automoderated، دیوان‌سالاران، مدیران
۷٬۲۲۸
ویرایش
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{نیازمند گسترش}} | {{نیازمند گسترش}}{{شروع متن}} | ||
{{شروع متن}} | |||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
روایتی از امام علی(ع) نقل شده که در آن عالمان حاکم مردم دانسته شده است. آیا این حدیث از نظر سند معتبر است؟ مراد از عالمان در این حدیث چه کسانی هستند؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{درگاه|حوزه و روحانیت}} | |||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{جعبه اطلاعات حدیث | {{جعبه اطلاعات حدیث | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| نام‌های دیگر = | | نام‌های دیگر = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| به نقل از = | | به نقل از = [[امام علی(ع)]] | ||
| روایات مشابه = | | روایات مشابه = حدیثی از [[امام حسین(ع)]] که در [[تحف العقول (کتاب)|کتاب تحف العقول]] ذکر شده است. | ||
| راوی اصلی = | | راوی اصلی = | ||
| دیگر راویان = | | دیگر راویان = | ||
| اعتبار سند = | | اعتبار سند = [[حدیث ضعیف|ضعیف]] | ||
| منابع شیعه = | | منابع شیعه = [[کتاب غرر الحکم و درر الکلم|غرر الحکم و درر الکلم]] | ||
| منابع سنی = | | منابع سنی = | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}} | }} | ||
{{درگاه|حکومت دینی}} | |||
'''عالمان حاکم بر مردم هستند،''' محتوای حدیثی است که برای بار نخست در [[غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)|کتاب غُرَرُ الْحِکَم و دُرَرُ الْکَلِم]] نوشته [[عبدالواحد تمیمی آمدی|عبدالواحد تمیمی آمُدی]]، عالم [[شیعه]] قرن ششم قمری، از [[امام علی(ع)]] نقل شده است. این روایت را به این معنا دانسته‌اند که مردم باید حکم عالمان را پذیرفته و با آن مخالفت نکنند. مراد از عالمان در این روایت را در درجه نخست [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] و در مرتبه بعد، عالمان شیعه شمرده‌اند. | |||
نویسنده کتاب غرر الحکم اسناد احادیثی که نقل کرده از جمله این حدیث را حذف کرده است. عالمان علم حدیث روایتی که سند آن ذکر نشده را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده‌اند؛ البته [[علامه مجلسی]]، [[محدث نوری]] و [[سید حسین بروجردی طباطبایی|آیت‌الله سید حسین بروجردی]] این روایت را از کتاب غرر الحکم نقل کرده‌اند. روایت دیگری نیز با محتوایی شبیه این حدیث، از [[امام حسین(ع)]] نقل شده و در آن جریان کارها و احکام در دست عالمان الهی شمرده شده است. | |||
== متن و ترجمه == | == متن و ترجمه == | ||
متن و ترجمه حدیث حاکم بودن عالمان بر مردم که از [[امام علی(ع)]] نقل شده، چنین است: | |||
{{عربی بزرگ|اَلْعُلَمَاءُ حُكَّامٌ عَلَى اَلنَّاسِ<ref name=":0">تمیمی آمدی، عبدالواحد، غرر الحکم و درر الکلم، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۱۰ق، ص۳۶.</ref>| ترجمه= عالمان حاکمان بر مردم هستند.}} | |||
== بررسی سندی == | == بررسی سندی == | ||
اولین منبع حدیثی که روایت حاکم بودن عالمان بر مردم را ذکر کرده، کتاب غُرَر الحِکَم و دُرَر الکَلِم نوشته عبدالواحد تمیمی | اولین منبع حدیثی که روایت حاکم بودن عالمان بر مردم را ذکر کرده، [[غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)|کتاب غُرَر الحِکَم و دُرَر الکَلِم]] نوشته [[عبدالواحد تمیمی آمدی|عبدالواحد تمیمی آمُدی]]، عالم [[شیعه]] اواخر قرن پنجم و نیمه نخست قرن ششم است.<ref name=":0" /> | ||
=== کتاب غرر الحکم === | === کتاب غرر الحکم === | ||
{{اصلی|غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)}} | {{اصلی|غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)}} | ||
نویسنده کتاب حدیثی غرر الحکم و درر الکلم چنانکه خود در مقدمه کتاب گفته، سندهای روایات را حذف کرده است.<ref>تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق سید مهدی رجایی، دار الکتاب الاسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق، ص۱۴.</ref> این کلام را دلیلی دانسته‌اند بر اینکه همه این روایات دارای سند بوده و چون نویسنده در گردآوری این سخنان، تنها به جنبه‌های بلاغی و زیباشناسی نظر داشته، اسناد روایات را حذف کرده است.<ref>موسوی، سید محسن، گزیده متون حدیثی۲ (غرر الحکم و درر الکلم)، دار الحدیث، قم، چاپ اول، ۱۳۸۳ش، ص۱۳.</ref> عالمان علم رجال و | نویسنده کتاب حدیثی غرر الحکم و درر الکلم چنانکه خود در مقدمه کتاب گفته، سندهای روایات را حذف کرده است.<ref>تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق سید مهدی رجایی، دار الکتاب الاسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق، ص۱۴.</ref> این کلام را دلیلی دانسته‌اند بر اینکه همه این روایات دارای سند بوده و چون نویسنده در گردآوری این سخنان، تنها به جنبه‌های بلاغی و زیباشناسی نظر داشته، اسناد روایات را حذف کرده است.<ref>موسوی، سید محسن، گزیده متون حدیثی۲ (غرر الحکم و درر الکلم)، دار الحدیث، قم، چاپ اول، ۱۳۸۳ش، ص۱۳.</ref> عالمان [[علم رجال]] و [[علم حدیث|حدیث]]، روایاتی را که سند آنها ذکر نشده، از نظر سندی [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده‌اند. | ||
