جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Rezapour }}
{{در دست ویرایش|کاربر=Rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
در زمان پيامبر اكرم قرآن كريم چگونه جمع‌آوري شد؟
در زمان پیامبر اکرم قرآن کریم چگونه جمع‌آوری شد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در آغاز نزول قرآن كريم، پيامبر اكرم با بهره‌گيري از حافظه‌هاي قوي و تشويق و ترغيب ياران گرامي خود به حفظ قرآن همت گماردند.
در آغاز نزول قرآن کریم، پیامبر اکرم با بهره‌گیری از حافظه‌های قوی و تشویق و ترغیب یاران گرامی خود به حفظ قرآن همت گماردند.


ولي از آن‌جا كه اعتماد بر حفظ قرآن در حافظه‌ها نمي‌توانست اطمينان بر صيانت قرآن را فراهم سازد، لذا پيامبر گرامي از تعداد اندكي از باسوادان مكه درخواست کرد تا با دقت به ثبت، ضبط و نگارش قرآن كريم بپردازند.
ولی از آن‌جا که اعتماد بر حفظ قرآن در حافظه‌ها نمی‌توانست اطمینان بر صیانت قرآن را فراهم سازد، لذا پیامبر گرامی از تعداد اندکی از باسوادان مکه درخواست کرد تا با دقت به ثبت، ضبط و نگارش قرآن کریم بپردازند.


حضرت علي بن ابي‌طالب در رأس كاتبان وحي قرار داشت و ابوبكر، عمربن خطاب، عثمان بن عفان، زيد بن ثابت، ابي بن كعب، عبدالله به سعد بن ابي سرح، حنظله بن ربيع، معاويه، خالد بن وليد، ثابت بن قيس و... از كاتبان مشهور قرآن كريم در زمان پيامبر اكرم بودند؛ حتي در زمان پيامبر اكرم برخي مانند: عبدالله بن مسعود، اُبي بن كعب، مقداد و... مصاحفي را نوشتند.<ref>ر.ك: صبحي صالح، مباحث في علوم القرآن، ص۱۰۱ ـ ۱۰۲.</ref>
حضرت علی بن ابی‌طالب در رأس کاتبان وحی قرار داشت و ابوبکر، عمربن خطاب، عثمان بن عفان، زید بن ثابت، ابی بن کعب، عبدالله به سعد بن ابی سرح، حنظله بن ربیع، معاویه، خالد بن ولید، ثابت بن قیس و… از کاتبان مشهور قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم بودند؛ حتی در زمان پیامبر اکرم برخی مانند: عبدالله بن مسعود، اُبی بن کعب، مقداد و… مصاحفی را نوشتند.<ref>ر. ک. صبحی صالح، مباحث فی علوم القرآن، ص۱۰۱–۱۰۲.</ref>


قرآن كريم در زمان رسول خدا جمع‌آوري و تأليف گرديد. كاتبان وحي آيات را پي در پي و به ترتيب نزول مي‌نوشتند، امام صادق مي فرمايد:  
قرآن کریم در زمان رسول خدا جمع‌آوری و تألیف گردید. کاتبان وحی آیات را پی در پی و به ترتیب نزول می‌نوشتند، امام صادق می‌فرماید:


كان يعرف انقضاء السوره بنزول بسم الله الرحمن الرحيم ابتداء لاُخري؛<ref>علامه مجلسي، بحار الانوار، ج۸۹، ص۲۳۶.</ref> پايان هر سوره‌اي به واسطه‌ي نزول بسم الله الرحمن الرحيم در آغاز سوره‌ي ديگر شناخته مي‌شد.
کان یعرف انقضاء السوره بنزول بسم الله الرحمن الرحیم ابتداء لاُخری؛<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۸۹، ص۲۳۶.</ref> پایان هر سوره‌ای به واسطهٔ نزول بسم الله الرحمن الرحیم در آغاز سورهٔ دیگر شناخته می‌شد.


