حد و مطلع قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:
روایات، معانی برای حد و مطلع ذکر کرده‌اند: «حد، حکم و مطلع، کیفیت استنباط حکم از قرآن است.»<ref>''. بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۹۷.''</ref> در روایت دیگری نیز چنین آمده: «حد، احکام حلال و حرام، و مطلع، مراد خداوند از بنده است.»<ref>''. تفسیر صافی، ج۱، ص۲۸.''</ref>
روایات، معانی برای حد و مطلع ذکر کرده‌اند: «حد، حکم و مطلع، کیفیت استنباط حکم از قرآن است.»<ref>''. بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۹۷.''</ref> در روایت دیگری نیز چنین آمده: «حد، احکام حلال و حرام، و مطلع، مراد خداوند از بنده است.»<ref>''. تفسیر صافی، ج۱، ص۲۸.''</ref>


محققان با جمع‌بندی میان روایات مختلف، تحلیل‌هایی ارائه کرده‌اند؛ از جمله اینکه حد، نهایت و منتهای ظاهر آیات است و مطلع، مبدأ بطون قرآن است.  
محققان با جمع‌بندی میان روایات مختلف، تحلیل‌هایی ارائه کرده‌اند؛ از جمله اینکه حد، نهایت و منتهای ظاهر آیات و مطلع، مبدأ باطن قرآن است.  


محققان، ظهور کلام را دارای سطوح مختلفی دانسته‌اند:
محققان، ظهور کلام را دارای سطوح مختلفی دانسته‌اند:


* در مرتبه نخست، ظاهر، الفاظ قرآن است و این ظهور برای همه حاصل می‌شود و سپس ظهور مفردات قرآن بروز دارد. هر لفظی با توجه به وضع و استعمال، معنایی را به ذهن متبادر می‌سازد که آن معنای متبادر به ذهن را معنای ظاهر لفظ می‌گویند.
* در مرتبه نخست، ظاهر، الفاظ قرآن است و این ظهور برای همه حاصل می‌شود و سپس ظهور مفردات قرآن بروز دارد. هر لفظ، معنایی را به ذهن متبادر می‌سازد که آن معنای متبادر به ذهن را معنای ظاهر لفظ می‌گویند.
* مرحله ی بعد، ظهور ترکیبی است. زمانی که لفظ در ترکیب آمد، غیر از ظهور تصوری، ظهور تصدیقی پیدا می‌کند که ممکن است با ظهور تصوری‌اش یکسان و یا تا حدودی متفاوت باشد.
* مرحله ی بعد، ظهور ترکیبی است. کلام، غیر از ظهور تصوری، ظهور تصدیقی دارد که ممکن است با ظهور تصوری‌اش یکسان و یا تا حدودی متفاوت باشد.
* ظهور نهایی کلام در صورتی شکل می‌گیرد که سیاق کلام و قراینِ متصل و منفصل و مربوط به آن، مورد توجه و دقت قرار می‌گیرد و این‌جا معنای موردِ نظرِ متکلم شناخته می‌شود و این همان «'''حد'''» است.
* ظهور نهایی کلام در صورتی شکل می‌گیرد که سیاق کلام، قرینه‌های متصل و منفصل، مورد توجه قرار گیرد و این‌جا معنای موردِ نظرِ متکلم شناخته می‌شود و این همان «'''حد'''» است.
حد از یک جهت منتهای ظهورات لفظ است و از جهت دیگر، نقطه ی شروع برای رسیدن به بطون قرآن است. بطون قرآن فراتر از معنای ظاهری هستند و تنها با فهم الفاظ، قواعد و ادبيات عرب، نمى‌توان آن را فهميد. تمام باطن قرآن را تنها خدا و راسخان در علم می‌دانند و ما تنها از طریق آن‌ها می‌توانیم آن‌ها را به‌دست آوریم. مطلع را مرحله‌ى اول از این معناى باطنى دانسته‌اند.<ref>''. بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۹۷.''</ref>
حد از یک جهت نهایت ظهورات لفظ است و از جهت دیگر، نقطه‌ی شروع برای رسیدن به باطن قرآن. بطون قرآن فراتر از معنای ظاهری هستند و تنها با فهم الفاظ، قواعد و ادبيات عرب، نمى‌توان آن را فهميد. تمام باطن قرآن را تنها خدا و راسخان در علم می‌دانند و انسان‌های دیگر تنها از طریق آن‌ها می‌توانند آن‌ها را به‌دست آورند. مطلع را مرحله‌ى اول از این معناى باطنى دانسته‌اند.<ref>''. بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۹۷.''</ref>


== تفاوت حد با ظاهر ==
== تفاوت حد با ظاهر ==
۱۱٬۸۷۷

ویرایش