حدیث برابر بودن ثواب زیارت عبدالعظیم حسنی و امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

دو مورد علامه مجلسی آمده بود که مراد پدر علامه مجلسی است نه خودش، اصلاح شد.
جز (added Category:زیارت using HotCat)
(دو مورد علامه مجلسی آمده بود که مراد پدر علامه مجلسی است نه خودش، اصلاح شد.)
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
[[پرونده:Ziyarat abdolazim.jpg|بندانگشتی|مضمون حدیث برابر بودن ثواب زیارت [[عبدالعظیم حسنی]] و [[زیارت امام حسین(ع)]].]]
{{جعبه اطلاعات حدیث
{{سخ}}حدیث برابر بودن ثواب زیارت [[عبدالعظیم حسنی]] و [[امام حسین(ع)]]، در کتاب‌های [[ثواب الاعمال و عقاب الاعمال (کتاب)|ثواب الاعمال]] نوشته [[شیخ صدوق]] و [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]] نوشته [[ابن قولویه قمی|ابن قولویه]] ذکر شده و از نظر سند [[حدیث ضعیف|ضعیف]] است. دلیل ضعف آن ذکر نشدن نام یکی از راویان در سلسه‌سند است. با این همه، قرینه‌هایی وجود دارد که ضعف سند را کاهش می‌دهد؛ مانند اینکه بسیاری از عالمان [[شیعه]] این روایت را تلقی به قبول کرده‌اند. همچنین در روایتی دیگر، ثواب دیدار دوستانِ صالحِ [[اهل بیت(ع)]] مانند [[زیارت|زیارت اهل بیت(ع)]] دانسته شده، که محتوای این روایت را تأیید می‌کند.
| عنوان = ثواب زیارت حضرت عبدالعظیم
| تصویر = Ziyarat abdolazim.jpg
| توضیح تصویر = مضمون حدیث برابر بودن ثواب زیارت [[عبدالعظیم حسنی]] و [[زیارت امام حسین(ع)]]
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  = برابری ثواب زیارت عبدالعظیم حسنی و امام حسین(ع)
| به نقل از  = [[امام هادی(ع)]]
| روایات مشابه = حدیث برابر بودن ثواب دیدار دوستان اهل بیت(ع) با زیارت [[اهل بیت(ع)]]
| راوی اصلی = مجهول
| دیگر راویان = محمد بن یحیی عطار
| اعتبار سند =  [[حدیث مرسل|مرسل]]، [[حدیث ضعیف|ضعیف]]
| منابع شیعه = [[ثواب الاعمال و عقاب الاعمال (کتاب)|ثواب الاعمال]]، [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]]
| منابع سنی =
| توضیحات = پذیرفته شدن حدیث توسط [[علامه مجلسی]] و [[ملاصدرا]]
}}
{{درگاه|امام حسین}}
{{سخ}}حدیث برابر بودن ثواب زیارت [[عبدالعظیم حسنی]] و [[امام حسین(ع)]]، در کتاب‌های [[ثواب الاعمال و عقاب الاعمال (کتاب)|ثواب الاعمال]] نوشته [[شیخ صدوق]] و [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]] نوشته [[ابن قولویه قمی|ابن قولویه]] ذکر شده و از نظر سند [[حدیث ضعیف|ضعیف]] است. دلیل ضعف آن ذکر نشدن نام یکی از راویان در سلسه‌سند است. با این همه، قرینه‌هایی وجود دارد که ضعف سند را کاهش می‌دهد؛ مانند اینکه برخی از عالمان [[شیعه]] این روایت را تلقی به قبول کرده‌اند. همچنین در روایتی دیگر، ثواب دیدار دوستانِ صالحِ [[اهل بیت(ع)]] مانند [[زیارت|زیارت اهل بیت(ع)]] دانسته شده، که محتوای این روایت را تأیید می‌کند.


