حکمت غسل میت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۴۰۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۳ اوت ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا در اسلام جنازه انسان‌ها را غسل می‌دهند؟
چرا در اسلام جنازه انسان‌ها را غسل می‌دهند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
دربارهٔ فلسفهٔ غسل دادن جنازه، روایاتی وارد شده است و دانشمندان اسلامی نیز از رخ برخی حکمت‌های این دستور الهی پرده برداشته اند که چند نمونه ذکر می‌شود.
[[اسلام]]، رعایت نظافت و احترام در مورد جنازه مسلمان را لازم دانسته است. براساس دانش پزشکی، خون و جسد بی‌جان، برای تعفن پذیری، انتقال بیماری و آلودگی، بسیار آماده است و [[غسل میت]]، می‌تواند موجب پیش‌گیری از آن باشد: [[علامه مجلسی]] از [[امام رضا(ع)]] نقل می‌کند که غسل میت برای این است که جنازه از چرک و هرگونه آلودگی که به او رسیده، پاک شود.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۹۵، باب علل الشرایع و الاحکام.</ref>


از آنجا که دانش پزشکی ثابت کرده است، خون و جسد بی جان، برای تعفن پذیری، انتقال بیماری و آلودگی، بسیار آماده است و کوچک‌ترین غفلت، پشیمانی به دنبال دارد؛ شرع مقدس نیز رعایت نظافت در این خصوص را بسیار جدی گرفته است.
غسل دادن میت مانند تشییع و [[کفن‌کردن میت]]، احترامی است که اسلام برای جسد مسلمان قائل شده است. دستور به انجام غسل، تنها بر وارثان و بستگان میت نیست، بلکه بر همه مسلمانان به‌صورت [[واجب کفایی]] واجب شده است.


علامهٔ مجلسی از کتاب عیون اخبار الرضا (علیه السلام) نقل می‌کند که امام هشتم (علیه السلام) در پاسخ به پرسشی فرمود:
در دین اسلام دستور داده شده به جسد مردگان، احترام بگذارند و اجازه ندهند بوی تعفن از جسد بیرون بیاید بلکه باید با افزودن گیاه خوشبوی سدر و کافور، آن را پاکیزه کنند. این موارد، به افراد مشهور، سرمایه‌دار و ... اختصاص ندارد، بلکه برای همه مردم است.<ref>استاد فلسفی، گفتار فلسفی معاد، ۲۳۴–۲۳۶.</ref>


... علت غسل میت این است که از ادناس و اوساخ (کثیفی، چرک و آلودگی) امراض، پاک شود و نیز از هر گونه آلودگی که به او رسیده است؛ زیرا شخص مرده به دیدار ملائکه می‌رود و با اهل آخرت مباشرت و معاشرت می‌کند، پس بهتر است وقتی بر خداوند وارد می‌شود و به ملاقات اهل طهارت و پاکی می‌رود و با آن‌ها برخورد و تماس حاصل می‌کند، پاکیزه باشد و با چنین حالتی به سوی خداوند متوجه شود تا از او شفاعت بخواهد.
همچنین علاوه بر حکمت‌های ظاهری، حقایق باطنی نیز برای این دستورات وجود دارد که در برخی منابع به‌آن‌ها اشاره شده است.<ref>معادی سبزواری، نبراس الهدی، ص۱۲۱ و ۱۲۲.</ref>
 
در ادامهٔ همین حدیث شریف پرده از اسراری برمی‌دارد که می‌توانید آن‌ها را در منابع ذیل مطالعه فرمایید.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۹۵، باب علل الشرایع و الاحکام; و سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ص۲۱۶.</ref> شرح و بسط بیشتر این حدیث و احادیث مشابه، در کتب معتبر روایی آمده است.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۱۶۳، کتاب الجنائز، باب العله فی الغسل، ح ۱.</ref>
 
مسئله غسل دادن میت مانند تشییع و کفن و دفن میت، احترامی است که شرع مقدس اسلام برای جسد مسلمان قائل شده است. این احترام تا آنجا است که، امر غسل و کفن و دفن را، تنها بر وارثان و بستگان میت واجب نکرده است، بلکه بر فرد فرد مسلمانان این وظیفه واجب شده است؛ منتها از نوع واجب کفایی که اگر برخی آن را انجام دادند، از دیگران ساقط می‌شود.
 
در مواردی دیده شده است که حیوانی مانند: کبوتر یا پرنده ای خوشخوان در منزلی می‌میرد و با وجود علاقهٔ فراوان به آن، با کمال بی‌احترامی جسد او را در سطل زباله می‌اندازند؛ اما دین اسلام که تمام دستوراتش بر اساس فطرت و عقل است، دستور می‌دهد، همان گونه که دوست ندارند به جسد بی جان خودشان بی مهری شود، به جسد اموات خود نیز احترام بگذارند و نگذارند بوی تعفن و پلیدی‌ها از جسد نمایان شود. باید با کمال احترام آن را پاکیزه کنند و با افزودن گیاه خوشبوی سدر و کافور به شکوه آن بیفزایند. این موارد، آن گونه که فرعون مصر انجام می‌داد؛ به شاه، سرمایه‌دار و بزرگ قبیله اختصاص ندارد، بلکه برای همه مردم است.<ref>ر. ک. استاد فلسفی، گفتار فلسفی معاد، ۲۳۴–۲۳۶.</ref>
 
همان گونه که گفته شد، وظایف اسلامی، افزون بر چهرهٔ ظاهری، چهرهٔ باطنی نیز دارند. در برخی از منابع از جهره‌های باطنی احکام از جمله غسل دادن، به‌طور مشروح بحث شده است.<ref>ر. ک. معادی سبزواری، نبراس الهدی، ص۱۲۱ و ۱۲۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۴: خط ۱۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = کلام
  | شاخه اصلی = معاد
| شاخه فرعی۱ = معاد
| شاخه فرعی۱ = احکام اموات
|شاخه فرعی۲ =احکام جنازه
|شاخه فرعی۲ =احکام جنازه
|شاخه فرعی۳ =
|شاخه فرعی۳ =فلسفه احکام
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = -
  | تیترها =
  | تیترها = -
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۴۰: خط ۳۱:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}


{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۳۹۱

ویرایش