علامه مجلسی روایات کتاب غرر الحکم را نقل کرده؛ اگرچه | [[علامه مجلسی]]، محدث شیعه قرن یازدهم قمری، روایات کتاب غرر الحکم را در [[کتاب بحارالانوار]] نقل کرده؛ اگرچه این، به معنای قبول همه روایات این کتاب نیست. [[محدث نوری]]، محدث شیعه قرن چهاردهم قمری نیز، روایت حاکم بودن عالمان بر مردم را در کتاب مستدرک الوسائل، باب وجوب رجوع به عالمان شیعه در امر قضاوت و فتوی، ذکر کرده است.<ref>نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، ۱۴۰۸ق، چاپ اول، ج۱۷، ص۳۲۱.</ref> همچنین [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله سید حسین بروجردی]] در [[جامع احادیث الشیعه (کتاب)|کتاب جامع احادیث الشیعه]]، این حدیث را در باب «اختصاص القضاء و الحکم بِالنَّبی و الامام و... الفقیه المؤمن العادل...» آورده است.<ref>بروجردی، سید حسین، جامع احادیث الشیعه، تهران، انتشارات فرهنگ سبز، چاپ اول، ۱۳۸۶ش، ج۳۰، ص۹۴.</ref> | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
بر اساس روایت «عالمان حاکم بر مردم هستند»، مردم باید حکم عالمان را پذیرفته و با آن مخالفت نکنند.<ref>آقا جمال خوانساری، محمد بن حسین، شرح آقا جمال خوانساری بر غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق جلال الدین حسینی ارموی محدث، دانشگاه تهران، چاپ چهارم، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۱۳۷.</ref> مراد از عالمان در این روایت را در درجه نخست امامان معصوم(ع)<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد(ص)، تحقیق محسن کوچه‌باغی، مکتبه آیة الله المرعشی النجفی، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۹، ح۴.</ref> و در مرتبه بعد، عالمان شیعه که خود از دستورات امامان(ع) پیروی می‌کنند، دانسته‌اند.<ref>حکیمی، محمدرضا، الحیاة، ترجمه احمد آرام، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۵۵۵.</ref> | بر اساس روایت «عالمان حاکم بر مردم هستند»، مردم باید حکم عالمان را پذیرفته و با آن مخالفت نکنند.<ref>آقا جمال خوانساری، محمد بن حسین، شرح آقا جمال خوانساری بر غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق جلال الدین حسینی ارموی محدث، دانشگاه تهران، چاپ چهارم، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۱۳۷.</ref> مراد از عالمان در این روایت را در درجه نخست [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]]<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد(ص)، تحقیق محسن کوچه‌باغی، مکتبه آیة الله المرعشی النجفی، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۹، ح۴.</ref> و در مرتبه بعد، عالمان شیعه که خود از دستورات امامان(ع) پیروی می‌کنند، دانسته‌اند.<ref>حکیمی، محمدرضا، الحیاة، ترجمه احمد آرام، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۵۵۵.</ref> | ||
=== احادیث مشابه === | === احادیث مشابه === | ||
احادیثی که از نظر محتوا مشابه این روایت است نیز نقل شده است؛ از جمله روایتی از که از امام حسین(ع) نقل شده و در آن جریان کارها و احکام در دست عالمان الهی که امانتدار حلال و حرام خدایند، شمرده شده است.<ref>ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول، تحقیق علی‌اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۳۶۳ش، ص۲۳۸.</ref>{{پایان پاسخ}} | احادیثی که از نظر محتوا مشابه این روایت است نیز نقل شده است؛ از جمله روایتی از که از [[امام حسین(ع)]] نقل شده و در آن جریان کارها و احکام در دست عالمان الهی که امانتدار [[حلال]] و [[حرام]] خدایند، شمرده شده است.<ref>ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول، تحقیق علی‌اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۳۶۳ش، ص۲۳۸.</ref>{{پایان پاسخ}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی =حدیث | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ =فقه الحدیث | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:منبع‌شناسی]] | |||
[[رده:ولایت فقیه]] | |||
[[رده:حکومت اسلامی]] | |||