|
|
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۳: |
خط ۳: |
| مقصود از حمل عرش در آیه ۷ سوره غافر چیست؟ | | مقصود از حمل عرش در آیه ۷ سوره غافر چیست؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}}آیه ۷ [[سوره غافر]] تصریح دارد کسانی که عرش خدا را حمل میکنند خداوند را تسبیح میگویند. مفسران اتفاق دارند حاملان عرش، فرشتهها هستند. عرش به معنای حکومت و تدبیر خداوند در عالم هستی یا اینکه مجموعه عالم هستی و ماوراء طبیعی است که با توجه به این معانی، مقصود از حمل عرش توسط فرشتگان به معنای اجرا کردن حاکمیت خداوند است یا اینکه فرشتگان پایههای تدبیر عالم هستند. | | {{پاسخ}}'''حاملان عرش خداوند''' و کیفیت اعمال آنان از مضمون آیه هفت سوره غافر به دست میآید که اکثر مفسران اعتقاد دارند مقصود از حاملان عرش الهی [[فرشتگان]] هستند. حمل عرش، اجرا کردن حاکمیت خداوند در عالم معنا شده است. [[علامه طباطبایی]](۱۲۸۱ ـ ۱۳۶۰ش) مفسر شیعه معتقد است مرحلهاى وجود دارد كه همه حوادث و اسباب به آنجا میرسد و نام آن مرحله و مقام، «عرش» است. با توجه به معانی عرش، حاملان عرش، اجرا كنندگان حاكميت و تدبير او هستند. |
|
| |
|
| == متن آیه == | | == متن آیه == |
خط ۱۱: |
خط ۱۱: |
| | ترجمه = كسانى كه عرش [خدا] را حمل مىكنند، و آنها كه پيرامون آنند، به سپاس پروردگارشان تسبيح مىگويند و به او ايمان دارند و براى كسانى كه گرويدهاند طلب آمرزش مىكنند: «پروردگارا، رحمت و دانش [تو بر] هر چيز احاطه دارد؛ كسانى را كه توبه كرده و راه تو را دنبال كردهاند ببخش و آنها را از عذاب آتش نگاه دار.» | | | ترجمه = كسانى كه عرش [خدا] را حمل مىكنند، و آنها كه پيرامون آنند، به سپاس پروردگارشان تسبيح مىگويند و به او ايمان دارند و براى كسانى كه گرويدهاند طلب آمرزش مىكنند: «پروردگارا، رحمت و دانش [تو بر] هر چيز احاطه دارد؛ كسانى را كه توبه كرده و راه تو را دنبال كردهاند ببخش و آنها را از عذاب آتش نگاه دار.» |
| }} | | }} |
|
| |
| == معنای عرش ==
| |
| کلمه عرش در لغت به چیزی که سر آن پوشیده است یا «تخت پایه بلند» اطلاق میشود<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن الکریم، بیروت، دارالکاتب العربی، ص۳۴۱.</ref> در مقابل کرسی که به معنای تخت پایه کوتاه است. مفسران و محدثان درباره این که منظور از عرش خدا چیست و این کلمه کنایه از چه معنایی میباشد؟ سخن بسیار گفتهاند. از جمله:
| |
|
| |
| گاهی «عرش» به معنای، علم بیپایان پروردگار، مالکیت و حاکمیت خدا هر یک از صفات کمالیه و جلالیه او تفسیر شده است. چون هر یک از این اوصاف بیانگر عظمت مقام او میباشد، همان گونه که تخت سلاطین نشانه عظمت آنها است. پس خداوند دارای عرش علم و قدرت و رحمانیت و رحیمیّت است. طبق این تفسیر سهگانه، مفهوم «عرش» بازگشت به صفات ذات پاک پروردگار میکند، نه یک وجود خارجی دیگر.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۲۹–۳۸.</ref>
| |
|
| |
| برخی روایات اسلامی از اهل بیت(ع) نیز همین معنا را تأیید میکند. از جمله از امام صادق (ع) درباره تفسیر {{قرآن|وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ|ترجمه=كرسى او آسمانها و زمين را در بر گرفته است|سوره=بقره|آیه=۲۵۵}} سؤال کردند فرمود: «منظور علم او است»<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۵۸، ص۲۸، حدیث ۴۶.</ref> در حدیثی دیگر از همان امام(ع) نقل شده که «عرش» را به معنای علمی که انبیا را بر آن آگاه کرده و «کرسی» را به معنای علمی که هیچکس را از آن آگاه نکرده است، تفسیر فرموده است.<ref>همان، حدیث ۴۷.</ref>
| |
|
| |
| برخی دیگر، «عرش» را به «مجموعه عالم هستی» تفسیر کردهاند. و از معانی دیگر عرش «عالم ماوراء طبیعت» است و «کرسی» به معنای مجموع عالم مادّه ـ اعم از زمین و آسمان ـ استعمال شده است و از آن جا که مخلوقات و معلومات خداوند از ذات پاک او جدا نیستند، گاهی «عرش» بر «علم خدا» اطلاق میشود. و اگر به قلب پاک بندگان با ایمان «عرش الرحمان» گفته شده به خاطر این است که جایگاه معرفت ذات پاک او و نشانهای از نشانههای عظمت و قدرت اوست.
