حدیث کسب شهرت به‌وسیله عبادت: تفاوت میان نسخه‌ها

{{سوال}}در روایتی از امام رضا(ع) آمده است: «اِنَّ اللّهَ یَکرَهُ شُهرَةَ العِبادَة و شُهرَةَ النّاس؛ خداوند انگشت‌نما شدن در عبادت و انگشت‌نما شدن نزد مردم را دوست ندارد». آیا این حدیث معتبر است؟ مراد از این روایت چیست؟{{پایان سوال}}

[[فیض کاشانی]]، محدث شیعه قرن یازدهم قمری، مقصود این روایات را این دانسته که مؤمنان اعمال مستحبی‌شان را به رخ مردم نکشانند. [[شیخ حر عاملی]]، دیگر محدث شیعه، بر این باور است که [[واجب|واجبات]] را باید آشکارا انجام داد؛ ولی انجام [[مستحب|مستحبات]] بهتر است مخفیانه باشد تا باعث شهرت نشود. به گفته [[علامه مجلسی]]، محدث [[شیعه]]، اگر کارهای مستحبی به صورت مخفیانه انجام نشود، ممکن است فرد به‌تدریج دچار [[تکبر|غرور]] و [[عجب|خودبرتربینی]] شود و [[اخلاص|اخلاصش]] از بین برود.

=== به نقل از امام صادق(ع) ===

{{عربی بزرگ|اَلِاشْتِهَارُ بِالْعِبَادَةِ رِيبَة|ترجمه=شهرت یافتن به وسیله عبادت، شبهه‌ناک و گمان‌برانگیز است.}}

حدیث کسب شهرت به‌وسیله [[عبادت]] که از [[امام رضا(ع)]] نقل شده، در کتاب حدیثی [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]] ذکر شده است.<ref name=":3">طوسى، محمد بن حسن، امالی، به تحقیق و تصحیح ‏مؤسسة البعثة، قم، دار الثقافة، ۱۴۱۴ش، ص۴۶۹.</ref> یکی از روایان این روایت، علی بن محمد علوی است<ref name=":3" /> که او را در کتاب‌های رجالی، [[راوی مجهول|مجهول]] و ناشناخته دانسته‌اند.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۵، ص۴۵۸؛ بسام، مرتضی، زبدة المقال من معجم الرجال، ج۱، ص۸۳.</ref> عالمان [[علم درایه]] معتقدند حدیثی که در سند آن فردی ناشناخته باشد، از نظری سندی [[حدیث ضعیف|ضعیف]] است.<ref name=":4">رحمان ستایش، محمدکاظم، [https://noorlib.ir/book/view/52802 توثیق و تضعیف]، ص۱۸۲ و ۱۸۳، قم، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۸۹ش.</ref> 

حدیث کسب شهرت به‌وسیله عبادت که از امام صادق(ع) روایت شده، در کتاب‌های حدیثی [[الامالی (شیخ صدوق)|اَمالیِ شیخ صدوق]]،<ref name=":0">شیخ صدوق، محمد بن علی، الامالی، ص۲۰، تهران، ۱۳۷۶ش.</ref> [[من لا یحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]]<ref name=":1">من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۹۴.</ref> و [[معانی الاخبار (کتاب)|معانی الاخبار]]<ref name=":2">شیخ صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۳ق، ص۱۹۵.</ref> ذکر شده است.

همه روایان سلسله‌سند حدیثی که در کتاب معانی الاخبار ذکر شده،<ref name=":2" /> [[ثقه]] و مورد اطمینان دانسته شده‌اند و این حدیث، [[حدیث صحیح|صحیح]] و [[حدیث معتبر|معتبر]] شمرده شده است.<ref>رجوع کنید به نرم‌افزار درایه النور؛ نرم‌افزار اسناد شیخ صدوق.</ref>

به گفته [[علامه مجلسی]]، محدث [[شیعه]] قرن یازدهم قمری، [[ریا]] و خودنمایی در انجام [[واجبات]] نمود کمتری دارد؛ زیرا واجبات را بقیه نیز انجام می‌دهند؛ برخلاف [[مستحبات]] که همه آن را انجام نمی‌دهند و اگر مخفیانه به جا آورده شود ریایی نخواهد شد. به گفته وی، اگر انسان امور مستحبی را دور از نگاه مردم و در پنهانی انجام دهد، پاداش بیشتری خواهد داشت و گرنه ممکن است به‌تدریج دچار [[تکبر|غرور]] و [[عجب|خودبرتربینی]] شود و [[اخلاص|اخلاصش]] از بین برود؛ برای همین خداوند دوست ندارد بنده‌اش به جای اینکه خود را نزد خدا عزیز کند، در حضور مردم عزیز باشد.<ref>رک: مجلسی، محمدتقی، روضه المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق، ج‏۱۳، ص۱۰۰.</ref>  

[[فیض کاشانی]]، محدث شیعه قرن یازدهم قمری نیز، مراد از این روایات این دانسته که مؤمنان اعمال مستحبی‌شان را به رخ مردم نکشانند.<ref>فیض کاشانی، محمد محسن، الوافی، اصفهان، چاپ اول، ۱۴۰۶ق، ج‏۲۶، ص۱۶۰.</ref> [[شیخ حر عاملی]]، دیگر محدث شیعه هم، بر این باور است که واجبات را باید آشکارا انجام داد؛ اما انجام مستحبات بهتر است مخفیانه باشد تا باعث شهرت نشود.<ref>حر عاملی، محمد، وسائل الشیعه، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج‏۱، ص۸۰.</ref> البته به باور [[امام خمینی]]، ریا و مشهور شدن میان مردم با انجام واجبات و ترک کارهای [[حرام]] نیز ممکن است ایجاد شود.<ref>موسوی خمینی، روح الله، چهل حدیث، نشر آثار امام خمینی، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۶ش، ص۳۵.</ref>

  | شاخه اصلی =حدیث

  | شاخه فرعی۱ =فقه الحدیث

  | شناسه =شد

  | تیترها =شد

  | ویرایش =شد

  | لینک‌دهی =شد

  | تغییر مسیر =شد

  | اولویت =ج

  | کیفیت =ج