حدیث اصحاب پیامبر مانند ستارگان هستند: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۱: خط ۱۱:


== بررسی سندی ==
== بررسی سندی ==
روایت «اصحاب پیامبر مانند ستارگان هستند» در برخی منابع روایی اهل‌سنت ذکر شده است. بسیاری از عالمان اهل سنت، سند روایت را ضعیف دانسته‌اند. اِبن‌حَجَر، عالم اهل‌سنت (درگذشت ۸۵۲ق)، از دارَقُطْنی، محدث سنی قرن چهارم قمری نقل کرده که وی، راویان این حدیث را [[حدیث مجهول|ناشناخته]] دانسته است.<ref>العسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۲، ص۱۳۷، ۱۳۸، مصدر کتاب: http://lib.eshia.ir</ref>  ابن‌تَیْمِیّه عالم [[سلفیه|سلفی]] قرن هشتم قمری نیز، این حدیث را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] و باطل دانسته است.<ref>الإمام أحمد بن حمدان الحرانی الحنبلی، صفه الفتوی والمفتی والمستفتی، بیروت، المکتب الإسلامی، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۱ ص۵۵.</ref> محمد ناصرالدين آلبانی، دیگر عالم سلفی (درگذشت ۱۳۷۸ش)، این روایت را غیرصحیح و [[حدیث جعلی|جعلی]] خوانده است.<ref>الألبانی، محمد ناصر الدین، صفه صلاه النبی صلی الله علیه وسلم، الریاض، مکتبه المعارف للنشر والتوزیع، ج۱ ص۴۹.</ref>
روایت «اصحاب پیامبر مانند ستارگان هستند» در برخی منابع روایی اهل‌سنت ذکر شده است. بسیاری از عالمان اهل سنت، سند روایت را ضعیف دانسته‌اند. اِبن‌حَجَر، عالم اهل‌سنت (درگذشت ۸۵۲ق)، از دارَقُطْنی، محدث سنی قرن چهارم قمری نقل کرده که وی، راویان این حدیث را [[حدیث مجهول|ناشناخته]] دانسته است.<ref>العسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۲، ص۱۳۷، ۱۳۸، مصدر کتاب: http://lib.eshia.ir</ref>  ابن‌تَیْمِیّه عالم [[سلفیه|سلفی]] قرن هشتم قمری نیز، این حدیث را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] و باطل دانسته است.<ref>الإمام أحمد بن حمدان الحرانی الحنبلی، صفه الفتوی والمفتی والمستفتی، بیروت، المکتب الإسلامی، چاپ چهارم، ۱۴۰۴ق، ج۱ ص۵۵.</ref> محمد ناصرالدين آلبانی، دیگر عالم سلفی (درگذشت ۱۳۷۸ش)، این روایت را غیرصحیح و [[حدیث جعلی|جعلی]] خوانده است.<ref>الألبانی، محمد ناصر الدین، صفه صلاه النبی صلی الله علیه وسلم، الریاض، مکتبه المعارف للنشر والتوزیع، ج۱ ص۴۹.</ref>
 
صالح بن سعید بن هلابی، نویسنده اهل‌سنت، کتابی با نام «نظراتٌ فی حدیثِ اَصحابی کَالنّجوم»‌ نگاشته و در آن شش روایت با همین محتوا و با اختلاف در الفاظ آن ذکر کرده<ref>هلابی، صالح بن سعید، نظرات فی حدیث اصحابی کالنجوم، مدینه، الجامعة الاسلامیة، ۱۳۹۰ق، ص۱۳۴.</ref> و نظرات عالمان اهل‌سنت را درباره ضعف سند و جعلی بودن آن گردآوری کرده است.<ref>هلابی، صالح بن سعید، نظرات فی حدیث اصحابی کالنجوم، مدینه، الجامعة الاسلامیة، ۱۳۹۰ق، ص۱۴۲.</ref> سید علی میلانی عالم شیعه نیز،‌ کتابی با عنوان «اصحابی کالنجوم» نگاشته   
 
== بررسی محتوا ==
== بررسی محتوا ==
بر اساس حدیث «اصحاب من مانند ستارگان هستند»، پیامبر(ص) اصحابش را به ستارگان تشبیه کرده و پیروی از هر کدام یک از آنها را، باعث هدایت دانسته است.
بر اساس حدیث «اصحاب من مانند ستارگان هستند»، پیامبر(ص) اصحابش را به ستارگان تشبیه کرده و پیروی از هر کدام یک از آنها را، باعث هدایت دانسته است.


