «انّما» و «ولیکم»، و معنای انحصاری که از آیه برداشت می‌شود مشخص می‌شود، که این آیه در بیان ولایت و سرپرستی جامعه است، بنابراین آیه، دلالت بر امامت و ولایت امام علی(ع) می‌کند. یکی از ویژگی‌هایی که از امتیازات خاص امام علی در این آیه شمرده می‌شود این است که با وجود اینکه ایشان در حال نماز و رکوع بود، اما این خاتم بخشی حضرت را از لحظه ای از خدا غافل نکرد، نشانه این امر تأیید عبادت مخلصانه امام علی توسط خداوند با نزول این آیه می‌باشد.
از جمله آیاتی که به اتفاق اکثر مفسران و اهل حدیث درباره [[امام علی(ع)]] نازل شده است آیه {{قرآن|انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنوا الذین یقیمون الصلوه و یؤتون الزکوه و هم راکعون}}<ref>. مائده/ ۵۵.</ref> سرپرست و رهبر شما تنها خدا است، و پیامبر او، و آنهایی که ایمان آورده‌اند و نماز را برپای دارند و در حال رکوع زکات می‌پردازند.» می‌باشد.


[[در شأن نزول]] آیه از [[عبدالله بن عباس]] چنین نقل شده است که [[ابوذر غفاری]] گفت: روزی از روزها با [[رسول خدا(ص)]] در [[مسجد]] نماز می‌خواندم، سائلی وارد مسجد شد و از مردم تقاضای کمک کرد ولی کسی چیزی به او نداد، او دست خود را به آسمان بلند کرد و گفت: خدایا تو شاهد باش که من در مسجد رسول تو تقاضای کمک کردم ولی کسی جواب مساعد به من نداد. در همین حال علی(ع) که درحال [[رکوع]] بود با انگشت کوچک دست راست خود اشاره کرد سائل نزدیک آمد و انگشتر را از دست آن حضرت بیرون آورد، پیامبر(ص) که در حال [[نماز]] بود این جریان را مشاهده کرد و هنگامی که از نماز فارغ شد، سر به سوی آسمان بلند کرد و چنین گفت: «خداوندا برادرم [[موسی]] از تو تقاضا کرد که روح او را وسیع گردانی و کارها را بر او آسان سازی و گره از زبان او بگشائی تا مردم گفتارش را درک کنند، و نیز موسی درخواست کرد [[هارون]] را که برادرش بود وزیر و یاورش قرار دهی و بوسیله او نیرویش را زیاد کنی و در کارهایش شریک سازی. خداوندا من محمد پیامبر و فرستاده توأم. سینه مرا گشاده کن و کارها را بر من آسان ساز از خاندانم علی را وزیر من گردان تا بوسیله او پشتم قوی و محکم گردد. ابوذر می‌گوید: هنوز دعای پیامبر(ص) پایان نیافته بود که [[جبرئیل]] نازل شد؛ و به پیامبر(ص) گفت بخوان، پیامبر(ص) فرمود چه بخوانم، گفت بخوان انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنو…<ref>نصر الدین، ایحی، کتاب المواقف، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۹۹۷ م؛ ابن حجر هیثمی، احمد بن محمد، صواعق المحرقه، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ اول، ۱۹۹۷ م، ص۱۰۴.</ref>
==شأن نزول آیه ولایت==
{{نوشتار اصلی| آیه ولایت}}


البته این شأن نزول از طرق مختلف نقل شده که گاهی در جزئیات و خصوصیات مطلب با هم تفاوت دارند؛ ولی اساس و عصاره همه یکی یاست.
اکثر مفسران و اهل حدیث معتقدند آیه ولایت {{قرآن|إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ|ترجمه=سرپرست و رهبر شما تنها خدا است، و پیامبر او، و آنهایی که ایمان آورده‌اند و نماز را برپای دارند و در حال رکوع زکات می‌پردازند.|سوره=مائده|آیه=۵۵}} در شأن [[امام علی(ع)]] نازل شده است.
 
[[ابوذر غفاری]] نقل کرده که با [[رسول خدا(ص)]] در [[مسجد]] نماز می‌خواندم، فقیری وارد مسجد شد و از مردم تقاضای کمک کرد ولی کسی چیزی به او نداد. او گفت: خدایا تو شاهد باش که من در مسجد رسول تو تقاضای کمک کردم ولی کسی جواب مساعد به من نداد. در همین حال علی(ع) که درحال [[رکوع]] بود با انگشت اشاره کرد. فقیر نزدیک آمد و انگشتر را از دست آن حضرت بیرون آورد. سپس [[جبرئیل]] نازل شد و آیه ولایت را بر ایشان نازل کرد.<ref>نصر الدین، ایحی، کتاب المواقف، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۹۹۷ م؛ ابن حجر هیثمی، احمد بن محمد، صواعق المحرقه، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ اول، ۱۹۹۷ م، ص۱۰۴.</ref>


==دلالت آیه بر ولایت امیر المؤمنین(ع)==
==دلالت آیه بر ولایت امیر المؤمنین(ع)==
خط ۲۵: خط ۳۱:
پاسخ این است که شنیدن صدای سائل و به کمک او پرداختن توجه به خویشتن نیست بلکه عین توجه به خدا است. علی(ع) در حال نماز از خود بیگانه بود نه از خدا، و بیگانگی از خلق خدا بیگانگی از خدا است، به عبارت دیگر پرداخت [[زکات]] در حال نماز انجام عبادت در ضمن عبادت است نه انجام یک عمل مباح در ضمن عبادت، بنابر این از آنجا که مقام امام علی(ع) و عظمت عبادت او (دادن انگشتر در حال نماز به سائل) در نزد خدا بسیار ارزشمند است لذا خداوند در شأن این عبادت این آیه را نازل کرد و او را به عنوان امام و سرپرست مسلمین بعد از پیامبر معرفی نموده است و ولایت و رهبری آن حضرت را در ادامه ولایت خویش و پیامبرش قرار داده است. پس آن عمل باید از اهمیت و جایگاهی بلندی برخوردار باشد که در برابر آن از خداوند چنین امتیازی دریافت می‌دارد.
پاسخ این است که شنیدن صدای سائل و به کمک او پرداختن توجه به خویشتن نیست بلکه عین توجه به خدا است. علی(ع) در حال نماز از خود بیگانه بود نه از خدا، و بیگانگی از خلق خدا بیگانگی از خدا است، به عبارت دیگر پرداخت [[زکات]] در حال نماز انجام عبادت در ضمن عبادت است نه انجام یک عمل مباح در ضمن عبادت، بنابر این از آنجا که مقام امام علی(ع) و عظمت عبادت او (دادن انگشتر در حال نماز به سائل) در نزد خدا بسیار ارزشمند است لذا خداوند در شأن این عبادت این آیه را نازل کرد و او را به عنوان امام و سرپرست مسلمین بعد از پیامبر معرفی نموده است و ولایت و رهبری آن حضرت را در ادامه ولایت خویش و پیامبرش قرار داده است. پس آن عمل باید از اهمیت و جایگاهی بلندی برخوردار باشد که در برابر آن از خداوند چنین امتیازی دریافت می‌دارد.


{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


خط ۳۴: خط ۳۹:
#امامت و رهبری، مرتضی مطهری.
#امامت و رهبری، مرتضی مطهری.
#اعتقاد ما، مکارم شیرازی.
#اعتقاد ما، مکارم شیرازی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
==منابع==
۱۱٬۸۷۷

ویرایش