حدیث طاغوت بودن قیام‌های قبل از ظهور

سؤال
حدیثی از امام صادق(ع) ذکر شده که بر اساس آن، هر پرچمی قبل از ظهور قائم برافراشته شود، ضلالت و گمراهی است. آیا این حدیث صحیح است؟ منظور از این حدیث چیست؟ آیا این حدیث با هر نوع حکومتی مخالفت دارد؟

حدیثی از امام صادق(ع) در کتاب کافی، به طاغوت بودن هر قیامی قبل از ظهور امام مهدی(ع) دلالت می‌کند؛ البته مراد از آن را قیام‌هایی دانسته‌اند که در مسیر خدا و اهل‌بیت(ع) نباشد[نیازمند منبع] یا همراه با ادعای مهدویت[۱] و امامت[۲] باشد. در تأیید این نظر به روایت دیگری[۳] اشاره شده که در آن نیز تصریح شده است هر کسی پرچم ضلالت و گمراهی برافرازد، صاحبش طاغوت است.[نیازمند منبع]

حدیث طاغوت بودن قیام‌های قبل از ظهور
اطلاعات حدیث
موضوعقیام قبل از ظهور
به نقل ازامام صادق(ع)
سند
منابع شیعهکافی
درگاه‌ها
درگاه مهدویت.png


قیام زید بن علی قبل از ظهور امام مهدی بود و مورد تأیید امامان(ع) نیز قرار گرفت.[۴] همچنین قیام یمانی که از نشانه‌های ظهور است و قبل از ظهور رخ خواهد داد، مورد تأیید امامان قرار گرفته است.[۵] به همین دلیل حدیث مورد نظر را شامل هر قیامی قبل از ظهور ندانسته‌اند.

امام خمینی مراد از این حدیث را پرچمی دانسته که به عنوان مهدویت بلند شود.[۱] به گفته وی نبودن حکومت باعث هرج و مرج و ریختن خون مردم می‌شود.[۶] او همچنین این احتمال را داده که حدیث درباره علائم ظهور است و به پرچم‌هایی اشاره می‌کند که نزدیک ظهور مهدی، به عنوان امامت بلند می‌شود.[۲] به گفته مرتضی مطهری، اسلام‌پژوه، بر اساس برخی روایات، قبل از قیام مهدی(ع) دولتی از اهل حق شکل می‌گیرد که تا قیام وی ادامه پیدا می‌کند.[۷]

همچنین عمل به اطلاق حدیث را مخالف قرآن دانسته است.[۸] در قرآن به قیام برای خدا[۹] جهاد در راه او، امر به معروف و نهی از منکر، و مقابله با طاغوت دستور داده شده است. ین دسته از دستورها را، دستورات و قوانین حکومتی دانسته‌اند که اجرای آن نیاز به تشکیل حکومت دارد.[نیازمند منبع] برخی نیز عمل به اطلاق این حدیث را با دلایل نقلی[۱۰] و عقلیِ[۱۱] مسئله ولایت‌فقیه ناسازگار شمرده‌اند.

متن و ترجمه

امام صادق(ع): «كلُّ رَايَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ قِيَامِ اَلْقَائِمِ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ».[۱۲]


مطالعه بیشتر

  • حکومت اسلامی، احمد واعظی، ص۱۴۷–۱۴۲.
  • رهبری پرچمدار مبارزه با کفر و استکبار، احمد آذری قمی، ص۲۶–۵۰.


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ صحیفه نور، ج۲۰، ص۱۹۶–۱۹۷.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ولایه الفقیه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱، ص۲۳۸.
  3. محمد بن یعقوب کلینی، روضه کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۸، ص۲۹۶، ح۴۵۶.
  4. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ دوّم، ۱۴۰۳ق ـ ۱۹۸۳م، ج۴۶، ص۱۹۹؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ج۱۱، ص۳۹، روایت ۱۱.
  5. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ دوّم، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۵۳.
  6. صحیفه نور، ج۲۰، ص۱۹۸.
  7. مطهری، مرتضی، قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ، قم، انتشارات صدرا، ص۶۷–۶۸.
  8. ولایه الفقیه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱، ص۲۳۸.
  9. سبأ/۴۶.
  10. محمد بن الحسن الحر العاملی، وسائل الشیعه، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اوّل، ۱۳۸۰، ج۱۸، باب اوصاف القاضی، ح۹؛ علیزاده، اکبر اسد، در ساحل اندیشه، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، چاپ اوّل، ۱۳۸۰ش، ص۲۳۲–۲۳۹.
  11. واعظی، احمد، حکومت اسلامی، چاپ اوّل، ۱۳۸۰ش، ص۱۷۲؛ جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه، قم، نشر اسراء، ۱۳۷۸ش، ص۱۵۱-۱۵۲.
  12. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۸، ص۲۹۵.