آيت الله خويي مي‌گويد:  
آیت الله خویی می‌گوید:


با مطالعه‌ي احوال پيامبر اكرم و ياران او به اين نتيجه مي‌رسيم كه قرآن كريم در عصر آن حضرت جمع‌آوري و تنظيم گرديده است.<ref>البيان في تفسير القرآن، ص۲۵۰.</ref>
با مطالعهٔ احوال پیامبر اکرم و یاران او به این نتیجه می‌رسیم که قرآن کریم در عصر آن حضرت جمع‌آوری و تنظیم گردیده است.<ref>البیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۰.</ref>


ابن‌عباس مي‌گويد:
ابن‌عباس می‌گوید:


پيامبر با نزول بسم الله الرحمن الرحيم مي‌دانست كه سوره‌ي قبلي پايان يافته و سوره‌ي ديگري آغاز گشته است.<ref>التمهيد في علوم القرآن، ج۱، ص۱۷۵.</ref>
پیامبر با نزول بسم الله الرحمن الرحیم می‌دانست که سورهٔ قبلی پایان یافته و سورهٔ دیگری آغاز گشته است.<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۷۵.</ref>


بنابراين، قرآن كريم به دستور پيامبر اكرم و به ترتيب نزول، نگارش مي‌شد.
بنابراین، قرآن کریم به دستور پیامبر اکرم و به ترتیب نزول، نگارش می‌شد.


آيت الله معرفت نيز مي‌گويد:
آیت الله معرفت نیز می‌گوید:


جمع و تأليف قرآن به شكل كنوني در يك زمان صورت نگرفته، بلكه به مرور زمان و به دست افراد و گروه‌هاي مختلف انجام شده است. ترتيب، نظم و عدد آيات در هر سوره در زمان حيات پيامبر اكرم و با دستور آن بزرگوار انجام شده و توقيفي است و بايد آن را تعبداً پذيرفت.<ref>ر.ك: محمد هادي معرفت، علوم قرآني، ص۱۱۹.</ref>  
جمع و تألیف قرآن به شکل کنونی در یک زمان صورت نگرفته، بلکه به مرور زمان و به دست افراد و گروه‌های مختلف انجام شده است. ترتیب، نظم و عدد آیات در هر سوره در زمان حیات پیامبر اکرم و با دستور آن بزرگوار انجام شده و توقیفی است و باید آن را تعبداً پذیرفت.<ref>ر. ک. محمد هادی معرفت، علوم قرآنی، ص۱۱۹.</ref>


برخي نيز معتقدند كه بعد از رحلت پيامبر ترتيب سوره‌ها و آيات، بر اساس اجتهاد و رأي صحابه انجام گرفت.<ref>الميزان في تفسير القرآن، ج۱۲، ص۱۲۷ ـ ۱۲۸.</ref>
برخی نیز معتقدند که بعد از رحلت پیامبر ترتیب سوره‌ها و آیات، بر اساس اجتهاد و رأی صحابه انجام گرفت.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۲، ص۱۲۷–۱۲۸.</ref>


پس در زمان پيامبر اكرم و به دستور ايشان، قرآن كريم به دست كاتبان وحي بر روي نوشت‌افزارهايي جمع‌آوري شد و سپس حضرت علي به توصيه ي پيامبر اكرم مأمور سامان‌دهي آن گرديد؛ چنان‌كه امام صادق مي‌فرمايد پيامبر به حضرت علي فرمود:
پس در زمان پیامبر اکرم و به دستور ایشان، قرآن کریم به دست کاتبان وحی بر روی نوشت‌افزارهایی جمع‌آوری شد و سپس حضرت علی به توصیهٔ پیامبر اکرم مأمور سامان‌دهی آن گردید؛ چنان‌که امام صادق می‌فرماید پیامبر به حضرت علی فرمود:


يا علي القرآن خلف فراشي في المصحف و القراطيس، فخذوه و اجمعوا و لاتضيعوه كما ضيّعت اليهود التوراه؛<ref>بحارالانوار، ج۸۹، ص۴۸.</ref> ‌اي علي! اين قرآن در كنار بستر من، ميان صحيفه‌ها و حرير و كاغذها قرار دارد، قرآن را جمع كنيد و آن را آن‌گونه كه يهوديان، تورات خود را از بين بردند، ضايع نكنيد.
یا علی القرآن خلف فراشی فی المصحف و القراطیس، فخذوه و اجمعوا و لاتضیعوه کما ضیّعت الیهود التوراه؛<ref>بحارالانوار، ج۸۹، ص۴۸.</ref> ای علی! این قرآن در کنار بستر من، میان صحیفه‌ها و حریر و کاغذها قرار دارد، قرآن را جمع کنید و آن را آن‌گونه که یهودیان، تورات خود را از بین بردند، ضایع نکنید.


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
| شاخه فرعی۱ = تدوین قرآن
| شاخه فرعی۱ = تدوین قرآن
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۱۱٬۸۸۰

ویرایش