برخی تاریخ وفات عبدالعظیم حسنی را پس از [[شهادت امام هادی(ع)]] دانسته و بر اساس آن، این روایت را نادرست دانسته‌اند. استدلال آنها ذکر نام عبدالعظیم حسنی بین اصحاب [[امام حسن عسکری(ع)]] است. [[رضا استادی]] استاد و پژوهشگر شیعه، این استدلال را رد کرده و عبدالعظیم را از اصحاب امام حسن عسکری(ع) ندانسته است؛ با این همه، به باور او تعیین تاریخ دقیق وفات عبدالعظیم ممکن نیست.
برخی تاریخ وفات عبدالعظیم حسنی را پس از [[شهادت امام هادی(ع)]] دانسته و بر اساس آن، این روایت را نادرست دانسته‌اند. استدلال آنها ذکر نام عبدالعظیم حسنی بین اصحاب [[امام حسن عسکری(ع)]] است. [[رضا استادی]] استاد و پژوهشگر شیعه، این استدلال را رد کرده و عبدالعظیم را از اصحاب امام حسن عسکری(ع) ندانسته است؛ با این همه، به باور او تعیین تاریخ دقیق وفات عبدالعظیم ممکن نیست.
خط ۲۳: خط ۳۸:
=== قرینه‌های تقویت کننده ضعف سند ===
=== قرینه‌های تقویت کننده ضعف سند ===
برای تقویت ضعف سند این روایت، قرینه‌هایی وجود دارد که برخی از آنها چنین است:
برای تقویت ضعف سند این روایت، قرینه‌هایی وجود دارد که برخی از آنها چنین است:
* راوی اصلی حدیث، محمد بن یحیی، از استادان [[محمد بن یعقوب کلینی|شیخ کلینی]] است که [[علم رجال|رجال‌شناسان شیعه]] او را به بزرگی یاد کرده و به[[وثاقت]]، [[راستگویی]]، [[علم]] و [[تقوا]] ستوده‌اند.<ref>ر. ک. نجاشی، احمد، رجال نجاشی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ص۲۵۰؛ میر داماد، محمد باقر، التعلیقه علی کتاب الکافی، قم، خیام، چاپ اول، ۱۴۰۳، ج۱، ص۷۶ و ۳۶۵.</ref> بنابراین گذشتن از این روایت اگر چه از فردی مجهول روایت شده، آسان نیست.
* راوی اصلی حدیث، محمد بن یحیی، از استادان [[محمد بن یعقوب کلینی|شیخ کلینی]] است که [[علم رجال|رجال‌شناسان شیعه]] او را به بزرگی یاد کرده و به [[وثاقت]]، [[راستگویی]]، [[علم]] و [[تقوا]] ستوده‌اند.<ref>ر. ک. نجاشی، احمد، رجال نجاشی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ص۲۵۰؛ میر داماد، محمد باقر، التعلیقه علی کتاب الکافی، قم، خیام، چاپ اول، ۱۴۰۳، ج۱، ص۷۶ و ۳۶۵.</ref> بنابراین گذشتن از این روایت اگر چه از فردی مجهول روایت شده، آسان نیست.
* بسیاری از عالمان [[شیعه]] مانند [[علامه مجلسی]] و [[ملاصدرا]] این روایت را نقل کرده و تلقی به قبول کرده‌اند. این تلقی به قبول که با آگاهی از ضعف سند بوده<ref>برای نمونه نگاه کنید به صدر الدین شیرازی، محمد، شرح اصول کافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۳، ج۳، ص۲۷۶؛ مجلسی، محمد تقی، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، قم، مؤسسه کوشانپور، چاپ اول، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۳۵۷ و ج۱۴، ص۱۶۵.</ref> قرینه‌ای است که از ضعف سند می‌کاهد.
* برخی از عالمان [[شیعه]] مانند [[محمد تقی مجلسی]] و [[ملاصدرا]] این روایت را نقل کرده و تلقی به قبول کرده‌اند. این تلقی به قبول که با آگاهی از ضعف سند بوده<ref>برای نمونه نگاه کنید به صدر الدین شیرازی، محمد، شرح اصول کافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۳، ج۳، ص۲۷۶. مجلسی، محمد تقی، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، قم، مؤسسه کوشانپور، چاپ اول، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۳۵۷ و ج۱۴، ص۱۶۵.</ref> قرینه‌ای است که از ضعف سند می‌کاهد.
* بر اساس روایتی که شیخ صدوق در کتاب [[من لا یحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]] ذکر کرده، به کسی که توانایی [[زیارت]] و دیدار [[اهل بیت(ع)]] را ندارد، سفارش شده به دیدار دوستان صالح اهل بیت(ع) برود؛ زیرا برای او ثوابی همانند ثواب زیارت اهل بیت(ع) نوشته می‌شود.<ref>ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۷۳.</ref>{{یادداشت|نزدیک به محتوای این روایت در کتاب وسائل الشیعه ج۱۴، ص۵۸۱، در باب «بَابُ اسْتِحْبَابِ زِیَارَه الْمُؤْمِنِینَ خُصُوصاً الصُّلَحَاء» نقل شده است.}} این حدیث در کتاب کامل الزیارات نیز، نقل شده است.<ref>ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶ش، ص۳۱۹.</ref> علامه مجلسی این روایت را [[حدیث منقولِ|منقولِ]] مانندِ [[حدیث صحیح|صحیح]] دانسته است.<ref>مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۱۴، ج‏۶، ص۱۴۴.</ref>
* بر اساس روایتی که شیخ صدوق در کتاب [[من لا یحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]] ذکر کرده، به کسی که توانایی [[زیارت]] و دیدار [[اهل بیت(ع)]] را ندارد، سفارش شده به دیدار دوستان صالح اهل بیت(ع) برود؛ زیرا برای او ثوابی همانند ثواب زیارت اهل بیت(ع) نوشته می‌شود.<ref>ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۷۳.</ref>{{یادداشت|نزدیک به محتوای این روایت در کتاب وسائل الشیعه ج۱۴، ص۵۸۱، در باب «بَابُ اسْتِحْبَابِ زِیَارَه الْمُؤْمِنِینَ خُصُوصاً الصُّلَحَاء» نقل شده است.}} این حدیث در کتاب کامل الزیارات نیز، نقل شده است.<ref>ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶ش، ص۳۱۹.</ref> محمد تقی مجلسی این روایت را مانندِ [[حدیث صحیح|صحیح]] دانسته است.<ref>مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۱۴، ج‏۶، ص۱۴۴.</ref>


== درگذشت عبدالعظیم پیش یا پس از شهادت امام هادی(ع)؟ ==
==اختلاف در زمان درگذشت عبدالعظیم حسنی==
تاریخ وفات عبدالعظیم حسنی مورد اختلاف است. [[آقابزرگ تهرانی]] تاریخ وفات او را ۱۵ شوال ۲۵۲ق ثبت کرده است.<ref name=":1">آقا بزرگ طهرانی، محمد محسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، نجف، مطبعه الغری، ج۷، ص۱۹۰.</ref> در این صورت، تاریخ درگذشت وی پیش از [[شهادت امام هادی(ع)]] (۲۵۴ق) بوده است.
تاریخ وفات عبدالعظیم حسنی مورد اختلاف است. [[آقابزرگ تهرانی]] تاریخ وفات او را ۱۵ شوال ۲۵۲ق ثبت کرده است.<ref name=":1">آقا بزرگ طهرانی، محمد محسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، نجف، مطبعه الغری، ج۷، ص۱۹۰.</ref> در این صورت، تاریخ درگذشت وی پیش از [[شهادت امام هادی(ع)]] (۲۵۴ق) بوده است.


خط ۶۵: خط ۸۰:
[[رده:فقه الحدیث]]
[[رده:فقه الحدیث]]
[[رده:زیارت]]
[[رده:زیارت]]
[[رده:امام حسین(ع)]]
[[رده:درگاه امام حسین(ع)]]
۲٬۱۵۱

ویرایش