| |
|
| |
| [[علامه طباطبایی]] معتقد است در عالم كون با همه اختلافى كه در مراحل آن است مرحلهاى وجود دارد كه زمام جميع حوادث و اسباب كه علت وجود آن حوادثند و ترتيب و رديف كردن سلسله علل و اسباب منتهى به آنجا میباشد و نام آن مرحله و مقام، "عرش" است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج8، ص: 185</ref>
| |
|
| |
|
| == مقصود از حاملان عرش == | | == مقصود از حاملان عرش == |
| اکثر مفسران حاملان عرش را فرشتگان دانستهاند به خصوص که در جای دیگر قرآن آمده است:{{قرآن|وَتَرَى الْمَلَائِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ|ترجمه=و فرشتگان را مىبينى كه پيرامون عرش به ستايش پروردگار خود تسبيح مىگويند.|سوره=زمر|آیه=۷۵}}<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، همان.</ref>
| | [[فرشتهها]]، حاملان عرش خداوند معرفی شدهاند و حمل عرش را اجرا کردن حاکمیت خداوند در عالم، معنا کردهاند.<ref name=":0">تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۰، ص: ۳۸</ref> خداوند در آیه ۷ [[سوره غافر]]، بهصورت مبهم، افرادی را حاملان عرش خود دانسته که [[تسبیح خداوند]] نیز میکنند. مفسرانْ فرشتهها را حاملان عرش الهی دانسته و آیات و روایاتی را به عنوان شاهد آوردهاند<ref>تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۳۸.</ref>؛ از جمله آیه ۷۵ [[سوره زمر]]:{{قرآن||ترجمه=فرشتگان را مىبينى كه پيرامون عرش به ستايش پروردگار خود تسبيح مىگويند.|سوره=زمر|آیه=۷۵}} |
| | |
| اگر منظور از عرش همان حكومت خداوند و تدبيرش در عالم هستى باشد و حاملان عرش اجرا كنندگان حاكميت و تدبير او هستند. و نيز ممكن است به معنى مجموعه عالم هستى و يا عالم ماوراء طبيعت باشد و حاملان آن فرشتگانى هستند كه پايههاى تدبير اين جهان به فرمان خدا بر دوش آنها است.<ref>تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۰، ص: ۳۸</ref>
| |
| | |
| اگر منظور از عرش، همان حکومت خداوند و تدبیر او در عالم هستی باشد، حاملان عرش، اجراکنندگان حاکمیت و تدبیر او هستند.
| |
| | |
| در برخی روایات اسلامی از جمله روایتی از [[امام باقر(ع)]] آمده که حاملان عرش الهی، (و کسانی که پایه عرش الهی به خاطر آنان پایدار است) حضرت محمد(ص) علی، حسن، حسین(ع) نوح، ابراهیم، موسی، و عیسی(ع) هستند.<ref>ر. ک. استرآبادی، سید شرف الدین، الآیات الظاهره، مؤسسه نشر اسلامی، ص۶۹۱.</ref>
| |
| {{پایان پاسخ}} | |
| {{مطالعه بیشتر}}
| |
|
| |
|
| == مطالعه بیشتر ==
| | برای «عرش» معانی مختلفی ذکر شده است: |
| ۱. علامه سید محمد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، (بیروت، مؤسسه اعلمی)، ج۲، ص۳۳۶–۳۴۰، ج۸، ص۱۴۸–۱۷۱.
| | * «عرش» به علم، مالکیت و حاکمیت خداوند، تفسیر شده است. براساس این تفسیر سهگانه، مفهوم «عرش» بازگشت به صفات ذات پروردگار میکند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۲۹–۳۸.</ref> برخی روایات اسلامی نیز همین معنا را تأیید میکند.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۵۸، ص۲۸.</ref> |
|
| |
|
| ۲. علامه سید محمد حسین طباطبایی، رسائل توحیدی، (تهران، انتشارات الزهرا)، ص۱۰۶–۱۷۴.
| | * «عرش» را به «مجموعه عالم هستی» نیز تفسیر کردهاند. [[علامه طباطبایی]] معتقد است در عالم هستی با همه اختلافى كه در مراحل آن است، مرحلهاى وجود دارد كه همه حوادث و اسباب به آنجا میرسد و نام آن مرحله و مقام، «عرش» است.<ref>علامه طباطبایی، ترجمه تفسير الميزان، ج۸، ص۱۸۵.</ref> |
|
| |
|
| ۳. سید محمد حسینی بهشتی، خدا از دیدگاه قرآن (تهران، انتشارات بعثت)، ص۲۱۵–۲۱۶.
| | اگر عرش، حكومت خداوند و تدبيرش در عالم هستى باشد، حاملان عرش، اجرا كنندگان حاكميت و تدبير او هستند. و اگر عرش به معناى مجموعه عالم هستى و يا عالم ماوراء طبيعت باشد، حاملان آن فرشتگانى هستند كه پايههاى تدبير اين جهان، به فرمان خدا بر دوش آنها است.<ref>مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ج۲۰، ص۳۸.</ref> |
|
| |
|
| ۴. ناصرمکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه (تهران، دارالکتب الاسلامیه)، ج۲، ص۲۰۰–۲۰۲، ج۶، ص۲۰۴، ج۲۰، ص۳۵.
| | در برخی روایات اسلامی از جمله روایت [[امام باقر(ع)]] آمده که حاملان عرش الهی، (و کسانی که پایه عرش الهی به خاطر آنان پایدار است) حضرت محمد(ص) علی(ع)، حسن(ع)، حسین(ع)، نوح(ع)، ابراهیم(ع)، موسی(ع) و عیسی(ع) هستند.<ref>استرآبادی، سید شرف الدین، الآیات الظاهره، مؤسسه نشر اسلامی، ص۶۹۱.</ref>{{پایان پاسخ}} |
| {{پایان مطالعه بیشتر}} | |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
خط ۴۹: |
خط ۲۹: |
| | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن |
| | شاخه فرعی۱ = جهانشناسی در قرآن | | | شاخه فرعی۱ = جهانشناسی در قرآن |
| | شاخه فرعی۲ = سایر موارد | | | شاخه فرعی۲ = |
| | شاخه فرعی۳ = | | | شاخه فرعی۳ = |
| }} | | }} |