حجاب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

حجاب در قرآن واجب شرعی برای زنان مسلمان است. قرآن کریم برای حجاب از دو واژه خُمُر و جَلباب استفاده نموده است. خمر را مفسران همان روسری یا مقنعه یا پوشش سر و جلباب را به معنای ردا، چادر و پوششی که تن را بپوشاند تفسیر کرده اند.

در دو آیه از آیات قرآن که به حجاب شرعی زنان پرداخته است، خداوند به پیامبر دستور می دهد که به زنان مؤمن بگوید تا از این پوشش استفاده کنند. و این پوشش را برای این می‌داند که مورد آزار قرار نگیرند.

آیات مربوط بدین موضوع در دو سوره‌ از قرآن آمده است : یکی سوره «نور» و دیگر سوره «احزاب».<ref>مطهری، مرتضی، مساله حجاب، ص۱۲۵.</ref> آیه ۳۱ سوره نور مهم‌ترین مستند فقها براى اثبات وجوب پوشش و مشتمل‌بر حدود آن است. در مورد آیه ۵۹ سوره احزاب شماری از مفسران گفته اند حكم مذكور در این آیه نه الزام‌آور است نه عام، بلكه پوشیدن جلباب نمایانگر پاك‌دامنى و «حُر» بودن زن و وسیله‌اى براى حفظ شخصیت او شمرده شده است.<ref>فریده سعیدى، حجاب، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۵۷۱۶.</ref>

عالمان اسلامی در فواید حجاب شرعی گفته اند: حجاب سبب پاكي و طهارت از انحرافات جنسي گرديده و عفت و پاكدامني زن را حفظ نموده و از پايمال شدن شخصيت او و افتادن در ورطه ابتذال و فساد و فحشا جلوگيري مي‌نمايد. زني كه به همراه تقواي الهي پوشش خود را حفظ مي‌نمايد ارزش والاي انساني خود را پيدا نموده و بازيچه مردان هوسران قرار نگرفته و به واسطه جاذبه جنسي اش تا سرحد يك كالاي بي ارزش سقوط نكرده و وسيله اي براي تبليغ كالاهاي مصرفي و ابزاري براي دكور شدن در اطاقهاي انتظار و جلب جهانگردان و مسافران و اشباع هوسهاي سركش افراد آلوده نمي گردد. باعث مي‌شود كاميابي جنسي خواه از طريق نگاه و گفت و شنود و لمس و خواه از راههاي ديگر تنها مخصوص همسر باشد، و اندام زن و زينت ها و زيبايي هاي او نزد بيگانگان آشكار نگشته و هر گونه تحريك شهوت از محيط اجتماع برچيده شده و به محيط زندگي زناشويي اختصاص يابد، تا بدين طريق كانون خانواده مستحكم شده و عشق و عواطف و احساسات بين زن و شوهر زياد گشته و دو همسر تعلق به يكديگر پيدا نموده و زندگي زناشويي و خانوادگي از هم متلاشي نگردد.وجود زنان برهنه با انواع آرايش ها شهوت مردان را برانگيخته آنها را به هوسراني واداشته و هر روز دل آنها را در گرو دلبري قرار مي‌دهد و در نتيجه پيمان زناشويي مفهوم خود را از دست داده و كانون خانوادگي به سرعت از هم گسيخته و متلاشي خواهد شد.  از گسترش دامنه فساد و فحشا جلوگيري مي‌نمايد; زيرا بي بند و باري و برهنگي زن غريزه بيگانگان خصوصا جوانان را شعله ور ساخته و آنها را به سوي فساد و كاري كه شايسته يا حلال نيست مي‌كشاند. <ref>منتظري، حسينعلي، معارف و احكام بانوان، ص۲۱۴.</ref>

خُمُر، همان پوشش سر است که در قرآن بدان تصریح شده است. «خمر» جمع «خمار» و به معناى مقنعه و روسرى بلندى است كه روى گردن و سينه‌ها را مى‌پوشاند.<ref>محسنى، شيخ محمد آصف، عجايب و مطالب، ص۲۷۸.</ref>

 

{{قرآن|وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیُوبِهِنَّ|سوره=نور| آیه =۳۱|ترجمه= زنان باید سر، سینه، و دوش خود را بپوشانند.}}

 

 

خمار، سرپوش دامنه دار بوده است که زنان مسلمان مأمور شده اند دامنهاى سرپوش را تا گریبان خود بیاورند و گلو و سینه را بدان بپوشانند.<ref>سید جعفر شهیدی، حجاب در قرآن، پژوهش‌های قرآنی ۱۳۸۰، شماره ۲۵ و ۲۶ ویژه‌نامه زن در قرآن</ref>

مفسران و لغويان عموماً خمار را اشاره به همان پوششی می‌دانند که در پوشاندن سر تعبیر کنند.<ref>احمد پاکتچی، حجاب، دائرة المعارف بزرگ اسلامی،‌ مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۴۴۲.

</ref>

{{قرآن|یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِکَ أَدْنی أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً| سوره = احزاب| آیه = ۵۹| ترجمه = ای پیامبر به زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویش را به چادر فروپوشند؛ که این کار برای این که آنها به عفت و حریت شناخته شوند، تا از تعرّض و جسارت هوس‌رانان آزار نکشند، بر آنان بسیار بهتر است و خدا در حق خلق آمرزنده و مهربان است.}}

علاوه بر قرآن که دو شکل خاص از پوشش را برای زنان در مقابل نامحرم توصیه کرده است، در حدیثی از پیامبر چهار پوشش ویژه برای زنان در مقابل نامحرم معرفی شده است. «عن النبی(ص): ... و لغیر ذی محرم اربعه اثواب: درع و خمار و جلباب و آزار.» زنان در نزد نامحرم باید چهار لباس داشته باشند، پیراهن، مقنعه، چادر و شلوار.»<ref>فیض کاشانی، ملامحسن، تفسیرصافی ج۳ ص۴۳۰ ؛طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان ج۷ ص۲۷۱.</ref>

ابن منظور نویسد: جلباب قمیص بود، جـامه‌اى است فراخ‌تر از خمـار، کوتاه‌تر از رداء، که زن بدان سر و سینه خود را پوشاند. جلباب پوششى بوده است جلو باز، و زنان مسلمان مأمور شده‌اند دو لب آن را به یکدیگر نزدیک کنند. <ref>سید جعفر شهیدی، حجاب در قرآن، پژوهش‌های قرآنی ۱۳۸۰، شماره ۲۵ و ۲۶ ویژه‌نامه زن در قرآن</ref>

به نقل از جمعی از صحابه چون ابن‌عباس و ابن‌مسعود و شماری از تابعين چون مجاهد، ابراهيم نخعی و سعيد بن جبير، جلباب به معنای «ردا» دانسته شده است. ابن‌کثير از قول اين جمع چنين برداشت کرده است که جلباب ردايی است که بايد از روی خمار (مقنعه) پوشيده شود.<ref>احمد پاکتچی، حجاب، دائرة المعارف بزرگ اسلامی،‌ مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۴۴۲.</ref>

  | بازبینی نویسنده =