حدیث «الناس نیام فإذا ماتوا انتبهوا»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
متن و سند حدیث امیر المومنین(ع) را که می‌فرماید: «الناس نیام فاذا…» بنویسید؟
متن و توضیحی از حدیث امیر المومنین(ع) را که می‌فرماید: «الناس نیام فاذا…» بنویسید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در کتاب‌های روایی آمده است که: «الناس ینام فاذا ماتوا انتبهوا: مردم خوابند و وقتی می میرند، بیدار خواهند شد.»
[[پرونده:حدیث الناس نیام بر روی سنگ قبر.jpg|200px|بندانگشتی|حدیث الناس نیام بر روی سنگ قبر «آنِه ماری شیمِل» مستشرق آلمانی.]]


یعنی زندگی مردم و دل مشغولی آنها به دنیا باعث غفلت از آخرت می‌گردد و گویا خوابند و متوجه رفتنشان به سوی آخرت نمی‌شوند و هنگامی که مُردند همه چیز برایشان روشن می‌گردد و تازه متوجه می‌شوند که در این دنیا زودگذر چه کارهایی که می‌توانستند انجام دهند ولی انجام نداده‌اند و از سعادت الهی بی بهره ماندند؛ و این را وقتی می‌فهمند که فرصتی برایشان نمانده است.
حدیثی از [[امام علی(ع)]] نقل شده که «اَلنَّاسُ نِیامٌ فَاِذَا ماتُوا انْتَبَهُوا؛ مردم خوابند و وقتی می‌میرند، بیدار خواهند شد».<ref>سید رضی، خصائص الائمة(ع) (خصائص امیرالمؤمنین(ع)، ص۱۱۲، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۴۰۶ق.</ref> بر اساس این حدیث، مردم در زندگی چنان دانسته شده‌اند که زندگی را در حالِ خواب و [[غفلت|بی‌خبری]] می‌گذرانند و به حقیقتِ آن آگاه نیستند.<ref name=":0"/>


[[پرونده:حدیث الناس نیام بر روی سنگ قبر.jpg|بندانگشتی|حدیث الناس نیام بر روی سنگ قبر «آنه ماری شیمل» مستشرق مشهور آلمانی.]]
به گفته عالمان [[شیعه]]، وجود حقیقیِ انسان‌ها، زمانی که بمیرند، آشکار خواهد شد و به اعمال و رفتار خود آگاه خواهند گشت. برخی انسان‌ها پس از [[مرگ]] درک خواهند کرد که زندگی‌شان در دنیا با بی‌توجهی و بی‌خبری از خود گذشته است. پس از مرگ در [[عالم شهود]]، همه اعمال، صریح مشاهده خواهد شد.<ref name=":0">حسینی همدانی، سید محمد، درخشان پرتوی از اصول کافی، ج۴، ص۱۱۴.</ref>


این است که خداوند متعال فرموده‌اند که: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نکند و کسانی که چنین کنند، زیانکارند. از آنچه به شما روزی داده‌ایم انفاق کنید، پیش از آنکه مرگ یکی از شما فرا رسد و بگوید: «پروردگارا چرا مرگ مرا به تأخیر نینداختی تا در راه خدا صدقه دهم و از صالحان باشم.»<ref>منافقون/۹و۱۰.</ref>
[[مولی صالح مازندرانی|ملاصالح مازندرانی]]، عالم و شارح [[اعتبار کتاب کافی|اصول کافی]]، این حدیث را به وسیله روایتی دیگر از امام علی(ع) شرح کرده است. در آن روایت، دنیا مانند رؤیایی دانسته شده که انسان در آن به کمالی برسد و وقتی بیدار شود چیزی همراه خود نبیند. به گفته مازندارنی رسیدن به کمالات دنیا مانند مال و مقام، شبیه کمالاتی که در رؤیا دیده می‌شوند، در حقیقت کمال نیستند. انسان پس از مرگ از خواب بیدار شده و می‌فهمد کمالات دنیایی که به آنها رسیده بود، با او نیست.<ref>مولی صالح مازندرانی، شرح الکافی الاصول و الروضة، تحقیق ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الاسلامیة، ۱۳۸۲ش، ج۸، ص۳۷۰.</ref>  


روایت مورد نظر از سه طریق در کتابهای روایی نقل شده است:
[[ملاصدرا]]، فیلسوف شیعه، تفسیری دیگر نیز از این روایت ارائه داده است. او دنیا را نسبت به [[عالم ملکوت]] «خوابی» شمرده که انسان پس از مرگ، از آن خواب بیدار می‌شود. به اعتقاد وی، موجودات در دنیا مثال‌هایی برای حقایقی هستند که در آخرتند؛ همانگونه که آنچه در رؤیا دیده می‌شود مثال‌هایی است از آنچه در دنیا است.<ref>ملاصدرا، محمد، شرح اصول الکافی، به تحقیق محمد خواجوی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۳۲۵.</ref>


۱. مطلق: در برخی از کتاب‌ها فقط آمده که «الناس نیام فاذا ماتو انتبهوا» اما هیچ اشاره ای نکرده که این روایت است یا سخن خود نویسنده و در برخی از کتاب‌ها هم فقط گفته روایت شده که «الناس نیام…» ولی از کدام معصوم باز مشخص نیست.<ref>ر. ک. ابن ابی جمهور احسائی، محمد؛ عوالی اللالی، قم، انتشارات سید الشهداء(ع)، اول، ۱۴۰۵ه‍. ق، ج۴، ص۷۳. و ر.ک. فیض کاشانی؛ تفسیر صافی، تهران، مکتبه الصور، دوم، ۱۴۱۶ه‍. ق، ج۱، ص۳۲. و ر.ک. هادی، شرح الاسماءالحسنی، بی جا، مکبه بصیرتی، بی تا، ج۱، ص۵۸. و ر.ک. مناوی، محمد عبد الرؤف، فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، بیروت، دارالکتب العلمیه، اول، ۱۴۱۵ ه‍. ق، ج۴، ص۳۴۱و ج۵، ص۷۲.</ref>
برخی منابع حدیثی شیعه، این روایت را از [[پیامبر اسلام(ص)]] نیز نقل کرده‌اند.<ref>مجلسی، محمدباقر بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ق، ج۵۰، ص۱۳۴؛ ابن ابی‌فراس ورام، مجموعه ورام، قم، مکتبة الفقیه، ج۱، ص۱۵۰.</ref>


۲. از رسول خدا(ص): در برخی از کتاب‌ها این روایت از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است.<ref>ر. ک. مجلسی، محمد باقر بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ه‍. ق، ج۵۰، ص۱۳۴، باب ۳. و ر.ک. ابن ابی فراس و رام؛ مجموعه ورام، قم، مکتبه الفقیه، بی تا، ج۱، ص۱۵۰.</ref>
۳. امیر المؤمنین(ع): این روایت گاهی نیز از مولای متقیان امیر مؤمنان(ع) نقل شده است که در اینجا فقط به کتاب‌ها اشاره می‌شود:
ـ بحارالانوار، ج۴، ص۴۳، باب۵ و ج۷۰، ص۳۹، باب ۱۲۲.
ـ شرح اصول کافی، محمد صالح مازندرانی، ج۸، ص۳۷۹، و ج۹، ص۱۸۰، و ج۱۰، ص۲۰۵، و ج۱۲، ص۱۰۵.
ـ شرح کلمات امیر المؤمنین(ع) ص۵؛ شرح مئه کلمه، ص۵۴؛ مطلوب کل طالب ص۳، عیون الحکم و المواعظ ص۶۶؛ نور البراهین، ج۱، ص۳۱۴، کتاب الاربعین، ص۴۵۳، کشف الخفاء و مزیل الالباس، ج۲، ص۳۱۲ و ص۳۸۸؛ التحفه السنیه، ص۱۵۲؛ خصائص الائمه ص۱۱۲و …
محققان این روایت را اخلاقی و دارای پیام‌هایی دانسته‌اند اما معتقدند در هیچ‌کدام از کتاب‌ها، سند قابل اعتمادی برای آن نقل نشده است. برای این نقل تنها به نام امام علی(ع) و پیامبر(ص) اشاره شده اما نام افرادی که روایت را نقل کرده‌اند، وجود ندارد؛ به همین جهت، محققان این روایت را از نظر سند، معتبر ندانسته‌اند..
البته در کتاب کشف الظنون نقل شد که شخصی معروف به شیخ الامام شمس الدین کشی این حدیث را با تحقیق نوشته و شرح داده<ref>حاجی خلیفه، کشف الظنون عن اسامی الکتب والفنون، بی جا، داراحیاء التراث العربی، بی تا، ج۱، ص۸۹۵.</ref> ولی متأسفانه به این کتاب نتوانستیم دسترسی داشته باشیم.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۳۴: خط ۲۱:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی = حدیث
| شاخه اصلی = حدیث
| شاخه فرعی۱ = علم رجال
| شاخه فرعی۱ = فقه الحدیث
| شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
| شناسه =  
| شناسه = -
| تیترها =  
| تیترها = -
| ویرایش =  
| ویرایش =شد
| لینک‌دهی =  
| لینک‌دهی = شد
| ناوبری =  
| ناوبری =
| نمایه =  
| نمایه =
| تغییر مسیر =  
| تغییر مسیر =
| ارجاعات =  
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =  
| بازبینی نویسنده =
| بازبینی =  
| بازبینی = شد
| تکمیل =  
| تکمیل =
| اولویت = الف
| اولویت =ج
| کیفیت =  
| کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}


[[رده:مقالات پیشنهادی]]
[[رده:مقاله‌های پیشنهادی]]
۶٬۸۱۴

ویرایش