قاضی نعمان مغربی در کتاب دعائم الاسلام، محتوای این کتاب را نقد کرده است. به گفته او، صحابه پیامبر با یکدیگر اختلاف‌نظر داشتند و خدا و پیامبر(ص) به پیروی از افرادی که نظراتشان مقابل یکدیگر است، امر نمی‌کنند؛ چون مکلف نمی‌داند به کدام یک از آنها اقتدا کند. به اعتقاد وی، اگر تبعیت از هر کدام از صحابه پیامبر(ص) جایز باشد، کشتن همه صحابه مباح خواهد شد؛ زیرا گروهی از صحابه با گروهی دیگر از آنها جنگیده و همدیگر را کشته‌اند؛ بنابراین اگر فردی به یکی از آنها اقتدا کند، کشتن گروه دیگر صحابه برای او جایز خواهد بود و اگر پس از کشتن برخی از آنها، از گروه دیگر پیروی کند، کشتن گروه نخست برای او جایز خواهد شد.<ref>قاضی نعمان مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، تحقیق و تصحیح آصف فیضی، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، ۱۳۸۵ش، ص۸۶ و ۸۷.</ref>
قاضی نعمان مغربی در کتاب دعائم الاسلام، محتوای این حدیث را نقد کرده است. به گفته او، صحابه پیامبر با یکدیگر اختلاف‌نظر داشته و در مقابل هم قرار گرفتند و خدا و پیامبر(ص) به پیروی از افرادی که نظراتشان مقابل یکدیگر است، امر نمی‌کنند؛ چون مکلف نمی‌داند به کدام یک از آنها اقتدا کند.<ref name=":1" />
 
به اعتقاد وی، اگر تبعیت از هر کدام از صحابه پیامبر(ص) جایز باشد، کشتن همه صحابه مباح خواهد شد؛ زیرا گروهی از صحابه با گروهی دیگر از آنها جنگیده و همدیگر را کشته‌اند؛ بنابراین اگر فردی به یکی از آنها اقتدا کند، کشتن گروه دیگر صحابه برای او جایز خواهد بود و اگر پس از کشتن برخی از آنها، از گروه دیگر پیروی کند، کشتن گروه نخست نیز برای او جایز خواهد شد.<ref name=":1">قاضی نعمان مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، تحقیق و تصحیح آصف فیضی، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، ۱۳۸۵ش، ص۸۶ و ۸۷.</ref>


=== عدالت صحابه ===
=== عدالت صحابه ===
خط ۳۰: خط ۲۹:


راویان این حدیث،{{یادداشت|محمد بن یحیی صَوْلی، محمد بن موسی بن نصر رازی، موسی بن نصر رازی.}} جز احمد بن حسین بیهقی، در کتاب‌های رجالی شیعه ذکر نشده و ناشناخته‌اند. عالمان علم حدیث، روایتی که در سلسه سند آن راوی مجهول و ناشناخته باشد، ضعیف شمرده‌اند.  
راویان این حدیث،{{یادداشت|محمد بن یحیی صَوْلی، محمد بن موسی بن نصر رازی، موسی بن نصر رازی.}} جز احمد بن حسین بیهقی، در کتاب‌های رجالی شیعه ذکر نشده و ناشناخته‌اند. عالمان علم حدیث، روایتی که در سلسه سند آن راوی مجهول و ناشناخته باشد، ضعیف شمرده‌اند.  
== تک‌نگاری ==
صالح بن سعید بن هلابی، نویسنده اهل‌سنت، کتابی با نام «نظراتٌ فی حدیثِ اَصحابی کَالنّجوم»‌ نگاشته و در آن شش روایت با همین محتوا و با اختلاف در الفاظ آن ذکر کرده<ref>هلابی، صالح بن سعید، نظرات فی حدیث اصحابی کالنجوم، مدینه، الجامعة الاسلامیة، ۱۳۹۰ق، ص۱۳۴.</ref> و نظرات عالمان اهل‌سنت را درباره ضعف سند و جعلی بودن آن گردآوری کرده است.<ref>هلابی، صالح بن سعید، نظرات فی حدیث اصحابی کالنجوم، مدینه، الجامعة الاسلامیة، ۱۳۹۰ق، ص۱۴۲.</ref>
سید علی میلانی عالم شیعه نیز،‌ کتابی با عنوان «اصحابی کالنجوم» نگاشته




automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش